Hér eru uppskriftir að glæsilegum eftirréttum sem má laga með góðum fyrirvara. Er það ekki einmitt það sem við þurfum, að hafa möguleika á að skipuleggja okkur svolítið með góðum fyrirvara og eingöngu þurfa að setja eftirréttinn saman rétt áður en hann er borinn fram.
Ís og eldur fyrir 8-10
Hér má gera ísinn tilbúinn með nokkurra vikna fyrirvara. Þessi ís á myndinni er ekki með kökubotn en það er líka gott að hafa ljósan eða dökkan kökubotn undir. Væta má í kökubotninum með víni eða ávaxtasafa. Óneitanlega glæsilegur eftirréttur og flott að stinga stjörnuljósum í hann fyrir gamlárskvöld. Þið getið hæglega keypt góðan ís og stytt ykkur leið, ef þið notið tilbúinn ís þarf u.þ.b. 800 ml af jarðarberjaís og 1000-1200 ml af súkkulaðiís eða bara þeim ís sem er að ykkar smekk.
Þessi ís á myndinni er ekki með kökubotn en það er líka gott að hafa ljósan eða dökkan kökubotn undir.
Jarðarberjaís:
3 eggjarauður
4 msk. sykur
1 msk. vanillusykur
300-400 g jarðarber, maukuð í matvinnsluvél
4 dl rjómi, léttþeyttur
Þeytið rauður með sykrinum og vanillusykrinum þar til blandan er létt og loftkennd. Blandið jarðarberjum og þeyttum rjóma varlega saman við og hellið í skál. Frystið.
Súkkulaðiís:
150 g súkkulaði
1 ½ dl mjólk
3 eggjarauður
4 dl rjómi, léttþeyttur
Bræðið súkkulaði og mjólk saman í vatnsbaði. Bætið eggjarauðum út í og þeytið blönduna yfir vatnsbaðinu í 6-8 mín. eða þar til blandan þykknar aðeins. Kælið og blandið þeyttum rjómanum saman við. Hellið ofan á jarðarberjaísinn og frystið.
Marenstoppur:
3 eggjahvítur
90 g sykur
90 g flórsykur
Hitið ofninn á 250°C. Þeytið eggjahvítur þar til þær eru að verða stífar. Blandið sykri saman í skál og bætið út í hvíturnar einni matskeið í einu. Hrærið áfram í 6-8 mín. eða þar til marensinn er stífur. Takið ísinn úr frysti og losið úr skálinni, hvolfið á ofnplötu eða kökubotn. Smyrjið marensinum ofan á allan ísinn. Setjið í ofninn í nokkrar mínútur eða þar til hann er farinn að taka lit. Einnig má fá húð á marensinn með því að nota gasbrennara.
Súkkulaði-marquise er gott að eiga í ísskáp eða frysti og taka fram eftir þörfum. Hægt er að fá 10-12 sneiðar úr þessari uppskrift en þetta er ríkulegur og saðsamur eftirréttur og ekki þarf mikið magn á hvern disk. Gott er að hafa könnu með heitu vatni og væta hnífinn og þerra til að skera niður fallegar sneiðarnar.
Gott er að hafa könnu með heitu vatni og væta hnífinn og þerra til að skera niður fallegar sneiðarnar.
400 g súkkulaði
200 g smjör
1 dl sykur
1 msk. koníak (má sleppa)
6 egg, aðskilin
Smyrjið jólakökuform, 25 cm langt, með olíu og leggið plastfilmu í það, eina eftir endilöngu og aðra þvert, það þarf að þekja botninn og allar hliðar. Bræðið súkkulaðið með smjörinu í vatnsbaði við vægan hita. Bætið sykrinum og koníakinu út í og hrærið í þar til sykurinn er uppleystur. Takið súkkulaðiblönduna af hitanum og bætið eggjarauðum í, einni í einu, og hrærið vel saman. Þeytið eggjahvíturnar þar til þær eru stífar. Bætið þeim í súkkulaðiblönduna, fyrst helmingnum og síðan öllu og blandið vel saman. Hellið súkkulaðiblöndunni í formið, það verður alveg fullt og kælið eða setjið í frysti. Berið fram með appelsínuþrennu og kumats í sírópi.
Appelsínuþrenna:
3 matarlímsblöð
1 appelsína
2 blóðappelsínur
3 mandarínur
2 dl hvítvín, eða eplasafi
1 ½ dl sykur
Leggið matarlímsblöðin í ískalt vatn í 5-10 mín. Flysjið appelsínu og blóðappelsínur með hníf og losið laufin varlega frá án þess að himnan fari með. Flysjið mandarínur og fjarlægið mest af himnunni, setjið allt aldinkjötið í skál. Hitið hvítvín eða eplasafa ásamt sykri og leysið sykurinn upp. Bræðið matarlímið í sykursírópinu. Skiptið aldinkjötinu í form, gott að nota múffumót, magnið fer svolítið eftir stærðinni á appelsínum en þið ættuð að ná í a.m.k. 6 skammta. Hellið sykurblöndunni ofan á aldinkjötið. Kælið þar til stíft. Þetta má gera með allt að tveggja daga fyrirvara.
Kumat-síróp:
6-8 kumat, skorið í sneiðar
1 dl vatn
¾ dl sykur
Sjóðið allt saman og kælið aðeins. Geymist í 1-2 daga.
Samsetning: Setjið 1-2 sneiðar af súkkulaði-marquise á mann og setjið á fallega diska. Losið appelsínuþrennu úr forminu og setjið á diskinn. Raðið nokkrum sneiðum af kumat á diskinn og hellið sírópinu af því í kring. Berið fram með ískaldri grískri jógúrt eða sýrðum rjóma, bragðbættum með smávegis af flórsykri og vanillu eða þeyttum rjóma.
Hér er jólalegur eftirréttur fyrir fullorðna fólkið, það er að segja þá sem finnst Campari gott. Skipta má Campari út fyrir Ribena. Ég hef ekki of mikið af matarlími í rjómablöndunni, mér finnst betra að hafa búðinginn ekki of stífan þegar hann er í glasi.
Hér er jólalegur eftirréttur fyrir fullorðna fólkið, það er að segja þá sem finnst Campari gott. Skipta má Campari út fyrir Ribena.
Leggið matarlímið í bleyti í kalt vatn í 5-10 mín. Setið rjóma og mjólk í pott, setjið sykur, korn af vanillustöng ásamt stönginni út í og hitið þar til sykurinn er uppleystur. Látið blönduna standa í 8-10 mín. svo að rjómablandan taki í sig allt góða bragðið af vanillunni. Leysið matarlímið upp í blöndunni, bætið vanilludropum í, hellið henni í gegnum sigti og skiptið í falleg glös. Kælið þar til blandan fer að stífna.
Rauður toppur:
2 matarlímsblöð
1 dl vatn
1 dl sykur
safi úr 1 sítrónu
2-4 msk. Campari (má sleppa og nota Ribena)
Leggið matarlímsblöðin í bleyti í kalt vatn. Hitið vatn og sykur ásamt sítrónusafa í litlum potti þar til sykurinn er uppleystur. Bætið Campari út í og bragðbætið. Leysið matarlímið upp í blöndunni og hellið ofan á panna cotta þegar það er orðið stíft. Gjarnan má gera eftirréttinn tilbúinn daginn áður.
Sonja Bent og Elín Hrund Þorgeirsdóttir safna og skrá ilmolíur úr íslenskum villtum jurtum.
Sonja Bent og Elín Hrund Þorgeirsdóttir hjá Nordic Angan hafa unnið að rannsóknarverkefni sem felur í sér að kortleggja ilmi í íslenskri náttúru með því að eima jurtir.
Elín Hrund Þorgeirsdóttir og Sonja Bent standa að baki Nordic Angan.
Sonja og Elín Hrund kynntust fyrir nokkrum árum þegar þær voru báðar að selja hönnun sína á pop-up mörkuðum. Sonja er fatahönnuður og hefur starfað sem slíkur undanfarin fimmtán ár. Í nokkur ár hefur hún hins vegar verið að prófa sig áfram með að eima íslenskar jurtir til ilmolíugerðar. Faðir hennar, hafði mjög gaman af því að eima og stundaði það mikið, en hann lærði það af þýskum efnafræðingi þegar hann var staddur úti í Noregi í námi.
„Þannig að ég ólst upp við þetta og fannst þetta spennandi. Pabbi var alltaf að dunda sér við að búa til styrkt vín og snapsa í frítíma sínum. Þó svo að hann hafi verið mest verið að eima vín en ekki jurtir þá eru þetta náskyld ferli. Græjurnar eru líka svipaðar. Við aðlöguðum gamlar brugggræjur sem pabbi átti og þær notaði ég við fyrstu eimingartilraunirnar. Við prófuðum okkur svo áfram og fundum út úr því hvernig væri best að gera þetta. Þó þetta hafi byrjað sem skemmtilegt áhugamál þá varð ég bara spenntari eftir því sem ég eimaði meira.” Fyrir þremur árum ákvað Sonja loks að stofna nýtt vörumerki, Nordic Angan, og árið 2015 kom fyrsta kertið hennar á markað.
Elín Hrund er menntuð í heimspeki, hönnun og menningarmiðlun og undanfarin ár hefur hún komið að skipulagningu og framkvæmd ýmissa hönnunarverkefna ásamt því að hanna og markaðssetja eigin vörur. „Við Sonja náðum strax vel saman og urðum góðar vinkonur. Ég vissi að hún væri að vinna með Nordic Angan og fannst það mjög spennandi. Fyrir um það bil hálfu ári var verkefnið farið að verða of stórt fyrir hana eina og því kom upp sú hugmynd að ég gengi til samstarfs við hana,” segir Elín Hrund.
„Við aðlöguðum gamlar brugggræjur sem pabbi átti og þær notaði ég við fyrstu eimingartilraunirnar. Við prófuðum okkur svo áfram og fundum út úr því hvernig væri best að gera þetta. Þó þetta hafi byrjað sem skemmtilegt áhugamál þá varð ég bara spenntari eftir því sem ég eimaði meira.”
