Mannlíf vildi vita meira um stór og mikilvæg málefni sem hafa ekki fengið mikið pláss í umræðunni hingað til og sendi tíu spurningar á alla formenn og leiðtoga þeirra flokka sem eru í framboði og mun Mannlíf birta svör allra þeirra sem svöruðu. Við nefnum þessi málefni „Litlu stóru málin“
Hér fyrir neðan má lesa svör Kristrúnar Frostadóttur, formanns Samfylkingarinnar.
1. Vilt þú leyfa aukið frelsi í veðmálastarfsemi á Íslandi og af hverju?
Ég tel að sú umgjörð sem er í gildi dag þarfnist endurskoðunar og þá í átt að auknu frelsi. Bannstefna hefur í gegnum tíðina aðeins fært veðmálastarfsemi „úr landi“ að nafninu til en rannsóknir virðast benda til að það hafi þó ekki haft mikil áhrif í raun. Þeir sem vilja stunda veðmál virðast hæglega geta gert það. Þessi stefna hefur gert það að verkum að ríkið hefur ekki haft neinar eðlilegar tekjur af þessari starfsemi né sinnt eðlilegu eftirliti sem verður að teljast bagalegt. Það má þó ekki gleyma því að þetta mál er fjölþætt og ákveðin íslensk félagasamtök hafa verið með leyfi af því að stunda veðmálastarfsemi og haft af því tekjur til að standa undir rekstri sínum og það þyrfti alltaf að skoða þeirra stöðu við endurskoðun á gildandi kerfi. Þannig að þetta er eins og mörg mál ekki einfalt en þarfnast endurskoðunar.
2. Hver er þín afstaða gagnvart réttindabaráttu trans fólks á Íslandi?
Ég stend með réttindabaráttu trans fólks á Íslandi. Fólk á að fá að vera það sjálft og njóta virðingar. Í þessu sem öðru gildir reglan um að sýna umburðarlyndi og skilning. Varðandi tiltekinn réttindi þá er ljóst að Samfylkingin hefur talað fyrir því að stytta biðlista fyrir transfólk eftir viðeigandi heilbrigðisþjónustu.
3. Hvað finnst þér um að ríkið styrki listir og menningu?
Samfylkingin vill styðja við menningarlíf, listafólk og áframhaldandi vöxt skapandi greina á Íslandi af myndarskap. Slíkur stuðningur skilar samfélaginu miklum ávinningi sem birtist auðvitað fyrst og fremst í menningarlegu framlagi til þjóðar og auknum lífsgæðum en jafnvel þótt aðeins væri litið til þeirra áhrifa sem unnt er að mæla með hagtölum þá væru áhrifin einnig jákvæð. Skapandi greinum fylgja ört vaxandi útflutningstekjur, íslenskt menningarlíf er annað helsta aðdráttarafl ferðaþjónustu í landinu og allar atvinnugreinar reiða sig í einhverjum mæli á framlag listafólks eða skapandi greina í víðara samhengi. Menning, listir og skapandi greinar verða í lykilhlutverki í efnahagslífi Íslands og í heimshagkerfinu öllu á næstu áratugum og við viljum búa í haginn fyrir það með því að styrkja stöðu okkar á því sviði.
4. Ert þú fylgjandi því að Ísland verði gert að einu kjördæmi í Alþingiskosningum og af hverju?
Ég er fylgjandi jöfnun atkvæðavægis en það þýðir þó ekki að það þurfi endilega að gera landið að einu kjördæmi. Það eru ákveðnir kostir við kjördæmisskiptingu. Þannig er hagsmunamat innan ólíkra kjördæma ekki alltaf það sama, staða landsbyggðar og höfuðborgarsvæðis er um margt ólík og áherslur ólíkar í stórum málaflokkum t.a.m. heilbrigðis- og samgöngumálum. Með ólíkum kjördæmum er tryggt að landsbyggðin hafi líka sína málsvara og aukin breidd innan hóps inni á Alþingi.
5. Hversu mikilvæga telur þú kristni vera í íslensku samfélagi í dag?
Kristin trú hefur auðvitað mótað íslenska menningu frá kristnitöku og kirkjan gegnir stóru hlutverki í íslensku samfélagi í dag. Fólk leitar til kirkjunnar þegar upp koma áföll og kirkjan hefur sinnt mikilvægu starfi t.a.m. í formi sálgæslu um land allt.
Það þarf þó alltaf að hafa það hugfast að trúfrelsi er grundvallarmannréttindi og bera þarf virðingu fyrir öðrum trúarbrögðum en kristni og styðja mismunandi trúfélög.
6. Hvað finnst þér um aðstöðu til íþróttaiðkunar á Íslandi?
Samfylkingin styður öfluga æskulýðs- og íþróttastarfsemi á vegum frjálsra félaga og samtaka en með stuðningi sveitarfélaga og ríkis. Bygging og viðhald íþróttamannvirkja er hluti af því en þar geta ríki og sveitarfélög komið inn af auknum krafti. Samfylkingin vill bæta aðstöðu og efla stuðning við íslenskt afreksíþróttafólk í samstarfi við Íþrótta- og Ólympíusamband Íslands og sérsambönd þess. Mikilvægt er að gera afreksíþróttafólki á Íslandi kleift að stunda íþrótt sína án þess að fara á mis við þau félagslegu réttindi sem launafólk nýtur á vinnumarkaði.
