Blogg Páls Vilhjálmssonar um Helga Seljan fjölmiðlamann hefur farið fyrir brjóstið á mörgum en Helgi talaði um það í viðtalsþætti Gísla Marteins Baldurssonar síðastliðið laugardagskvöld að hann hefði lagst inn á geðdeild og tekur Páll það fyrir í bloggi sínu á sunnudaginn og er fyrirsögnin „Helgi Seljan játar sig geðveikan“. Páll er kennari við Fjölbrautaskólann í Garðabæ og hafa skólastjórnendur fengið erindi inn á sitt borð vegna bloggfærslu Páls.
„Venjan er held ég að þegar koma einhverjar athugasemdir um kennara þá kalla skólastjórnendur kennara á sinn fund til að fara yfir málin,“ segir Páll við blaðamann Mannlífs. Og það var gert hér og ég mætti skólastjóra og aðstoðarmanni hans þar sem skólastjóri gerði grein fyrir að það hafi komið athugasemdir um að ég hafi farið út fyrir einhver mörk sem einhverjir úti í bæ töldu að ég ætti að vera fyrir innan. Og ég svaraði með mínum sjónarmiðum. Svo er þetta væntanlega í einhverri vinnslu. Þetta var mjög skipulagður og eðlilegur fundur. Skólastjóri sagði auðvitað að athugasemdir hefðu borist en hann sagðist líka vera fyllilega meðvitaður um að það væri tjáningarfrelsi í landinu en að hann hefði kallað mig á sinn fund til að kynna mér þessar athugasemdir sem höfðu komið. Ég sagði mína hlið málsins og síðan ímynda ég mér að þetta fari í einhvers konar vinnslu.“
Páll segist vera pollrólegur. „Ég hef nokkrum sinnum skrifað texta sem mér hefur þótt vera erfiðara að standa við heldur en þennan texta. Ég get ekkert gert að því hvernig fólk tekur þessu. Við búum enn í frjálsu landi og fólk má bæði túlka og rangtúlka mín orð og annarra.“
skólastjóri gerði grein fyrir að það hafi komið athugasemdir um að ég hafi farið út fyrir einhver mörk sem einhverjir úti í bæ töldu að ég ætti að vera fyrir innan.
„Helgi sýndi skýr þráhyggjueinkenni“
Í fyrstu bloggfærslu Páls um Helga, sem birtist síðastliðinn sunnudag, segir: Fréttamaður RÚV, Helgi Seljan, var í viðtali hjá öðrum RÚV-ara, Gísla Marteini, og sagði þetta samkvæmt frásögn á Eyjunni:
„Ég hef svo sem sagt frá því áður, ég er veikur fyrir. Ég hef þurft að leggjast inn á geðdeild,“ svaraði Helgi.
Sá sem er geðveikur er hvorki með sjálfan né heiminn á hreinu. Annars væri hann ekki geðveikur. Sá sem er læs á sjálfan sig er í standi til að taka ákvarðanir á lífsins vegferð. Til að skilja heiminn í kringum sig þarf maður að botna í sjálfum sér. Skilgreiningin á geðveiki er að tapa áttum, ekki smávegis eða í skamma stund, heldur verulega og til lengri tíma. Sá sem leggst inn á geðdeild er kominn í slíkar ógöngur að aðeins duga stórtæk inngrip læknisvísinda til að færa geðheilsuna í samt lag. Annars eru menn heima, taka lyfin sín, stunda reglulega hreyfingu og feta sig áfram til að takast á við lífið á ný.
Sá sem er geðveikur er hvorki með sjálfan né heiminn á hreinu.
Helgi sýndi skýr þráhyggjueinkenni þegar hann skipulagði aðför að Samherja árið 2012. Hann afsakaði „linnulausa böggið“ sitt. Böggið reyndist skáldskapur sem farið var ítarlega yfir í dómskerfinu og hafnað frá a til ö. En Helgi böggaðist áfram enda illa tengdur veruleikanum.