Sonja vill samt meina að Elín Hrund hafi verið viðriðin verkefnið mun fyrr. „Ég bar reglulega hluti undir hana og hún hlustaði alltaf á rausið í mér og kom með góð ráð. Hún hefur líka haft áhuga á jurtum nær allt sitt líf. Þannig að við smullum bara saman og þetta samstarf varð til á mjög lífrænan hátt.”
Þær koma með ólíka styrkleika inn í samstarfið, Sonja er menntaður hönnuður með góðan þekkingargrunn, þökk sé allri tilraunastarfseminni með föður hennar, en Elín Hrund kemur hins vegar úr markaðsmálaumhverfi og þekkir þá hlið mjög vel auk þess að vera líka hönnuður.
Rigningin helsta hindrunin
Saman mótuðu Sonja og Elín Hrund rannsóknarverkefnið sem þær hafa unnið að. Það gengur út á að safna og skrá ilmolíur úr íslenskum villtum jurtum og búa þannig til íslenskan ilmbanka. Þær sóttu um styrki til verkefnisins og fengu úr Hönnunarsjóði Íslands og frá Atvinnumálum kvenna.
„Við söfnum olíunum og skrásetjum allt ferlið, bæði skriflega og með myndum. Helsta hindrunin hefur verðið vætan og íslensk veðrátta. Það er ekki gott að tína í rigningu, hvort sem það er fyrir eimingu eða þurrkun jurta. Jurtirnar gefa einfaldlega ekki jafnmikið af sér því í rigningunni eru þær að einbeita sér að því að taka upp vatn og næringu.
Verkefnið gengur út á að safna og skrá ilmolíur úr íslenskum villtum jurtum og búa þannig til íslenskan ilmbanka.
Einnig höfum við þurft að glíma við heimildaleysi. Það er ekki mikil ilmhefð á Íslandi. Jurtir hafa aðallega verið að notaðar í lækningaskyni, í matargerð og svo framvegis. Þess vegna vantar upplýsingar, bæði um hvaða jurtir innihalda ilmolíur og hvernig sé best að eima þær. Við höfum lent í því að eima jurtir en það kemur engin olía, það er auðvitað svekkjandi en hluti af ferlinu. Þá athugum við hvort það sé hægt að ná ilminum með öðrum aðferðum – við gefumst ekki upp,” segir Elín Hrund.
Þetta er mjög yfirgripsmikið verkefni og Sonja segir að það muni kannski aldrei taka enda. „Það eru yfir átta hundruð mosategundir á landinu, bara svona til dæmis. Þannig að rannsóknarverkefnið hefur að mörgu leyti snúist um að sigta úr og ákveða hverju við viljum byrja á.”
Í dag eru þær búnar að safna tæplega þrjátíu ilmtegundum og hafa tínt út um allt land. „Sumar jurtir vaxa aðeins í ákveðnum landshlutum en ekki í öðrum, eins getur líka verið mikill munur á því hversu mikið er af jurtinni milli landshluta. Við reynum að koma á góðum samböndum við bændur og landeigendur til að fá að koma inn á jarðirnar þeirra til að tína, eða jafnvel fá þá til að tína jurtir og selja okkur,” segir Elín Hrund.
„Það er líka mjög mismunandi á hvaða tímabilum er best að tína jurtir. Sumar höfum við ekki getað tínt fyrr en núna í ágúst og við munum halda áfram út september. Síðan má ekki gleyma öllum barrtrjánum, en við eigum mjög margar tegundir þeirra eftir,” bætir Sonja við.
Þær passa að ganga aldrei á náttúru landsins og hafa meðal annars átt í góðu samstarfi við Skógrækt Íslands. „Nú eru allt í einu vaxnir upp skógar hér á landi sem þarf að grisja og viðhalda þannig að við höfum fengið greinar frá þeim.
Eins með jurtir og blóm þá reynum við að tína bara eins mikið og við þurfum en kannski meira af því sem er mikið af. Ef að planta er sjaldgæf þá er hvort eð er ekki grundvöllur til að nota ilminn úr henni í vörur því það er einfaldlega ekki nóg af henni.”
Hrein náttúra, hreinn ilmur
Það má segja að Sonja og Elín Hrund séu sannkallaðir brautryðjendur. „Það eru auðvitað mörg snyrtivörufyrirtæki að nota íslenskar lækningarjurtir en nota svo erlendar ilmkjarnaolíur því það hefur einfaldlega ekki verið hægt að fá íslenskar. Nú þegar hafa nokkur fyrirtæki haft samband við okkur og sýnt áhuga á samstarfi og við höfum hafið tilraunastarf með nokkrum þeirra,” segir Sonja.
„Íslensk náttúra er enn svo hrein og þar af leiðandi eru olíurnar líka hreinar og hágæða vörur. Við notum líka hreina íslenska vatnið til að eima á meðan erlendis nota þeir oft klórvatn.”
Að sögn Elínar hafa íslenskar jurtir ákveðna sérstöðu og eru að mörgu leyti ólíkar skyldum jurtum erlendis.
Íslenskar jurtir hafa einnig ákveðna sérstöðu og eru að mörgu leyti ólíkar skyldum jurtum erlendis. „Hér eru auðvitað líka jurtir sem finnast annars staðar í heimnum en flestar eru ólík afbrigði og lyktin af þeim getur verið allt öðruvísi. Til dæmis er mikill munur á íslensku blóðbergi og timjani annars staðar, svo eitthvað sé nefnt,” segir Elín Hrund. Það er því ekki að furða að þær hafa fundið fyrir miklum áhuga erlendis frá, til að mynda frá Asíu.
„Við munum svo halda áfram að finna nýjar tegundir íslensks ilms og prófa okkur áfram að nota þær í vörulínu okkar. Það er svo margt hægt að gera, ekki bara kerti og reykelsi. Ég hef til dæmis séð fyrir mér að búa til ilmolíur fyrir gufuböð heilsulinda. Hversu yndislegt væri að sitja í gufubaði umlukin angan íslenskrar náttúru,” segir Sonja.
„Það er ekki mikil ilmhefð á Íslandi. Jurtir hafa aðallega verið að notaðar í lækningaskyni, í matargerð og svo framvegis. Þess vegna vantar upplýsingar, bæði um hvaða jurtir innihalda ilmolíur og hvernig sé best að eima þær.”
„Það er líka annar vinkill á þessu sem okkur þykir spennandi. Skynjun okkar á ilmi er frábrugðin sjónskynjun okkar til dæmis. Það er auðvelt að mæla sjón og hvernig við sjáum hluti. Ilmur hins vegar er svo nátengdur tilfinningum og minni, og er því í raun sterkari en sjónin. Þegar fólk kemur til okkar og þefar af ilmi þá upplifir það ilmtegundir mjög mismunandi og tengir þær oft við eitthvað ákveðið úr sinni fortíð. Þetta er eitthvað sem okkur langar að rannsaka dálítið betur,” bætir Elín Hrund við.
Þær geta þess að þær reyni að setja alltaf myndir og tilkynningar á samfélagsmiðla þegar nýjar jurtir eða nýr ilmur er tilbúinn. „Það er gaman að sjá að sumir koma aftur og aftur,” segir Sonja að lokum.
Ferðalög geta verið af ýmsum toga. Margir mikla það ekki fyrir sér að þramma af stað út í óvissuna vopnaðir bakpoka og láta sér tjaldstæði nægja sem næturstað meðan aðrir njóta sín betur innan um punt og prjál fínna hótelherbergja. Eftirtaldir gististaðir eiga það sameiginlegt að vera þeir dýrustu í heimi og því ekki á allra færi að spranga þar um innan um marmara og einkaþjóna.
The Apartment á Hotel Connaught í London
Nóttin á þessu glæsilega hóteli kostar rúma 23.000 dollara en einkaþjónninn sem fylgir herberginu vílar það ekki fyrir sér að þjóta til Parísar eftir skópari, óski hótelgestir eftir slíkri þjónustu. Matseðillinn er heldur ekki af verri endanum en hann er hannaður af Michelin-stjörnukokkinum Helene Darroze. Af hótelsvölunum má svo líta Mayfair-hverfið í London.
Einkaþjónn fylgir herberginu á The Apartment á Hotel Connaught í London.
The Presidential Suite á Hotel Cala di Volpe í Porto Cervo, Ítalíu
Þessi þriggja herbergja forsetasvíta kostar um 26.000 dollara og í henni er einkasundlaug, sólskáli og líkamsræktaraðstaða. Hvert þriggja herbergjanna hefur sinn eigin heita pott og tvöfalt baðherbergisborð.
The Presidential Suite á Hotel Cala di Volpe í Porto Cervo, Ítalíu
The Shangri-La Suite á Shangri-La Bosphorus í Istanbúl
Útsýnið yfir Istanbúl eitt og sér er vel þess virði að gera sér ferð á þetta stórfenglega hótel en nóttin þar nemur um 26.385 dollurum. Ef útsýnið eitt og sér er ekki nóg er tekið fram að á herberginu sé að finna ófá speglasjónvörp, meðal annars á baðherberginu.
Á herberginu er að finna ófá speglasjónvörp, meðal annars á baðherberginu.
The Royal Villa á Grand Resort Lagonissi í Aþenu
Þetta er fyrrum gististaður þeirra Mel Gibsons og Leonardo DiCaprio, þó ekki sömu nóttina. Herbergið hefur að geyma tvö feiknastór svefnherbergi með baðherbergjum, gufubaði, nuddstofu, heitum potti og geysistórum svölum með útsýni yfir alla ströndina auk einkaþjóns að sjálfsögðu. Herlegheitin kosta svo um 35.000 dollara.