Samfylkingin styður við uppbyggingu þjóðarhallar og þjóðarleikvangs og mun leggja sitt af mörkum til að þeim verkefnum ljúki innan áætlaðra tímamarka.
7. Hvað finnst þér um fjárhagsstuðning ríkisins við stjórnmálasamtök?
Nauðsynlegt er að tryggja grundvallarhlutverk stjórnmálaflokkanna í lýðræðislegri stjórnskipan og að lagaumhverfi þeirra auðveldi þeim að gegna hlutverki sínu og sé gagnsætt og til þess fallið að draga úr vantrausti á stjórnmálaflokkana. Fjárframlög ríkisins til stjórnmálasamtaka gera stjórnmálasamtök óháðari hagsmunaöflum
8. Hvað finnst þér um blóðmerahald?
Ég hef ekki farið varhluta af þeirri fjölmiðlaumfjöllun sem hefur verið um blóðmerahald og sú umfjöllun hefur vakið hjá manni ákveðinn óhug. Ég stend á því að hvers kyns dýraníð á aldrei að líðast. Auðvitað er ýmiss konar búskapur heimilaður en við erum með skýr mörk og þau þarf alltaf að virða.
9. Telur þú að þjóðin eigi að fá að kjósa um inngöngu í ESB og af hverju?
Já, innganga í Evrópusambandið er mál af þeirri stærðargráðu að ekki kemur annað til greina í mínum huga en að þjóðin kjósi um inngöngu í ESB. Samfylkingin er Evrópusinnaður flokkur og hefur frá stofnun talað fyrir því að hagsmunir Íslands séu best tryggðir með aðild að Evrópusambandinu og upptöku evru. Við leggjum hins vegar ekki áherslu á framhald aðildarviðræðna Íslands og ESB á næsta kjörtímabili. Það skiptir miklu máli að þjóðin komi ekki klofin út úr næsta kjörtímabili, en þetta mál hefur sögulega klofið þjóðina í herðar niður, sérstaklega þegar ekki gefist tími til málefnalegrar umræðu. Það er svo margt sem við getum sameinast um á næstu árum og við getum gert margt á næsta kjörtímabili sem styrkir stöðu Íslands í aðdraganda ESB viðræðna. Við þurfum að nýta næsta kjörtímabil til að gefa ópólitískum aðilum – Verkalýðshreyfingu, atvinnurekendum og grasrótarhreyfingum um land allt – svigrúm til að halda umræðunni á lofti til að skapa traust í umræðunni. Margt hefur breyst innan ESB undanfarin 20 ár og mikilvægt er að fólk sé vel upplýst um hvað viðræður og innganga í ESB fela í sér.
Flokkurinn mun beita sér fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu um framhald viðræðna á réttum tímapunkti, til dæmis undir loka næsta kjörtímabils.
10. Hver er þín afstaða til stjórnarskrá Íslands?
Það er nauðsynlegt að gera breytingar á stjórnarskránni. Ákvæði um þjóðareign auðlinda, þjóðaratkvæðagreiðslur, framsal valds, atkvæðavægi og náttúruvernd eru á meðal þeirra fjölmörgu atriða sem m.a. tillögur stjórnlagaráðs frá árinu 2011 fjalla um og brýnt er að bundin verði í stjórnarskrá sem fyrst. Að auki þarf að gera breytingar á köflunum um Alþingi, forseta og dómstóla sem tiltölulega breið sátt ríkir um en þar er um að ræða breytingar sem snúa fyrst of fremst að því að færa ákvæði stjórnarskrárinnar nær nútímanum og í mörgum tilvikum lögfesta áratugalanga stjórnskipunarvenju sem hefur viðgengist og algjör sátt ríkir um án þess þó að fyrir því sé skýr stoð í stjórnarskrá. Nauðsynlegt er að koma af stað vinnu innan þingsins um breytingar á stjórnarskrá, sú vinna ætti að sjálfsögðu að byggja á þeirri vinnu sem þegar hefur farið fram en aukin aðkoma þingsins er nauðsynleg til þess að unnt verði að ná fram breytingum. Til þess að ná fram breytingum á stjórnarskrá þarf skýra verkstjórn, breiða aðkomu þingsins og samstöðu. Á þetta hefur skort verulega síðastliðin ár og því hefur ekki tekist að koma fram breytingum á stjórnarskrá þrátt fyrir að þverpólitísk sátt ríki um fjölmargar breytingartillögur. Ég tel „allt eða ekkert“ nálgun ekki farsæla í umræðu um breytingar á stjórnarskrá, reynslan hefur kennt okkur að með slíkum hugsunarhátt nást engar breytingar fram.