Siðanefnd RÚV úrskurðaði að Helgi hefði alvarlega brotið siðareglur með framgöngu sinni í Samherjamálinu. Viðbrögð Helga voru í meira lagi undarleg. Hann sagðist hafa fullt leyfi til að flétta saman fréttum og persónulegu mati sínu og gildisdómum. Siðareglur segja eitt en Helgi má það sem öðrum leyfist ekki. Stórmennskubrjálæði kemur í ýmsum myndum.
Kúltúrinn sem Helgi hefur tekið þátt í að móta er þannig lýst af manni sem varð fyrir barðinu á vinnulagi samverkamanna Helga á Efstaleiti:
„Það er mögulegt að búið sé að skrifa handritið og það er mikilvægt að vita hvort þú sért í „góða“ liðinu eða „vonda“ liðinu. Ef þú ert í „vonda“ liðinu er sennilega ekki þess virði að taka þátt því Kveikur mun einungis birta þau brot úr viðtalinu sem hentar þeirra málflutningi og sennilega fá viðmælendur úr „góða“ liðinu til að „leiðrétta“ þín orð.“
Þeir sem búa að heilbrigðri dómgreind vita að í mannlífinu eru hlutirnir sjaldnast svartir eða hvítir. Þeir sem eru skyni skroppnir eru aftur iðulega sannfærðir að heimurinn skiptist í illmenni og góðmenni.
Helgi er núna í játningarferli líkt og þeir sem eru komnir í sjálfheldu og vilja vinna í sínum málum. Vonandi nær hann bata.
Burtséð frá bataferlinu er í meira lagi undarlegt að geðveikur maður fari með víðtækt dagskrárvald á ríkisreknum fjölmiðli, RÚV. Geðveikur Helgi skipuleggur í áravís skandal hægri vinstri, skáldar ef ekki vill betur til. Sá geðveiki fær fullt umboð yfirstjórnar RÚV til að flytja áróður klæddan í búning frétta.
RÚV fór ómjúkum höndum um borgarstjóra sem var tæpur á geði og sýndi hann gúgú og gaga í skemmtiþætti á besta útsendingartíma. En nú er það gúgú og gaga sem stjórnar dagskránni á Efstaleiti.“ (https://pallvil.blog.is/blog/pall_vilhjalmsson/entry/2270748/)
Það virtist allt nötra
„Ég horfði ekki á þáttinn,“ segir Páll við blaðamann Mannlífs. „Ég rak hins vegar augun í frétt um þáttinn þar sem segir að Helgi hafi sagt í þættinum að hann hafi farið á geðdeild. Ég gekk úr skugga um að þetta væri rétt eftir haft og jú, jú, það var það. Menn fara ekki á geðdeild vegna bakverkjar eða fótbrots heldur ef menn eru haldnir ranghugmyndum um sjálfan sig og umheiminn. Það er skilgreining á geðveiki. Raunar er kostulegt að fjölmiðlar hafi ekki innt Helga eftir þessu; hvenær hann veiktist og hvaða áhrif veikindin hafi haft á hans störf. Ef stjórnmálamaður hefði átti í hlut hefði það verið gert.“
Menn fara ekki á geðdeild vegna bakverkjar eða fótbrots heldur ef menn eru haldnir ranghugmyndum um sjálfan sig og umheiminn.
Páll segist ekki hafa hugsað mikið um bloggfærsluna eftir að hann birti hana á sunnudaginn. „Svo síðdegis og um kvöldið byrjuðu einhverjir að hnippa í mig og sögðu að þetta væri svakalegt en ég hugsaði ekki mikið um það. Svo fór ég í vinnuna á mánudaginn og þá fór ég að fá skilaboð og hringingar héðan og þaðan. Þeir eru mjög örvæntingarfullir í Efstaleiti og vilja meina að ég hafi verið að segja eitthvað allt annað og níða niður skóinn á þeim sem eru geðveikir. Það var ekki það sem ég var að tala um; ég var bara að tala um að Helgi hafði sagst vera veikur á geði og ég setti það í samhengi við þá vinnu sem ég hafði áður gagnrýnt og menn geta auðvitað gagnrýnt mig fyrir að setja það í samhengi. Á samfélagsmiðlum les maður að ég skítseiði og sori og fleira í þeim dúr. En það eru engin rök sem fylgja með og útskýra hvað ég gerði annað en að setja geðræn veikindi Helga í samhengi við dagskrárvaldið sem hann fer með.“
Páll birti í gærdag, mánudag, annað blogg með fyrirsögninni „Gúgú og gaga ekki vottorð frá gagnrýni“:
„Ef stjórnmálamaður kæmi fram opinberlega og segðist veikur á geði og bæðist af þeim ástæðum undan gagnrýni á störf sín og framgöngu er líklegt að honum yrði að ósk sinni?