The Hilltop Estate Owner’s Accommodation á Laucala Island Resort á Fídjieyjum
Þetta óðalshótel er í eigu orkudrykkjaframleiðandans Red Bull en hann á jafnframt alla eyjuna þar sem eru 24 villur. Þessi er þó sú fínasta og kostar nóttin þar 40.000 dollara. Hins vegar er sá galli á gjöf Njarðar að óbreyttir hótelgestir geta ekki bókað sér herbergi heldur fara allar bókanir fram í gegnum persónuleg sambönd. Með hótelherberginu fylgir nuddstofa, einkakokkur, þjónar og barnapíur en útsýnið er yfir alla eyjuna. Einkunnarorð hótelsins eru þau að láta ódreymda drauma gesta sinna rætast.
The Hilltop Estate Owner’s Accommodation á Fídjieyjum.
The Ty Warner Penthouse á Four Seasons í New York
Þetta hæsta hótel New York-borgar var ekki nema sjö ár í byggingu en nótt á dýrustu svítu þess nemur um 45.000 dollurum. Herbergið hefur sinn eigin einkadyravörð en inni í því má finna veglegt bókasafn. Hins vegar mega aðeins þrír gista saman í svítunni þrátt fyrir að hún sé rúmgóð í meira lagi.
Í svítunni The Ty Warner Penthouse er meðal annars að finna veglegt bókasafn.
Til þess að komast í þessa svítu þarf einkalyftu en þar er jafnframt að finna gufubað og að sjálfsögðu einkaþjón. Nóttin kostar 40.000 dollara en herbergið er oft nefnt í sömu andrá og nafn Hugh Hefners og er að sjálfsögðu staðsett í borg óttans, Vegas.
The Burj Al Arab í Dubai
Ólíkt flestum hótelum býður þetta hótel einungis upp á lúxussvítur. Allar svíturnar eru tvíbýli og ódýrasta er á 2.000 dollara nóttin, dýrasta er hins vegar á 12.000 dollara. Gestir hafa aðgang að dýrustu bílunum og þyrluferðum hvenær sem þeim hugnast, auk einkabílstjóra og þjóns.
The Royal Penthouse Suite á Hotel President Wilson í Genf, Sviss
Dýrasta hótel í heimi og jafnframt einn helsti gististaður Bill Gates og Michael Douglas. Öryggiskerfið á þessari svítu er með því fullkomnasta í heimi en nóttin nemur 60.000 dollurum.
The Royal Penthouse Suite á Hotel President Wilson í Genf, Sviss
Við Bræðraborgarstíg í miðbæ Reykjavíkur stendur einstaklega fallegt hús sem arkitektinn Ágúst Pálsson teiknaði.
Í stofunni er fallegur sérsmíðaður arinn.
Hjónin Inga Bryndis Jónsdóttir og Birgir Örn Arnarsson hafa búið í húsinu í þrjú ár ásamt fjölskyldu sinni en þau hafa á þeim tíma gert töluverðar endurbætur á húsinu.
Lofthæðin er mikil í þessu smarta húsi og fallegir, stórir gluggar hleypa birtunni inn. Í stofunni er mjög fallegur arinn sem þau létu sérsmíða en fjölskyldan eyðir reglulega góðum tíma fyrir framan hann og hefur það notalegt saman.
Inga Bryndis er mikill fagurkeri og annáluð smekkkona en hún og vinkona hennar, Kristín Sigurðardóttir, eiga fallegu verslunina Magnolia design á Skólavörðustíg.
Þegar blaðamaður og ljósmyndari mættu til Ingu Bryndísar á Bræðraborgarstíginn var hún búin að skreyta heimilið hátt og lágt og dekka upp glæsilegt hátíðarborð en stór viðarhjörtu voru áberandi skraut og settu eilítið rómantískan jólablæ á heimilið.
Inga Bryndís segir að hennar draumaheimili sé þar sem hún búi hverju sinni og aðspurð um jólahefðir fjölskyldunnar svarar hún einlæg: „Rjúpur, jólagrautur, lifandi jólatré, stórfjölskyldan, kossar og knús.“
Og að lokum ef þú mættir óska þér hvers sem er í jólagjöf hvað myndi það vera? „Ást og friður.“
Inga Bryndís var búin að skreyta heimilið hátt og lágt þegar blaðamaður og ljósmyndari mættu á staðinn.
Fleiri myndir frá þessu fallega heimili má sjá í Hátíðarblaði Húsa og híbýla sem fæst á öllum sölustöðum.
Nú þegar snjórinn er farinn að falla er nauðsynlegt að láta hann ekki fara í taugarnar á sér heldur njóta þess besta sem hann hefur upp á að bjóða.
Minna stress
Við verðum að sætta okkur við þann veruleika að við búum á Íslandi og því fyrr sem við gerum það því betra. Ekkert getur komið í veg fyrir að snjónum kyngi niður og því um að gera að taka honum fagnandi. Þetta er tækifæri til að gíra sig niður og staldra við í núinu. Við þurfum ekki alltaf að flýta okkur svona mikið og það er allt í lagi að missa af einhverju. Förum fyrr af stað á morgnana, tökum góðan tíma í að skafa bílinn og njótum þess að fara ofurhægt í vinnuna, jafnvel í langri bílalest.
Farðu út með hundinn.
Út að leika
Snjórinn er endalaus uppspretta skemmtilegra leikja, enda ekki að ástæðulausu sem flest börn elska snjóinn. Klæddu þig vel og skelltu þér út í snjóinn að leika hvort sem þú átt börn eða ekki. Krökkum finnst ekkert skemmtilegra en þegar mamma og pabbi gefa sér tíma til að leika við þau og því getur snjórinn leitt til hinna skemmtilegustu fjölskyldustunda. Það er hægt að búa til snjókarla, byggja snjóhús, renna sér á sleða, snjóþotum, rassaþotum eða jafnvel plastpokum, fara í snjókast, búa til snjóengla, moka bílinn upp, hreinsa stéttina og svo margt fleira. Þá er um að gera að kíkja til ömmu og afa, gamallar frænku eða hvaða vina og vandamanna sem er og moka þau út. Þannig er nánast gulltryggt að þið vinnið ykkur inn fyrir heitu súkkulaði og gómsætu bakkelsi.
Þegar allt er komið á kaf er ekkert eins hressandi og að fara út og moka snjó. Gott er að taka hraustlega á því með því að moka vel frá dyrum, stéttina og bílastæðið.
Líkamsrækt og samkennd
Þegar allt er komið á kaf er ekkert eins hressandi og að fara út og moka snjó. Gott er að taka hraustlega á því með því að moka vel frá dyrum, stéttina og bílastæðið. Þannig hittir maður jafnvel nágrannana sem eru úti í sama tilgangi og getur loksins gefið sér tíma til að spjalla við þá og kynnast þeim aðeins. Ekki hika við að hjálpa nágrönnunum með því að moka fyrir þá líka. Ekki eru allir jafnhraustir, og gömlu hjónin sem búa við hliðina á þér yrðu án efa ákaflega þakklát fyrir viðvikið.
Allir hjálpast að
Sérstök stemning myndast þegar náttúran tekur í taumana og setur allar samgöngur úr skorðum. Það er gaman að sjá hve margir eru tilbúnir til að hjálpa öðrum að ýta bílum sem eru fastir víða og í höfuðborginni myndast svona „úti á landi“ stemning. Fólk er glatt og þakklátt fyrir aðstoðina og það er gaman að geta hjálpað öðrum. Ekki hika við að bjóða fram hjálp þína ef einhver er fastur í skafli, jafnvel þótt þú sért smágerður einstaklingur. Margar hendur vinna létt verk og þú munt án efa framkalla gleði í hjarta bæði hjá sjálfri/sjálfum þér og öðrum.
Myndatökur í ævintýraheimi
Skellið ykkur í gönguferð og njótið þess ævintýralega umhverfis sem snjórinn hefur skapað. Endilega takið myndavélina með og festið dýrðina á „filmu“. Prófið ykkur áfram með alls kyns vinkla, og takið bæði nærmyndir og yfirlitsmyndir. Ef þú átt börn er tilvalið að stilla þeim upp við þessar aðstæður og hver veit nema að þarna sé komin jólakortamyndin í ár. Ekki verra að hafa klárað eitthvað áður en stressið sem oft vill fylgja undirbúningi jólanna tekur völdin. Á svona stundu eru líka allir slakir sem gefur von um einstaklega góða mynd.
Takið myndavélina með og festið dýrðina á „filmu“.
Hanna Sigríður Magnúsdóttir er hamingjusöm með að halda gamalli fjölskylduhefð á lofti.
Myndin á skeiðinni er af konu sem starir út á hafið með trú og von í hjarta að bíða þess að ástin hennar skili sér heil heim. Viðfangsefnið er vonin.
Hanna Sigríður Magnúsdóttir, hönnuður og eigandi verslunar Guðlaugs A. Magnússonar, er þriðji ættliðurinn sem hannar jólaskeiðina. Hún segir að saga föðurfjölskyldunnar liggi í skeiðunum og gefi þeim djúpa merkingu.
„Viðfangsefni nýjustu skeiðarinnar er vonin en myndin á skeiðinni er af konu sem starir út á hafið með trú og von í hjarta að bíða þess að ástin hennar skili sér heil heim,“ segir Hanna Sigríður og vitnar í Bubba Morteins: „Vonin, vonin, vonin blíð, vertu mér hjá.“
Í ár bætti hún við vörulínu þar sem munsturhluti skeiðarinnar verður fáanlegur sem hálsmen.
Jólaskeiðin á sér langa sögu, Guðlaugur, afi Hönnu Sigríðar, gerði fyrstu skeiðina árið 1946 og í ár verður gefin út sjötugasta og fyrsta skeiðin frá upphafi. Tólf skeiðar eru í hverri hönnunarlínu og árið 2013 hófst hönnun á sjöundu línunni.
