Verkalýðsforkólfurinn Vilhjálmur Birgisson er æfur yfir vaxtahækkun Seðlabankans og tjáir sig um málið.
„Eftir þessa stýravaxtahækkun upp á 1% þá er orðið hvellskýrt að allar forsendur kjarasamninga eru kolbrostnar enda var það mat samningsaðila að kjarasamningarnir væru að stuðla að lækkun vaxta. En rétt er að geta þess að frá því gengið var frá kjarasamningum 3. desember 2022 hafa vextir Seðlabankans hækkað um 1,75% og standa nú í 7,5% Það er orðið ljóst að Seðlabankanum mun á endanum takast að rústa íslenskum heimilum og þurrka upp alla aukningu á ráðstöfunartekjum heimilanna sem náðst hefur í kjarasamningum liðinna ára með þessari eyðileggingar-herferðar stefnu sinni.“
Bætir við:
„Við skulum hafa það hugfast að þessar vaxtahækkanir virka ekkert öðruvísi en skýstrókur sem sogar burt allt ráðstöfunarfé heimilanna og færir til fjármagnseigenda og bankastofnanna. Þannig virka vaxtahækkanir, færa fé frá skuldsettum heimilum yfir til fjármálakerfisins. Þau heimili sem eru með breytilega húsnæðisvexti hafa strax fundið fyrir þessum vaxtahækkunum á liðnum misserum og nemur sú hækkun á vaxtabyrði tugum þúsunda ef ekki vel á annað hundrað þúsund á mánuði. Við skulum heldur ekki gleyma þeirri snjóhengju sem mun skella á þeim heimilum á næstu mánuðum sem eru með fasta vexti en þessi lánastabbi nemur um 630 milljörðum. En vaxtaendurskoðun mun koma til framkvæmda af fullum þunga á þessu ári og því næsta þar sem vaxtabyrði mun aukast gríðarlega með skelfilegum afleiðingum fyrir heimili þessa lands.“
Vilhjálmur ljŕ máls á því að „við þessar vaxtahækkanir kemur í ljós svo ekki verður um villst hin ofboðslega skaðsemi verðtryggingar enda munu viðskiptabankarnir vísa öllum lántökum sem ekki geta staðið skil á óverðtryggðum lánakjörum yfir í verðtryggð húsnæðislán. Með öðrum orðum Seðlabankinn myndi ekki geta hækkað stýrivextina svona mikið nema vegna þess að verðtryggð lán eru í boði.
Málið er að greiðslugeta og greiðsluþol heimilanna er takmörkunum háð og þeir myndu aldrei hækka vextina svona mikið nema vegna þess að þeir vita að bankakerfið mun vísa öllum sem ekki geta greitt af óverðtryggðum lánum yfir í verðtryggð lán. Það er reyndar grátbroslegt í ljósi þess að þetta er 12. stýrivaxtahækkun Seðlabankans að hlusta á rökstuðning bankans fyrir þessum miklu hækkunum en hann er síbreytilegur og heldur oft á tíðum ekki vatni.“
Vilhjálmur nefnir að „hinsvegar er aðalmálið eins og hefur komið fram hjá Seðlabankanum að það sé „ekki hægt“ að vera með neikvæða raunvexti. Á mannamáli þýðir það að enn og aftur slær Seðlabankinn skjaldborg utan um fjármagnseigendur og fjármálaöflin á kostnað almennings. Það er sorgleg staðreynd enda hefur sagan í fortíð og nútíð sýnt okkur að Seðlabankinn og stjórnvöld eru ætíð tilbúin að slá skjaldborg utan um fjármálakerfið á kostnað almennings.“
Segir að endingu:
„Það er ekki bara að greiðslubyrði húsnæðislána sé að hækka gríðarlega heldur hefur allt annað hækkað mikið á liðnum misserum. Matvara, tryggingar, dagvistunargjöld, bifreiðagjöld, fasteignaskattar og svona mætti lengi telja.
Það er sorglegt að sjá hvernig Seðlabankinn slátrar þeim ávinningi sem við töldum okkar vera að ná í síðasta kjarasamningi og því er það mitt persónulega mat að verkalýðshreyfingin eigi að slíta öllum viðræðum við Samtök atvinnulífsins sem eru komnar af stað enda tilgangslaust að vinna að langtímasamningi á sama tíma og allir varpa kostnaðarhækkunum á herðar launafólks, neytenda og heimila. Nú er nóg orðið nóg í mínum huga!“