Síðast en ekki síst
Höfundur / Steinunn Stefánsdóttir
Ríkisstjórnin ætlar að styrkja einkarekna ritstýrða fjölmiðla um 400 milljónir á ári frá og með því næsta. Fram til þessa hafa einkareknir fjölmiðlar á Íslandi verið þeir einu á Norðurlöndum sem ekki hafa notið neinna styrkja eða ívilnana frá ríkinu. Hvergi er þörfin þó líklega eins mikil og hér þar sem fámennið er mest og rekstrargrundvöllurinn því erfiðastur.
Ekki verður ítrekað nógu oft og mikið hversu miklu hlutverki fjölmiðlar gegna í lýðræðissamfélagi. Þeir þurfa að veita stjórnvöldum aðhald, þeir þurfa að fræða og þeir þurfa líka að skemmta.
Til þess að þeir séu færir um að gegna þessum hlutverkum, ekki síst því sem fyrst er nefnt, að veita aðhald, þurfa þeir fjármagn, meira fjármagn en þeir eiga möguleika á að afla hér í örsamfélaginu þar sem áskrifendur geta aldrei skipt hundruðum þúsunda og auglýsingaverð er í einhverskonar samræmi við það að hversu hversu fáum auglýsingarnar geta beinst í samfélagi þar sem ekki búa nema 350 þúsund manns.
Það er jafnmikil vinna að rannsaka fréttaefni og skrifa vel unna og skýrandi frétt í blað, vefmiðil eða fyrir ljósvaka sem nær til 350 þúsund manns eins og ef um væri að ræða miðil sem nær til milljóna eða tugmilljóna. Fjölmiðlar eru sannarlega ekki hafnir yfir gagnrýni en þessa staðreynd verður að hafa í huga þegar íslenskir fjölmiðlar eru skammaðir fyrir að fara ekki nógu djúpt í málin.
Sérhagsmunir og hagsmunir almennings fara sjaldnast saman. Þess vegna er svo mikilvægt að búa til umhverfi þar sem fjölmiðlar geta þrifist án þess að vera háðir hagsmunum eigenda sinna.
Ríkisútvarpið og sú faglega vinnsla á fréttum og fréttatengdu efni sem þar fer fram er sannarlega mikilvæg og að henni þarf að hlúa. Án stöðugleikans þar væri íslenskt fjölmiðlalandslag heldur tætt og trosnað. Að sama skapi er fjölbreytileg fjölmiðlaflóra mikilvæg, að til séu fleiri öflugir og óháðir fjölmiðlar þar sem fram fer vinnsla frétta sem lúta grundvallarreglum blaðamennsku og þar sem hagsmunir almennings eru hafðir að leiðarljósi. Það er eitt að því sem gerir samfélag að lýðræðissamfélagi. Þess vegna skiptir öllu að 400 milljónirnar nýtist til að styrkja frjálsa og óháða fjölmiðla.