„Viðfangsefni nýjustu skeiðarinnar er vonin en myndin á skeiðinni er af konu sem starir út á hafið með trú og von í hjarta að bíða þess að ástin hennar skili sér heil heim.“
Hanna Sigríður er þriðji ættliður í verslun Guðlaugs A. Magnússonar og þrátt fyrir að hafa lagt stund á viðskiptafræði og mannauðsstjórnun þá heillaði þessi sköpun hana alltaf. „Frá blautu barnsbeini fylgdist ég með af ákafa þegar pabbi velti fyrir sér hvað ætti að vera á næstu skeið. Hann kom að hönnun skeiðanna og var mikill hugmyndasmiður þegar hann rak fyrirtækið frá 1963 til 2004. Eftir að teiknivinnu var lokið, því hann teiknaði ekki sjálfur skeiðarnar, fékk ég að fylgja honum til Kaupmannahafnar þar sem verkfærið var handgrafið eftir teikningunni. Þetta fannst mér stórmerkilegt og ótrúlega spennandi.
Allra fyrsta jólaskeiðin sem Guðlaugur A. Magnússon hannaði og gerði árið 1946.
Þegar ég handfjatlaði glansandi silfurskeiðarnar, sem voru svo margar og ólíkar, áttaði ég mig á að í þeim lá saga föðurfjölskyldu minnar. Það gefur þessum skeiðum svo djúpa merkingu fyrir mig að geta velt fyrir mér hugmyndum bæði afa míns, frá 1946, og síðan hugmyndum föður míns, frá 1963, mótuðum í silfurskeiðar sem munu lifa um aldur og ævi, mann fram af manni. Mér finnst þetta í raun stórkostlegt og er mjög hamingjusöm að fá að halda þessari hefð á lofti af alúð og kærleika. Að sitja með allar skeiðarnar fyrir framan mig snertir mig djúpt og mér finnst ég tengjast afa mínum sem dó 1952 og ég þekkti því aldrei en ekki síður finn ég svo sterkt tenginguna við föður minn sem dó 2013 eftir erfiða baráttu við Alzheimer.“
Höfundur / Ragnhildur Aðalsteinsdóttir
Mynd af Hönnu / Heiða Helgadóttir
Páll Óskar ætlar að enda árið með stórri flugeldasýningu.
Páll Óskar hefur sannarlega haft í nógu að snúast á árinu. Meðal annars leit ný plata dagsins ljós og fram undan eru svo stórir tónleikar í Laugardalshöllinni. Blaðamaður Mannlífs sló á þráðinn til söngvarans og spurði m.a. hvort eitthvað sérstakt standi upp úr á árinu sem er að líða.
„Ég er ofsalega stoltur. Stoltur yfir því að hafa náð að klára nýja plötu og stoltur af tónleikunum. Þeir eru eitt það fallegasta sem ég hef gert í lífinu,“ segir Páll Óskar, þegar hann er spurður hvernig honum líði með árið sem er að líða.
„Nýja platan og svo tónleikarnir í september,“ svarar hann. „Við fengum rosaleg viðbrögð við þeim, aðallega frá fólki sem komst ekki á þá. Sem er ástæðan fyrir því að við ákváðum að halda aðra tónleika 30. desember. Gott fyrir þá sem misstu af þessu og auðvitað líka þá sem vilja upplifa þetta allt aftur.“
Tónleikarnir 30. desember lenda á laugardegi, er þá ekki viðbúið að þetta verði eitt allsherjar djamm? „Klárlega, segir hann hiklaust. „En ég er svo sem vanur því að halda stór partí á þessum árstíma. Í fyrra tróð ég til dæmis upp á Spot í Kópavogi og þar á undan spilaði ég auðvitað tólf ár í röð á Sjallanum á Akureyri. Þá var bara horft á Áramótaannálinn og Skaupið með öðru auga á meðan maður græjaði sig fyrir ballið og svo stokkið upp á svið. Mínar áramótahefðir eru því fyrst og fremst vinnutengdar.“
Páll Óskar segist fyrir löngu vera búinn að sætta sig við þetta fyrirkomulag. Þ.e. að vinna á tímum sem flestir aðrir eru í fríi. Þó sé einn dagur á ári sem hann passi sig alltaf að vera laus en það er annar í jólum. „Þá hittumst við nefnilega stórfjölskyldan, ég, systkini mín, makar, börn og barnabörn. Með öllum er þetta orðið hátt í fjörtíu manns þannig að stundum höfum við brugðið á það ráð að bóka sal til að koma öllum fyrir,“ segir hann og hlær.
„Ég nota áramótin sem mælistiku á sjálfan mig, til að skoða árangurinn minn, framfarir og afturfarir. Til að staldra aðeins við, athuga hvort ég hef náð að standa við síðustu áramótaheit, athuga á hvaða stað ég er á í dag og fara yfir það hvernig ég ætla að bæta mig á morgun.“
Áttu þá ekki einhverjar skemmtilegar minningar tengdar fjölskyldunni á áramótum? „Ja, ég á mér alla vega eina mjög eftirminnilega minningu frá því að ég var lítill, líklegast frá árinu 1981,“ segir hann hugsi. „En þau áramót enduðum ég og foreldrar mínir ein heima – aldrei þessu vant. Mamma vildi vera inni þannig að ég og pabbi fórum út að sprengja og þetta varð svona móment sem ég gleymi aldrei. Við pabbi einir í garðinum að sprengja og himininn fyrir ofan baðaður í ljósum springandi flugelda.“
Það kemur þögn í símann og blaðamaður ákveður að grípa tækifærið og spyrja hvort áramótin séu kannski sá tími árs sem töffarinn Páll Óskar verði svolítið meyr. „Meyr,“ hváir hann þá. „Öh, já svona álíka meyr og byggingaverktaki sem verður meyr við að taka fram tommustokkinn til að mæla eitthvað!“
Hann hlær stríðnislega. En viðurkennir að áramótin séu aftur á móti ágætur tími til að líta í baksýnisspegilinn. „Ég nota áramótin sem mælistiku á sjálfan mig, til að skoða árangurinn minn, framfarir og afturfarir. Til að staldra aðeins við, athuga hvort ég hef náð að standa við síðustu áramótaheit, athuga á hvaða stað ég er á í dag og fara yfir það hvernig ég ætla að bæta mig á morgun.“
Og hvernig líður þér með árið sem er að líða? „Ég er bara ofsalega stoltur. Stoltur yfir því að hafa náð að klára nýja plötu og stoltur af tónleikunum. Þeir eru eitt það fallegasta sem ég hef gert í lífinu. Og ég hlakka til að endurtaka leikinn í desember. Að ná að enda árið með stórri flugeldasýningu.“
Vinkonur sem deila þeirri erfiðu reynslu að hafa misst maka úr krabbameini.
Í janúar 2014 kynntust þrettán konur í stuðningshópi í húsakynnum Krabbameinsfélagsins í Skógarhlíð. Allar höfðu misst maka sinn skömmu áður og voru komnar til að fá aðstoð og handleiðslu við að vinna úr sorginni. Þær stofnuðu í kjölfarið eigin hóp sem hittist enn í dag. Við ræddum við fjórar þeirra, systurnar Auði Ingu og Guðrúnu Einarsdætur, Ágústu Tómasdóttur og Sigrúnu Gísladóttur, um hvernig hópastarfið hefði hjálpað þeim í gegnum þessa erfiðu reynslu.
Fundu strax að þær áttu góða samleið F.v.Sigrún Gísladóttir, Ágústa Tómasdóttir og systurnar Auður Inga (sitjandi) og Guðrún Einarsdætur.
„Eftir fyrsta fundinn voru flestar að hugsa um að koma ekki aftur, þetta reyndist okkur svo erfitt. En við létum okkur hafa það og eftir því sem við opnuðum okkur meira og töluðum um sorgina varð þetta smám saman auðveldara,“ segir Auður. Fundurinn sem um ræðir var samvinnuverkefni sorgarsamtakanna Nýrrar dögunar og Ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélagsins þar sem boðið var upp á sex vikna námskeið fyrir konur sem höfðu misst maka úr krabbameini.
Þótt það hjálpi vissulega að ræða sín mál fannst konunum ekki síður hjálp í því að hlusta á hinar í hópnum. „Við deilum allar þessari sameiginlegu reynslu, að missa maka okkar, og að hlusta á frásagnir og líðan hinna í hópnum hjálpaði manni að átta sig á eigin tilfinningum. Ég er mjög blátt áfram manneskja og ég man á fyrsta eða öðrum fundi vorum við spurðar hvernig okkur liði þann daginn og ég svarði einfaldlega að ég væri reið en ég vissi ekkert af hverju. Í bílnum á leiðinni heim var ég að drepast úr móral yfir því að hafa ausið þessari neikvæðni yfir þær og ákvað að þegja bara á næsta fundi. En viti menn, á næsta fundi talaði ein úr hópnum um það að hún deildi mínum tilfinningum og væri líka reið,“ segir Sigrún.
Auk þess að ræða erfiða og oft átakanlega hluti var líka farið yfir praktísk atriði sem geta vafist fyrir manni í hversdagslífinu. Sumar konur innan hópsins höfðu til að mynda aldrei dælt bensíni á bíl í sjálfsafgreiðslu því maðurinn þeirra sá alltaf um það. „Eitt sem við áttum allar erfitt með var að skipta um á rúminu. Setur maður hreint á báðum megin jafnvel þó að það hafi aðeins verið sofið öðrum megin?“ segir Ágústa og hinar taka undir það hlæjandi.
„Við ræddum einnig hvenær sé tímabært að fara í gegnum og losa sig við föt og annað dót eiginmannsins. Til dæmis vorum við nokkrar með bílskúr sem eiginmaðurinn hafði lagt undir sig og sitt dót, það verkefni reyndist okkur mjög erfitt en komumst í gegnum það með hjálp hver annarrar,“ segir Sigrún.
