Reyklaust Ísland 2000 nefndist samstarfshópur sem komið var á fót árið 1985 að frumkvœði Krabbameinsfélagsins. Í honum voru fulltrúar fjölmargra félagasamtaka sem sameinuðust um að ná því marki að Ísland yrði orðið reyklaust árið 2000.
Hið háleita markmið tókst ekki en það er alltaf gott að dreyma stórt.
Margir sem lifðu á níunda áratugnum munu sjálfsagt eftir auglýsingu sem ekki er hægt að segja að hafi elst vel. Í auglýsingunni má sjá fegurðadrottningarnar Sif og Hófí ganga um götur Reykjavíkur í faðmlögum og bjóða öllum sem þær sjá að ganga í Reyklausa liðið með þeim. Umferðalögreglan, unglingar og verkamenn svo einhverjir séu nefndir veifa glaðlega og ganga til liðs við þær í hoppandi gleði og skoppa með þeim um borgina. Lag sem gæti vart verið meira „’80“ spilast undir en rándýr textinn rammar svo inn falleg skilaboðin.
„Af stað, fylgdu mér
áður en að sígarettan gengur frá þér
segðu stopp, dreptu í
settu rettuna í ævilangt frí
gakktu í Reyklausa liðið
það er lið í lagi
gakktu í Reyklausa liðið
það er lið í lagi
gakktu í Reyklausa liðið
það er lið í lagi
í lagi!“
Í Æskunni var fjallað um þetta átak en þær stöllur, Sif og Hófí skrifuðu bréf til lesenda blaðsins.
„Hæ, krakkar!
Við megum til með að skrifa ykkur nokkrar línur. Okkur þykir leitt til Þesss að vita að sumir unglingar skuli vera að byrja að reykja enn þann dag í dag þó að allir ættu að geta séð að sígarettur eru „tóm tjara“, samsafn af skaðlegum efnum sem fara inn í líkamann og skemma hann, fingurnir gulna, húðin eldist og hrukkast fljótar og um fertugt gæti maður jafnvel verið kominn með krabbamein eða kransæðastíflu af reykingunum.“
Því næst velta þær fyrir sér hvers vegna krakkar vilji taka áhættuna á að velja og hafna þegar kemur að reykingum.
„En hvers vegna þá að reykja? Sumum finnst það kannski töff,
aðrir reykja fyrst í stað bara í frímínútum af því að vinirnir gera það en einnig til að skera sig ekki úr hópnum. En vittu til, ef þú ein eða einn af þeim sem skera sig úr einhverjum hópnum með því að reykja ekki þá munu vinirnir öfunda þig að ári liðnu þegar beir
ákveða að reyna að reyna að hætta en vaninn hefur gripið þá heljargreipum. Þá ert það þú sem ert laus við reykingarfýluna úr hári og fötum og allan sóðaskapinn í kringum sígaretturnar.“
Þær Sif og Hófí ráðlögðu svo krökkum að kaupa ekki fyrsta pakkann því þau viti „sjálf að þá er hætt við að þið ljúkið úr honum fyrr en síðar.“ Þá eru þau sem eiga nú þegar pakka í vasanum, ráðlagt að henda honum og skreppa frekar í sund eða út á skokka. „Þegar þið komið aftur eruð þið búin að gleyma sígarettunum.“
Ljóst er að á þessum árum hafi reykingar grunnskólabarna verið talsvert algengari en þær eru í dag en hver veit nema að ástæðan fyrir batnandi lýðheilsu barna og unglinga á Íslandi megi að einhverju leyti rekja til Reyklausa liðsins?