Nei, hann yrði beðinn að stíga til hliðar og ná bata fjarri opinberu kastljósi. Þeir sem hefðu samúð með veikindunum myndu óska viðkomandi góðs bata. Aðrir myndu fordæma og kalla það ósvífni að láta eins og opinber játning á geðveiki sé ígildi vottorðs frá gagnrýni.
Opinber persóna á opinberum vettvangi er opinbert mál. Þetta er sjálfur kjarninn í lýðræðisstjórnmálum. Rómverjar kölluðu það res publica – það sem almenningi kemur við.
Opinberar persónur eru þeir sem fyrirferðamiklir eru í opinberri umræðu, til dæmis stjórnmálamenn og fjölmiðlamenn.
Opinberar persónur eiga rétt á sínu einkalífi. En þegar þær stíga fram með einkamál sín og bera þau á götur og torg – tja, þá eru einkamálin orðin opinbert mál.
Opinber geðveiki veitir ekki afslátt frá gagnrýni. Ef svo væri yrði löng biðröð á geðdeild.“ (https://pallvil.blog.is/blog/pall_vilhjalmsson/entry/2270823/)
„Svo leið dagurinn í gær, mánudagur,“ segir Páll við blaðamann Mannlífs, „og um kvöldið komu færslur frá Boga og Þóru Arnórs og þá fór ég að velta fyrir mér hversu mikil örvæntingin er þarna í Efstaleiti og birti blogg þar sem ég setti þetta í samhengi af því að það var verið að setja upp einhverja sýningu um að Helgi væri fórnarlamb og að það væri setið um æru hans og mannorð.“
Þetta blogg Páls er með fyrirsögninni „Endurreisn eltihrellis og virkir á Efstaleiti“:
„RÚV skipulagði endurreisn Helga Seljan sem fór flatt á Samherjamálinu og var úrskurðaður brotlegur á siðareglum. Endurreisn elithrellis fólst í því að fá Helga kjörinn sjónvarpsmann ársins og mæta í settið hjá Gísla Marteini að leika fórnarlamb.
Höfundur Tilfallandi athugasemda skrifaði leikdóm og sagði ósannfærandi að Helgi játaði á sig ranghugmyndir og vist á geðdeild samtímis sem hann væri endurreistur siðapostuli. Þá varð fjandinn laus. Virkir á Efstaleiti tóku til starfa.
Andlit RÚV til áratuga og fréttaþula, Bogi Ágústsson, segir tilfallandi höfund, Pál Vilhjálmsson, vera „leigupenna Samherja.“
Vandast nú málið. Þegar RÚV ber fram ásökun er vinnureglan á Efstaleiti að sá ásakaði skuli sanna sakleysi sitt. Annars telst hann sekur. Eltihrellirinn notaði aðferðina á Samherja og nú skal henni beitt á Pál.
Páll Vilhjálmsson hefur aldrei fengið krónu frá Samherja eða nokkra aðra umbun. Núll, ekkert.
En Páll Vilhjálmsson getur ekki, frekar en aðrir dauðlegir menn, sannað að hafa ekki fengið fé frá Samherja. Ekki heldur getur hann sannað að hafa ekki þegið fé frá Donald Trump og Vladimír Pútín eða ekki fengið loforð frá Lykla-Pétri um vist í himnaríki. Ekkert af þessu er hægt að sanna.
Öfug sönnunarbyrði, að sá ásakaði sanni sakleysi sitt, er sérgrein snillingana á RÚV. Bogi segir að þetta sýni að „á RÚV eru heiðarleiki, sanngirni og hlutlægni höfð í öndvegi“.