„Við deilum allar þessari sameiginlegu reynslu, að missa maka okkar, og að hlusta á frásagnir og líðan hinna í hópnum hjálpaði manni að átta sig á eigin tilfinningum.“ Auður Inga
Auður kinkar kolli og bætir við: „Við getum ekki rætt þessa hluti við vini eða ættingja sem hafa ekki gengið í gegnum makamissi því þótt fólk sé allt af vilja gert þá hefur það ekki skilninginn. Þess vegna er svona hópastarf svo mikilvægt.“
Konurnar fundu strax að þær áttu góða samleið og þegar sex vikna námskeiðinu lauk voru þær alls ekki tilbúnar að sleppa takinu hver á annarri. Þá bauð Sigrún Lillie, formaður Ráðgjafarþjónustunnar, þeim á núvitundarnámskeið sem þær þáðu með þökkum og það þjappaði hópnum enn frekar saman.
Að því loknu stofnuðu þær eigin hóp sem fékk nafnið Ekkjublómin. Þó að nafnið ætti eftir að breytast, meira um það síðar, hittist hópurinn enn mjög reglulega. „Á námskeiðunum fengum við verkfæri í hendurnar og höfum getað notað þau áfram í sorgarúrvinnslunni,“ segir Guðrún.
Hlutirnir gerðust mjög hratt
Auður Inga er starfandi prestur á hjúkrunarheimilinu Grund. Hún á þrjú uppkomin börn og yndislegan hund sem kemur með henni í vinnuna alla daga. Guðmundur, maðurinn hennar, greindist með beinmergsæxli skömmu fyrir jól 2012. Hún þekkti þetta tiltekna krabbamein vel því maður Guðrúnar, systur hennar, hafði barist við það í árabil.
Guðrún er bókasafns- og upplýsingafræðingur að mennt og starfaði lengi á bókasafni Áslandsskóla þar til hún hætti störfum vegna aldurs fyrir ári.
Systurnar Auður Inga og Guðrún Einarsdætur segja hópastarfið hafa hjálpað sér í gegnum erfiða reynslu.
Eiginmaður hennar, Jóhann, greindist með krabbamein sumarið 2008 en hann hafði verið með þráláta bakverki og við rannsókn kom í ljós að hann var með margbrotna hryggjarliði af völdum sjúkdómsins. „Hann fékk í fyrstu hefðbundna lyfjameðferð og síðar háskammtameðferð. Framan af naut hann talsverðra lífsgæða en sjúkdómurinn reyndist erfiður þegar fram í sótti,“ segir hún.
Auður bætir við að þó að þessi tegund krabbameins sé ólæknandi sé hægt að eiga ágætislíf, sér í lagi ef viðkomandi fer í stofnfrumumeðferð.
Báðir mennirnir fóru í slíka meðferð en hún krefst þess að viðkomandi sé í einangrun í fjórar vikur. „Við vorum því staddar uppi á spítala saman en gátum ekki gert miklu meira en að vinka hvor annarri yfir ganginn. Mennirnir okkar töluðu mikið saman í síma, það var mjög gott fyrir þá að hafa hvor annan,“ segir Guðrún.
Í mars hrakaði manni Guðrúnar fremur skyndilega og hann lést. „Það var okkur mikið áfall og Guðmundur tók það mjög nærri sér. Skömmu seinna fékk hann lungnabólgu og var haldið sofandi í öndunarvél í tvær vikur. Þegar hann var vakinn var hann alveg lamaður og dó í kjölfarið 18. maí 2013. Þannig að hlutirnir gerðust mjög hratt í hans tilviki, aðra stundina gekk allt vel og hann á leið í stofnfrumumeðferð og þá næstu var hann dáinn,“ segir Auður.
Hún lagði til að þær systurnar mættu á fund hjá Ráðgjafarþjónustunni. „Mér fannst Guðrún þurfa á þessu að halda en vegna menntunar minnar og starfa hélt ég að ég þarfnaðist þess ekki. Sú var þó alls ekki raunin. Ráðgjafarþjónustan nánast bjargaði minni andlegu heilsu á þessum tíma, reisti mig upp, ef svo má segja. Jafningjafræðslan, stuðningur okkar hver af annarri undir öruggri leiðsögn leiddi okkur saman og hjálpaði okkur ótrúlega í þeirri vegferð sem sorgin er.
Ég er ekki viss um að ég væri jafnvel á veg komin í sorginni ef ég hefði ekki leitað mér hjálpar. Ég myndi því ráðleggjum öllum sem misst hafa maka eða náinn ástvin að leita til Ráðgjafarþjónustunnar eða Nýrrar dögunar til þess að koma heill út úr þeirri erfiðu lífsreynslu sem sá missir er.“
„Hlutirnir gerðust mjög hratt í hans tilviki, aðra stundina gekk allt vel og hann á leið í stofnfrumumeðferð og þá næstu var hann dáinn.“ Guðrún
Guðrún tekur í sama streng. „Ég var nánast dregin nauðug á fyrsta fundinn. Ég taldi mig alveg færa um að vinna sjálf úr mínum málum með börnum mínum, tengdabörnum og barnabörnum. En að missa maka eftir langvarandi alvarleg og átakanleg veikindi eftir nær fimmtíu ára sambúð er mun meira áfall en ég hafði gert mér grein fyrir. Við vorum allar í sárum. Krabbameinsfélagið og Ný dögun búa yfir reynslu, þekkingu og skilningi á því umróti sem fylgja sorginni. Þar var hlúð að okkur og við hvattar til að ræða um sorg okkar og erfiðleika.“
Veikur í fjórtán ár
Sigrún er gagnfræðingur og vann lengst af sem skólaritari. Hún kynntist Ármanni árið 1992 og hélt þá að hún væri búin að kynnast manninum sem hún myndi verja ævinni með. „Við vorum bæði á okkar öðru hjónabandi og áttum stóra fjölskyldu, sex uppkomin börn og barnabörnin byrjuð að koma. Sumarið 1999, þegar við vorum búin að vera gift í þrjú ár, veiktist hann og greindist í framhaldinu með GIST-krabbameinsæxli í smágirninu sem talið var staðbundið. Hann fór í aðgerð og æxlið fjarlægt, engin eftirmeðferð talin nauðsynleg, en ári seinna kom í ljós að hann var með bletti í lifrinni sem reyndust vera krabbameinsæxli af sömu tegund.
,,Ég kem enn í Ráðgjafarþjónustuna á fyrirlestra og á námskeið og mæli með að fólk komi og nýti sér þessa góðu þjónustu,“ segir Sigrún.
Þar með hófst sjúkraganga hans sem stóð næstu þrettán árin. Hann var heppinn að fá lyf í töfluformi sem var nýtt á markaðinum og undanþágulyf á þeim tíma. Það hélt meininu í skefjum lengi vel en árið 2012 fór að halla undan fæti. Hann fór í stóra aðgerð, lyfið hætti að virka og önnur dugðu ekki til. Hann átti misgóða tíma það ár og glímdi við allskonar aukaverkanir þar til hann lést 3. mars 2013.“
Sigrún hefur að eigin sögn alltaf verið óhrædd við að sækja námskeið í því sem hún er að takast á við hverju sinni og segir það hafa hjálpað sér mikið. „Í febrúar 2013 fór ég á námskeið í núvitund í Skógarhlíðinni sem var ætlað krabbameinsgreindum og aðstandendum þeirra. Í kaffistofu Ráðgjafarþjónustunnar sá ég auglýsingu sem vakti áhuga minn þar sem var talið upp það sem væri í boði fyrir aðstandendur. Í ágúst ákvað ég því að leita aftur til þeirra að kanna hvað væri í boði fyrir mig nú þegar ég væri orðin ekkja. Ég fékk einstaklega hlýlegar móttökur, fór í viðtal hjá hjúkrunarfræðingi og í framhaldi af því fór ég til hennar í nokkur skipti í slökun og hugleiðslu. Ég fór einnig að sækja hádegisfyrirlestra og skráði mig svo á þetta sex vikna námskeið sem við kynntumst allar á. Ég kem enn í Ráðgjafarþjónustuna á fyrirlestra og á námskeið og mæli með að fólk komi og nýti sér þessa góðu þjónustu sem og láti vita hvað það sækist eftir. Þetta hjálpaði mér mikið á minni göngu.“
Greindist þrisvar
Ágústa er stúdent úr hagfæðiskori Menntaskólans við Sund og hefur alla tíð unnið viðskiptatengd störf, meðal annars í banka og á ferðaskrifstofu. Síðustu fimmtán ár hefur hún unnið á Hagstofunni í hlutastarfi en var lengi heimavinnandi vegna fötlunar tveggja barna sinna.
Ágústa og Tryggvi, eiginmaður hennar, eignuðust þrjú börn. „Við áttum mjög gott og samhent hjónaband og fjölskyldulíf okkar var gott. Í mörg ár á meðan börnin voru ung ferðuðumst við á hverju ári um landið. Við eignuðumst fellihýsi og vorum í allt að fjórar vikur á flakki,“ segir hún.
„ Ég upplifði mikinn þrýsting frá fjölskyldu og vinum eftir áfallið að halda áfram og komast yfir sorgina. Þú heldur hins vegar ekki áfram nema að vinna þig í gegnum missinn,“ segir Ágústa.
Tryggvi fékk þrisvar krabbamein á lífsleiðinni. „Fyrst greindist hann með Hodgkins-eitlakrabbamein, árið 1997, og fór þá í stranga og erfiða meðferð í eitt ár og læknaðist. Árið 2008 greinist hann svo með blöðrukrabbamein. Undanfari þess voru flensulík einkenni og hann hafði legið heima í tvær vikur. Þvagblaðran var numin brott en ekki var talin þörf á lyfjameðferð. Um haustið 2010 fékk hann svo aftur flensueinkenni og lá heima eins og fyrr. Smám saman gat hann ekki haft hægðir og fór að kasta upp. Þá kom í ljós að þetta sama krabbamein hafði valdið meinvörpum í ristli og þau höfðu lokað ristlinum. Þá var sagt að þetta væri ólæknanlegt en hægt væri að halda því í skefjum með lyfjum. Haustið 2011 fékk hann svo legusár sem olli því að lyfjameðferð var hætt og hann dó svo í mars 2012.“
Eftir andlát Tryggva leitaði Ágústa til sálfræðings á Landspítalanum og hitti hann í nokkur skipti. Sá benti henni á núvitundarnámskeið Ráðgjafarþjónustunnar og hún ákvað að fara á það og svo í framhaldinu á makamissisnámskeiðið. „Það var óskaplega gott að koma þangað. Samskiptin óþvinguð og hrein og bein. Maður finnur fyrir því að geta talað hreint út án þess að vera stoppaður. Það eru nýjar upplifanir á hverjum degi eftir svona missi og mikilvægt að fá stuðning.
