Auður Inga Þorsteinsdóttir, framkvæmdastjóri UMFÍ, segir að í breyttu landslagi séu ungmenna- og íþróttafélög nú að skoða hvernig hægt sé að koma til móts við trans börn og önnur börn í íþróttum með mismunandi þarfir.
Hindranirnar í daglegu lífi geta verið margar fyrir trans fólk og ein þeirra er þátttaka þeirra í íþróttum og sundi eins og fram kemur í viðtali við móður trans stelpunnar Ronju Sifjar Magnúsdóttur. En hvernig er hægt að koma til móts við trans börn innan íþróttaheimsins?
„Þessa stundina erum við að reyna að átta okkur á hvernig framtíðin lítur út og taka ákvarðanir í takt við það. Þetta er einn af þessum flokkum sem er að breytast í samfélaginu, ekki bara innan íþróttaheimsins,“ segir Auður Inga Þorsteinsdóttir, framkvæmdastjóri UMFÍ.
Auður segir fyrsta skrefið innan ungmennafélagshreyfingarinnar það að vinna að því að allir geti verið með í íþróttum óháð hvers konar hugsanlegum takmörkunum og þröskuldum. „Fyrsta skrefið er opin umræða. Alls staðar þar sem við ræðum þessi mál er fólk mjög jákvætt. Og það er mín tilfinning að þegar umræðan snýr að börnum þá er fólk sérstaklega jákvætt og tilbúið til að finna lausnir svo að sem flestir geti notið sín í íþróttum,“ segir Auður.
Alls staðar þar sem við ræðum þessi mál er fólk mjög jákvætt.
Helsta hindrunin þessa stundina að sögn Auðar er sú að fólk veit ekki almennilega hvernig á að bregðast við og koma til móts við fjölbreytileikann í samfélaginu. Þar á meðal eru trans börn.
„Okkar upplifun er sú að fólk er ekki endilega búið að mynda sér skoðun, fólk veit ekki hvernig er best að taka á þessum málum. Fáir verkferlar virðast vera til. Fólk getur verið óöruggt en allir eru samt af vilja gerðir og vinna því með hvert mál fyrir sig.“
Stjórnendur og þjálfarar eru opnir fyrir lausnum
Spurð út í hvort hún viti til þess að trans börn hætti frekar að stunda íþróttir en önnur börn segir Auður: „Það eru ekki til neinar tölur um það hjá UMFÍ. Við höfum sem dæmi verið að skoða hvort börn af erlendum uppruna hætti frekar að stunda íþróttir en önnur börn og það virðast vera skýr tengsl þar á milli. En við höfum ekki skoðað íþróttaiðkun trans barna sérstaklega.“
Auður kveðst þá ekki vita til þess hvort það sé á dagskránni að mæla hvort trans börn haldist verr í íþróttum en önnur börn.
„En þessi málaflokkur hefur opnast að undanförnu og það er upplifun okkar að félögin vilja koma til móts við börn sem eru með ólíkar þarfir.“
Jákvæð viðbrögð við umræðunni um hvernig sé hægt að koma til móts við fjölbreytt samfélag kemur Auði ekki á óvart. „Svona er umræðan bara að þróast í öllu samfélaginu og ungmenna- og íþróttafélögin þurfa að bregðast við því. Stundum er fólk bara að bregðast við hlutum af því að það þarf að gera það en þegar kemur að þessum málaflokki þá vill fólk svo sannarlega bregðast við.“
Það er upplifun okkar að félögin vilja koma til móts við börn sem eru með ólíkar þarfir.
Auður er bjartsýn á framtíðina og þeim breytingum sem eru að eiga sér stað. „Ég get alveg fullyrt að steríótýpur eru á undanhaldi og jafnrétti er í forgrunni í íþróttaheiminum, við sjáum alþjóðlegar áherslur í átt að ókynbundnum íþróttum og eins erum við að sjá fatlaða og ófatlaða keppa meira saman.“
Mikilvægt að hafa umgjörð
Að mati Auðar er mikilvægt að búa til skýra umgjörð um hvernig trans börn geta stundað íþróttir innan íþróttafélaganna.
„Það er mikilvægt vegna þess að þegar börn og unglingar fara að keppa í íþróttum þá hafa íþróttafélögin verið að fá alls konar kvartanir og kærumál varðandi mótahald. Ef við búum ekki til skýran ramma þá vandast málin,“ segir Auður.
„Það er nefnilega hræðilegt að hugsa til þess að ætla að leyfa trans börnum að æfa íþróttirnar eins og hentar þeim en ætla svo að snúa ákvörðuninni við þegar þau komast á unglingsaldur eða þegar þau eru farin að keppa á mótum. Það væri ekki góð niðurstaða. En vonandi er hægt að komast að farsælli lausn sem fyrst. Það er allavega mjög jákvætt að fólk er að skoða þennan málaflokk og koma umræðunni af stað.“
Sjá einnig: „Það kom aldrei annað til greina en að gefa henni þetta frelsi“