RÚV býr yfir fjölmiðlavaldi sem krefur mann og annan um að þeir sanni sakleysi sitt, ellegar séu þeir óalandi og óferjandi. Virkir á Efstaleiti hnippa í góða fólkið sem fær sér popp og kók og æpir með á samfélagsmiðlum. Í aðra röndina dálítið fyndið en mest misheppnað leikhús. Eins og uppsetningin á leikritinu Endurreisn eltihrellis með Helga siðapostula í aðalhlutverki. En Boga og félögum er slétt sama. Þjóðin er rukkuð þótt RÚV-sýningar falli í hrönnum. (https://pallvil.blog.is/blog/pall_vilhjalmsson/entry/2270852/)
Páll segir við blaðamann Mannlífs að hann fái ekki þessi „ofboðslegu viðbrögð“ til að fara heim og saman við tilefnið. „Það virtist allt nötra en í dag hefur dregið úr þessu; hvort að fólk hafi séð að sér eða ekki veit ég ekki. En þetta voru mjög kyndug viðbrögð og að mínu mati ekki í neinu samræmi við tilefnið. En hvað veit maður. Kannski eru hlutir þarna á Efstaleiti sem ekki hafa enn litið dagsins ljós og gætu skýrt heiftina.“
„Gúgú“ og „gaga“
Páll er spurður hvort hann sjái eftir að hafa skrifað fyrsta pistilinn þar sem aðalefnið er maður sem hefur átt í erfiðleikum. „Helgi játaði sig geðveikan. Menn fara á geðdeild þegar eitthvað alvarlegt er að. Annars hittir fólk sálfræðing eða geðlækni og fer kannski í samtalsmeðferð og/eða tekur lyf. Svo veit ég að þeim sem eru veikir á geði er ráðlagt að stunda reglulega líkamsrækt og ég tek fram að ég óska Helga góðs bata.“
Hvað með að nota „orðin“ „gúgú“ og „gaga“? Er það ekki of langt gengið? „Þetta er það sem RÚV notaði um borgarstjóra. Ég var að vísa í það – það var sagt í skemmtiþætti á besta útsendingartíma að hann væri „gúgú“ og „gaga“. Þetta er kannski ekki virðulegt heiti og kannski hefði mátt orða þetta betur. En blogg eru ekki skrifuð þannig að fólk liggi yfir þeim í marga daga. Þau eru skrifuð á tiltölulega skömmum tíma og ég var ekki að segja neitt nýtt. Ég var bara að tengja saman.“
Hvað með að aðgát skuli höfð í nærveru sálar? „Ef einhver hefði sagt mér í samkvæmi að Helgi ætti við geðræn vandamál að stríða þá hefði ég aldrei gert neitt með þetta. Heilsa fólks er persónulegt mál hvort sem um er að ræða andlega eða líkamlega heilsu en við hljótum að vera sammála um að Helgi er opinber persóna í mjög fyrirferðarmikilli opinberri umræðu. Það eina sem ég gerði er að setja þetta í annað samhengi heldur en hann og RÚV voru að setja þetta í. Þeir settu þetta í það samhengi að hann væri fórnarlamb. Hann gerði geðheilsu sína opinbera. Ég vissi ekki fyrr en ég las frétt á netmiðil að hann ætti við geðrænt vandamál að stríða og sjónvarpaði því yfir alþjóð í skemmtiþætti Gísla Marteins að hann hefði lagst inn á geðdeild.
Ef einhver hefði sagt mér í samkvæmi að Helgi ætti við geðræn vandamál að stríða þá hefði ég aldrei gert neitt með þetta.
Málið er að ég hef fjallað töluvert mikið um og gagnrýnt RÚV eins og reyndar aðra fjölmiðla. Ég kann og þekki blaðamennsku og hef verið svona öðrum þræði að halda úti fjölmiðlarýni en ég hef bloggað um margt annað. RÚV stefndi mér einu sinni fyrir dómstóla vegna gagnrýni sem ég hafði á RÚV vegna Evrópuumræðunnar. Þá þurfti ég að fara að verja mig og gerði það sjálfur. RÚV tapaði því máli. Ég vann það. Ég virðist eitthvað koma við kvikuna á þeim því þetta er í eina skiptið sem ég hef verið stefndur fyrir eitthvað í blogginu.“