Ég upplifði mikinn þrýsting frá fjölskyldu og vinum eftir áfallið að halda áfram og komast yfir sorgina. Þú heldur hins vegar ekki áfram nema að vinna þig í gegnum missinn. Þá koma þessir aðilar hjá Ráðgjafarþjónustunni eða Nýrri dögun sterkir inn og hjálpa manni að ná áttum en hver og einn þarf að finna sinn vitjunartíma.“
Hinum megin við borðið
Krabbamein er afar óvæginn sjúkdómur. Þrjár kvennanna úr hópnum hafa greinst sjálfar með krabbamein á árunum eftir makamissinn. Guðrún greindist með krabbamein í maga rúmu ári eftir að Jóhann féll frá. „Ég var enn þá í svo miklu áfalli að mér var eiginlega alveg sama, það skipti mig litlu hvort ég myndi lifa eða deyja. Börnin mín voru ekki sátt við það viðhorf mitt. Ég fór samt í lyfjameðferð og aðgerð þar sem maginn var fjarlægður. Endurhæfingin var samt líklega erfiðasti hluti bataferlisins, að byrja að borða aftur, en ég var á spítala í sjö vikur og fór síðan á Grensás. En ég á sem betur fer afar gott bakland sem studdi mig í gegnum þetta.“
Nýverið skipti hópurinn um nafn og heitir nú Perlurnar.
Guðrún er einnig afar þakklát Ráðgjafarþjónustunni fyrir að hafa sent hópinn á núvitundarnámskeið. „Ég var tossinn í hópnum en í krabbameinsbaráttunni kom núvitundin heldur betur að gagni. Í dag horfi ég öðrum augum á hlutina og er hamingjusöm og þakklát fyrir að hafa náð heilsu á ný,“ segir hún en fyrr í þessari viku fékk hún niðurstöður rannsókna sem sýndu að hún var laus við krabbamein og almennt við hestaheilsu.
Ágústa greindist nýlega í annað sinn með lungnakrabbamein. Fyrra skiptið var þó fyrir tíu árum, áður en Tryggvi lést. „Þá tók ég þessu bara sem verkefni sem ég þurfti að klára og upplifði ekki miklar lægðir. Tryggvi var þá líka búinn að læknast af sínu krabbameini þannig að ég var nokkuð bjartsýn. Síðan greinist hann aftur og svo í þriðja skipti sem að lokum dró hann til dauða. Í þetta skiptið hefur mér þótt þetta mun erfiðara því ég stend ein og vantar stuðninginn frá honum. Ég hef líka illan bifur á því að fá aftur sama krabbameinið því af minni reynslu er það frekar neikvætt, ekki að það sé nokkurn tímann nokkuð jákvætt við krabbamein. Ég er hræddari og veit ekki hvað ég mun lifa lengi, ég er dálítið að takast á við það um þessar mundir,“ segir hún.
Í fyrrasumar greindist Sigrún með brjóstakrabbamein í kjölfar reglubundinnar skoðunnar. „Í skoðuninni kom fram eitthvað sem þyrfti að skoða betur og það má segja að sumarið hafi farið í sýnatökur. Það tók á endanum marga mánuði að fá greininguna sjálfa. Ég gat ekkert gert, annað en að bíða og það tók rosalega á. Ég var sem sagt með tvö mein, hvort af sinni tegundinni, sitthvorum megin á vinstra brjósti. Ég fór í brjóstnám, þurfti ekki að fara í lyfjameðferð og kaus að fara ekki í uppbyggingu. Þetta gekk allt saman mjög vel og fólk þreyttist ekki á því að segja mér hvað ég var heppin,“ segir hún.
Sigrún fann einnig fyrir vöntun á stuðning í veikindunum. „Ég tala stundum við myndina af honum Ármanni og nú sagði ég: Ég stóð við hliðina á þér og studdi við bakið á þér öll þín veikindi og svo er ég bara skilin hér eftir ein með mín. En svo bað ég hann afsökunnar,“ segir hún og hlær.
Eins og henni einni er lagið þá dreif hún sig á námskeið hjá Ljósinu fyrir konur sem eru nýgreindar með brjóstakrabbamein. „Þar er ég komin með annan góðan hóp kvenna sem ég get leitað til.“
Styðja hverja aðra
Nýverið skipti hópurinn um nafn og heitir nú Perlurnar. „Sorgin er yfirleitt ekki til umræðu lengur, við höfum allar náð tökum á þeim þætti lífsins. Nú ræðum við skemmtilegri málefni en samstaðan, virðingin og vináttan sem myndaðist í hópnum er sú sama og jafndýrmæt,“ segir Guðrún.
Af þrettán meðlimum eru ellefu mjög virkar sem hittast yfirleitt einu sinni í mánuði, jafnvel oftar. Oftar en ekki hittast þær í heimahúsi og eru með svokallað Pálínupartí þar sem allar leggja eitthvað góðgæti á borð. Auk þess eru þær duglegar að fara saman í bíó, leikhús, sumarbústað og jafnvel til útlanda. „Þegar þú ert í hjónabandi ertu vön að hafa alltaf einhvern til að gera hluti með. Þó að þú eigir enn þína vini þá er það ekki eins því þeir eiga sína maka og fjölskyldur. Nú getum við alltaf heyrt í hinum í hópnum ef okkur langar að skreppa í bíó eða leikhús eða þess háttar,“ segir Auður.
„Hópurinn okkar hefur gefið af sér enn þá sterkari konur sem voru þó allar sterkar fyrir.“ Auður
Þær eru allar afar þakklátar Ráðgjafarþjónustunni fyrir að hafa leitt hópinn saman og stutt við bakið á þeim. „Sagt er að þegar við missum maka missum við helminginn af okkur sjálfum. Það tekur tíma að verða heil á ný og flýtir það sannarlega fyrir að fá handleiðslu og jafningjafræðslu á þeirri vegferð. Í þessum hópi höfum við orðið heilar á ný,“ segir Auður. „Hópurinn okkar hefur gefið af sér enn þá sterkari konur sem voru þó allar sterkar fyrir. Að upplifa endurkomuna saman hefur verið ómetanlegt,“ bætir Ágústa við að lokum og það er greinilegt að þarna eru svo sannarlega perluvinkonur á ferð.
Perlurnar þrettán eru: Anna Hugadóttir, Anna Sóley Sveinsdóttir, Diana Sveinsbjörnsdóttir, Auður Inga Einarsdóttir, Guðrún Einarsdóttir, Guðrún Tómasdóttir, Margrét Einarsdóttir, Ágústa Tómasdóttir, Kristín María Magnúsdóttir, Guðný Björg Guðmundsdóttir, Sigrún Sveinsdóttir, Sigrún Gísladóttir og Þórunn Jónsdóttir.
Þeir sem vilja kynna sér starf Ráðgjafarþjónustunnar frekar er bent á vefsíðu Krabbameinsfélagsins, krabb.is.
Þegar herbergi er skipulagt hugsa menn oftast fyrst um litinn á veggjunum, húsgögnin og skrautmunina. Gólfið er aukaatriði og sjaldnast er heildarsvipurinn hugsaður út frá því efni sem valið er á það. Þessari hugsun þarf að breyta. Það sem er undir fótum okkar getur nefnilega gert útslagið um hvort herbergi er fallegt eða ljótt.
Í gömlum húsum voru gólfborðin einnig oft máluð í alls konar litum og að undanförnu hefur verið í tísku parket sem er litað með ýmist ljósum eða dökkum litum. Áferðin fer alveg frá að vera nánast hvít eða ljósgrá yfir í brúna eða svarta.
Ljós gólf veita birtunni upp og skapa hlýleika. Ef gluggar eru litlir og lítil dagsbirta berst inn í rýmið er hægt að breyta miklu með hvíttuðu parketi eða hreinlega að mála í ljósum litum. Flotuð gólf gefa þann möguleika að setja lit út í lakkið áður en það er borið á gólfið og gefa þannig steypunni nýja áferð. Þetta er sterkt og endingargott gólfefni og auðvelt að þrífa. Þetta efni á sérlega vel við í forstofu, eldhúsi og barnaherbergjum. Þegar það er notað í dimmum, litlum forstofum gefur það færi á að lýsa rýmið eða gefa því fjörlegan blæ með því að kjósa líflegan lit.
Í barnaherbergi á vel við að leyfa gólfinu að kallast á við litina á veggjunum eða veggskreytingar. Auðvelt er að bæta við skreytingum og vinsælt er að hafa stjörnur, doppur eða annað mynstur á gólfinu. Flot á gólf getur bæði verið matt og glansandi en gæta verður þess að mikil speglun getur myndast af glansandi gólfum og í björtum opnum rýmum verður hún óþægileg.
Þegar valin eru gólfefni þarf ávallt að hafa í huga að þau endast lengst allra innréttinga. Þess vegna kjósa flestir hlutlaust, klassískt efni.
Í gömlum húsum voru gólfborðin einnig oft máluð í alls konar litum og að undanförnu hefur verið í tísku parket sem er litað með ýmist ljósum eða dökkum litum. Áferðin fer alveg frá að vera nánast hvít eða ljósgrá yfir í brúna eða svarta.
Þegar gólf eru máluð
Þegar gólf eru máluð er undirbúningurinn undirstaða þess að vel takist til. Þá skiptir engu hvort verið er að flota steypu eða mála gólfborð. Pússa þarf undirlagið alveg slétt og hreinsa það vel og sjá til þess að hvergi leynist misfellur eða óhreinindi. Sandkorn geta breytt áferðinni og skemmt útlitið.
Ef verið er að mála trégólf eða yfir gólfdúk þarf að velja einstaklega góðan grunn. Hann er borinn á og stundum þarf tvær umferðir til að ná bestu áferðinni og síðan er málað eða lakkað yfir. Til að flota gólf er best að leita til fagmanna nema menn hafi til að bera þekkingu í þessum efnum.
Notið eingöngu bestu fáanleg efni
Ef eingöngu eru notuð bestu fáanleg efni er hægt að tryggja endinguna. Þeir sem kjósa að mála sjálfir ættu að leita álits fagmanna og fá þeirra ráð við efnisvalið.
Leiktu þér
Einn hlutlaus litur er ekki alltaf bestur. Svartur, hvítur, brúnn og grár virka alltaf en það er ekkert að því að bæta í þessa liti marmaraáferð, mynstri eða köflum. Einn af stærstu kostum málaðra gólfa og flotaðra er hversu auðvelt er að breyta þeim ef fólk verður leitt á því sem fyrir er.
Ekki auðvelt að skipta út
Þegar valin eru gólfefni þarf ávallt að hafa í huga að þau endast lengst allra innréttinga. Þess vegna kjósa flestir hlutlaust, klassískt efni. Staðreyndin er sú að flísar í djörfum litum endast ekki sérstaklega vel og hið sama á við um gólfteppi. Linoleum-dúkar hafa notið vaxandi vinsælda að undanförnu en þeir eru skemmtilegir og gefa færi á að skapa fallega áferð og mynstur. Um þá gildir hins vegar það sama og önnur gólfefni sem límd eru niður. Það kostar mikla fyrirhöfn og er dýrt að skipta þeim út þegar þeir fara úr tísku eða skipt er um húsgögn og liti á veggjunum. Þess vegna er mikilvægt að fara varlega þegar valin eru gólfefni af þessu tagi og hugsa fram í tímann.
Hulda Guðnadóttir segir að ættleiddur sonur sinn geti ekki beðið eftir að upplifa jól og áramót.
Hulda Guðnadóttir og Jón Hafliði Sigurjónsson með börn sín Baldur Hrafn Jhon og Nínu Dýrleifu.
Seint á síðasta ári sóttu hjónin Hulda Guðnadóttir og Jón Hafliði Sigurjónsson ættleiddan son sinn Baldur Hrafn til Kólombíu en fyrir áttu þau eina líffræðilega dóttur. Þau segja að börnin séu full tilhlökkunnar vegna hátíðarhaldanna sem fram undan eru. Baldur geti hreinlega ekki beðið eftir að upplifa íslensk jól og áramót.
„Við erum bara mjög kát,“segir Hulda, spurð að því hvernig jólin og áramótin leggist í fjölskylduna. „Það er kannski ívið meiri spenningur núna en í fyrra, enda báðir krakkarnir orðnir stálpaðri og meðvitaðri um hvað er í gangi. Nína Dýrleif á þriðja aldursári og Baldur Hrafn Jhon nýorðinn fjögurra ára svo að nú eru þau spennt að fá í skóinn, spennt að fá pakka og bara spennt fyrir þessu öllu.“
Að sögn Huldu verða þetta önnur jólin og áramótin sem fjölskyldan ver saman en það var seint í október á síðasta ári sem þau hjónin sóttu Baldur Hrafn til Kólombíu. „Þetta var allt saman mikið ævintýri, bæði erlendis og svo fyrst eftir heimkomu. Til dæmis er ógleymanlegt fyrsta skiptið sem Baldur leit út um gluggann og sá snjó. Augun urðu bara eins og tvær undirskálar. Hann vissi ekkert hvað þetta var.“
„Þetta var allt saman mikið ævintýri, bæði erlendis og svo fyrst eftir heimkomu. Til dæmis er ógleymanlegt fyrsta skiptið sem Baldur leit út um gluggann og sá snjó. Augun urðu bara eins og tvær undirskálar. Hann vissi ekkert hvað þetta var.“
Hulda segir að undrunin hafi ekki orðið minni á jólunum þegar kom að því að opna gjafir. „Það var greinilegt að Baldur hafði ekki fengið marga pakka áður því hann varð mjög æstur og fór svo að gráta þegar hann var búinn að opna síðasta pakkann. Hann skildi bara ekkert í því að þeir skyldu „klárast“.“
Myndirðu segja að líf ykkar hjóna hafi breyst mikið með tilkomu barnanna? „Já. Við vorum búin að vera barnslaus í nokkurn tíma þannig að þetta voru mikil viðbrigði fyrir okkur, til dæmis að upplifa jólin með krökkunum í fyrra. Næstum eins og að verða sjálfur barn á nýjan leik. Að eignast börnin breytti öllu til hins betra.“
Hvernig verður svo hátíðarhöldunum háttað hjá ykkur í ár? „Við ætlum að bjóða nágrönnum og nánustu ættingjum hérna á Reyðarfirði í skötu á Þorláksmessu. Á aðfangadag kemur svo mamma í mat og um áramótin ætlum við með börnin á brennu. Við tókum upp á því eftir að þau komu bæði til sögunnar og þar sem þau eru nú orðin stærri held ég að það verði enn skemmtilegra í ár,“ segir Hulda glaðlega.
Gönguhópar spretta nú alls staðar upp eins og gorkúlur og áhuginn á göngum hefur aukist mikið á undanförnum árum.
Margir kjósa að stunda heilsurækt í utanlandsferðum sínum. Því bjóða flestar ferðaskrifstofur upp á spennandi ferðir til útlanda, allt árið um kring, þar sem megintilgangurinn er líkamsrækt og útivist. Ferðirnar eru af ýmsum toga en hér eru nokkur vinsæl dæmi.
Boðið er upp á klassískar skíðaferðir til hinna ýmsu skíðasvæða í Evrópu og Bandaríkjunum eða ferðir helgaðar gönguskíðum sem njóta sífellt meiri vinsælda.
Gaman í brekkunum
Það er draumur margra að skella sér í vetrarfrí á skíði, gista í glæsilegum skíðaskálum, hafa það skemmtilegt í góðum félagsskap og renna sér á skíðum í fallegu umhverfi.
Ýmist er boðið upp á klassískar skíðaferðir til hinna ýmsu skíðasvæða í Evrópu og Bandaríkjunum eða ferðir helgaðar gönguskíðum sem njóta sífellt meiri vinsælda.
Þó svo að um skipulagðar ferðir sé að ræða hefur fólk frjálst val um hvernig það vill haga degi sínum og hversu mikið það vill vera í brekkunum.
Yfirleitt er þó boðið upp á daglegar ferðir með fararstjórum þar sem eitthvað nýtt og skemmtilegt er skoðað.
Innri friður
Fyrir jógaiðkendur jafnast fátt á við það tækifæri að ferðast til Indlands, vöggu jógamenningarinnar.
Undanfarin ár hefur verið hægt að fara í skipulagðar ferðir um Indland þar sem blandað er saman skoðunarferðum og jóga. Ferðirnar eru því hannaðar fyrir þá sem vilja rækta sjálfa sig en jafnframt upplifa ævintýralega fegurð Indlands, sögufræga staði og framandi matargerðarlist.
„ … hefur fólk frjálst val um hvernig það vill haga degi sínum og hversu mikið það vill vera í brekkunum.“
Íslenskir fararstjórar, sem eru líka lærðir jógakennarar, eru með í för og veita leiðsögn og jógakennslu. Einnig er farið í „ashram“ eða jógastöðvar þar sem indverskir gúrúar leiðbeina ferðamönnum og gera þeim kleift að komast upp á næsta stig í sinni iðkun.
Skemmtileg sveifla
Hér á landi eru margir góðir golfvellir sem eru nýttir allt árið um kring. Golfarar sækjast þó einnig mikið í að fara til útlanda og prófa nýja og meira krefjandi golfvelli.
Ferðaskrifstofur hafa lengi boðið upp á ferðir tileinkaðar golfi til áfangastaða bæði nær og fjær, frá Mexíkó til Spánar.
Ferðaskrifstofur hafa lengi boðið upp á ferðir tileinkaðar golfi til áfangastaða bæði nær og fjær, frá Mexíkó til Spánar. Ekki skemmir fyrir að í þeim löndum sem boðið er upp á er oft mun betra veður en hér á landi og því er hægt að spila eins og mann lystir.
Holt og hæðir
Vinsælt hefur verið fyrir útivistarfólk, sem er oft og tíðum búið að fara flestar af vinsælustu gönguleiðum landsins, að halda í ferðir til útlanda sem helgaðar eru gönguferðum. Slíkar ferðir eru frábært tækifæri til að kynnast ákveðnum svæðum mjög vel. Vinsælir staðir eru til dæmis Alparnir, fjöllin í Andalúsíu á Spáni, Toscana-dalurinn á Ítalíu og Klettafjöllin í Kanada.
Ekki er endilega um að ræða erfiðar göngur en þær krefjast engu að síður nokkurs þols því yfirleitt er gengið allan daginn, alla daga.
Flestar ferðaskrifstofur flokka ferðir eftir erfiðleikastigum, þar sem tekið er tillit til þols, þess tíma sem ganga tekur, hækkunar og lækkunar, eðli gönguslóðanna og svo framvegis, því ættu allir að geta fundið eitthvað við sitt hæfi.
Ferðir til Indlands eru tilvalnar fyrir þá sem vilja rækta sjálfa sig en jafnframt upplifa ævintýralega fegurð Indlands, sögufræga staði og framandi matargerðarlist.
Eva Sólveig Þórisdóttir og Jónas Einar Thorlacius búa í skemmtilegri íbúð skammt frá Digraneskirkju í Kópavogi.
Dóttirin Sigurrós dáist að trénu.
Það var einstaklega ljúft að mæta í jólainnlit klukkan níu á föstudagsmorgni, rok og rigning úti en þegar inn var komið tóku jólin á móti okkur löngu áður en þau áttu raunverulega hefjast. Fagurlega skreytt jólatré stóð í stofunni og svo var búið að að leggja á hátíðarborð, það vantaði bara jólasteikina!
Eva Sólveig Þórisdóttir og Jónas Einar Thorlacius búa í þessari skemmtilegu íbúð sem er í litlu fjölbýli ekki langt frá Digraneskirkju í Kópavogi. Þau tóku á móti blaðamanni og ljósmyndara með nýbökuðu kaffibrauði og alvörukaffidropum þennan hráslagalega morgun.
Sigurrós dóttir þeirra var komin í jólakjólinn og naut þess að fá að vera heima og handfjatla alvörupakka sem mamma hennar var búin að setja undir jólaskreytta tréð.
Eva lauk námi sem innanhússtílisti við Academy of Colour and Style vorið 2013 og segist hafa einstaklega gaman af því að dúlla við smáatriði og fegra í kringum sig og sína.
„Ég elska að dunda mér við að gera heimilið fallegt og legg mikið upp úr því að hafa huggulegt hjá okkur einfaldlega vegna þess að mér finnst það svo skemmtilegt.“
Nýtt þema á trénu um hver jól
Og hvenær ætli skvísan byrji að jólaskreyta heimilið? „Ég byrja vanalega að skreyta um miðjum desember þar sem mesti álagstíminn er þá í vinnunni, nema núna! Heimilið er næstum klárt fyrir jólin í nóvember af því þið kíktuð í heimsókn og ég get því bara dúllað mér í desember. Ég elska að dunda mér við að gera heimilið fallegt og legg mikið upp úr því að hafa huggulegt hjá okkur einfaldlega vegna þess að mér finnst það svo skemmtilegt.
Eva lagði á hátíðarborð fyrir okkur og bjó til nafnspjöld fyrir gestina sína með stimpli sem hún keypti í Tiger. Diskarnir og glösin eru úr Garðheimum ásamt öllu skrautinu.
Ég fór í innanhússtílistanám til að geta nýtt þennan áhuga minn og ég hef verið að taka að mér að aðstoða fólk við að fegra heimilin sín og skipuleggja rými til hins betra heima hjá sér. Ég vinn sem stílisti í Garðheimum og sé um útlit verslunarinnar sem og útstillingar og uppstillingar upp fyrir auglýsingar. Ég er svo með síðu á Facebook sem heitir Eva-Innanhúsráðgjöf þar sem hægt er að hafa samband við mig,“ útskýrir hún brosandi.
Skreytir þú jólatréð alltaf eins eða aldrei eins fyrir hver jól? „Það er í raun aldrei eins, ég er yfirleitt með einhvers konar þema um hver jól sem sveiflast svolítið með tíðarandanum og hvað er í tísku hverju sinni, mínimalískur stíll er þó alltaf ráðandi hjá mér.“
Verslar mest erlendis
Hvernig myndir þú lýsa stílnum á heimilinu? „Hann er hlýlegur, við heillumst af fallegri hönnun og viljum frekar eiga færri og vandaðari hluti en að drekkhlaða heimilið. Mig var til dæmis lengi búið að langa í Sindrastólinn og þegar ég varð þrítug fékk ég hann í afmælisgjöf frá pabba sem gladdi mig óendanlega mikið.“ Og hvar kaupið þið helst hluti fyrir heimilið? „Maðurinn minn er flugmaður hjá Icelandair og við kaupum flest, bæði föt og hluti fyrir heimilið, erlendis. Við höfum keypt stærri hluti, húsgögn þá sérstaklega, í verslunum hér á landi og hansahillurnar fengum við í Góða hirðinum. Svo kíkjum við í IKEA ef okkur vantar eitthvað,“ segir Eva hress að lokum og við kveðjum jólafínu fjölskylduna og dembum okkur út í rokið og rigninguna.
Pappapokinn svarti á gólfinu er úr netverslun sem heitir mixmix.is og einnig pappapokarnir í hillunni. Hillurnar í veggnum voru sérsmíðaðar hjá Sérsmíði á Skemmuvegi.
Aðalmynd: Borðstofuborðið er úr ILVA en stólarnir eru keyptir í Bretlandi. Ljósið fyrir ofan borðið er úr verslun sem heitir Dwell og er í London. Í bakgrunni sjást hansahillur úr Góða hirðinum og fallegir munir sem fegra heimilið.
Fatahönnuðurinn Vivienne Westwood hefur ávallt farið sínar eigin leiðir.
Vivienne Westwood hóf feril sinn á áttunda áratugnum og tók þátt í því að móta pönktísku þess tíma. Í dag ber hönnun hennar enn keim af pönkinu því hún er óhrædd við að prófa eitthvað nýtt og vísa í það gamla.
Vivienne Westwood og Malcolm McLaren. Vivienne er hér í bol með myndinni sem prýddi hið fræga plötuumslag hljómsveitarinnar Sex Pistols.
Vivienne Isabel Swire fæddist árið 1941 í enskum smábæ í Derbyshire-héraði. Þar var iðnbyltingin allsráðandi og lítið benti til þess að hún myndi seinna leggja listgrein fyrir sig. Faðir hennar var skósmiður og mamma hennar vann í bómullarverksmiðju samhliða heimilisstörfunum. „Ég vissi ekkert um listasöfn og hafði aldrei séð listaverkabók. Ég hafði ekki einu sinni farið í leikhús,” segir hún.
Þegar Vivienne var sautján ára flutti fjölskyldan til Harrow, úthverfi London, og hún hóf kennaranám. Henni þótti alltaf gaman að föndra skartgripi og sauma föt á sjálfa sig. Skömmu seinna kynntist hún fyrsta eiginmanni sínum, Derek Westwood, sem starfaði í Hoover-verksmiðjunni. Þau giftu sig árið 1962, Vivienne saumaði sjálf brúðarkjólinn, og eignuðust son sinn Benjamin ári seinna.
Árið 1971 opnaði Malcolm verslunina Let it Rock á Kings Road og seldi fatnað sem þau hönnuðu í sameiningu en vörumerkið var engu að síður undir hennar nafni, Vivienne Westwood. Innblástur fengu þau úr öllum áttum; vændiskonum, mótorhjólagengjum og blætisklæðnaði.
Vivienne Westwood Red Label S/S 16.
Nokkrum árum eftir brúðkaupið umturnaðist líf hennar þegar hún kynntist listanemanum Malcolm McLaren og varð yfir sig ástfangin. Þau fluttu saman í félagsíbúð í Clapham, London og hún hélt áfram að starfa sem kennari ásamt því að búa til skartgripi sem hún seldi á Portobello-markaðinum um helgar. „Malcolm opnaði ýmsar dyr fyrir mér og virtist vita nákvæmlega hvað ég þurfti þannig að ég hengdi mig á hann,” segir hún. Þau eignuðust soninn Joseph árið 1967.
Árið 1971 opnaði Malcolm verslunina Let it Rock á Kings Road og seldi fatnað sem þau hönnuðu í sameiningu en vörumerkið var engu að síður undir hennar nafni, Vivienne Westwood. Innblástur fengu þau úr öllum áttum; vændiskonum, mótorhjólagengjum og blætisklæðnaði.
Nafn verslunar breyttist reglulega á næstu árum en lengst af var hún þekkt einfaldlega sem SEX. Á þessum Malcolm var einnig umboðsmaður pönksveitarinnar Sex Pistols og þeir klæddust iðulega Vivienne Westwood-hönnun á sviði. Fljótlega byrjuðu fylgjendur hljómsveitarinnar sem og aðrir að flykkjast í verslunina og Vivienne og Malcolm mótuðu tísku pönktímabilsins.
Vivienne Westwood saumaði sinn eigin brúðarkjól í bæði skiptin sem hún gekk í hjónaband en árið 2008 gafst henni tækifæri til að sauma brúðarkjól á eina frægustu sjónvarpspersónu tíunda áratugsins, Carrie Bradshaw úr Sex and the City. Kjóllinn var stórfenglegur að sjá en Carrie komst því miður aldrei alla leið að altarinu í honum.
Vivienne var þó hvergi af baki dottin þegar pönkið leið undir lok, enda vildi hún frekar leiða tískuna en fylgja henni. Þekkt stílbrigði hennar eru til dæmis ókláraðir og tættir faldar, dragtir og jakkaföt, sögulegar skírskotanir og notkun á skosku ullarefni, eða tartan, tjulli, blúndu og leðri.
Fyrst og fremst er Vivienne óttalaus og blátt áfram þegar kemur að hönnun. Í gegnum tíðina hefur hún reglulega valdið usla og hefur látið ýmis málefni sig varða, svo sem mannréttindi, hlýnun jarðar og vatnsskort. Áhrif hennar á breska tískuheiminn og menningarlíf eru hins vegar óneitanleg og hún hefur tvisvar verið valinn hönnuður ársins í Bretlandi og hlaut orðu breska heimsveldisins árið 1992.
Þrátt fyrir þessa velgengni hefur Vivienne búið í sömu litlu íbúðinni í Suður- London í rúm þrjátíu ár og hjólar enn þá í stúdíóið sitt. Árið 1993, tíu árum eftir að hún og Malcolm slitu samvistum, giftist hún í annað sinn og þá aðstoðarmanni sínum, Andreas Kronthaler, sem er tuttugu og fimm árum yngri en hún. Þau eru eru enn hamingjusamlega gift í dag og vinna saman að hönnun merkisins.
Núvitundariðkun reynist vel við ýmsum heilsufarsvandamálum.
Núvitund er aldagömul hugleiðsluaðferð sem á rætur að rekja til búddisma og felst í því að hafa athyglina í núinu á opinn og virkan hátt. Í stað þess að láta lífið líða hjá án þess að lifa því, vöknum við til meðvitundar og upplifum það á virkan hátt. Rannsóknir hafa gefið vísbendingu um að meðferðir sem byggja á núvitundariðkun reynast vel við ýmsum heilsufarsvandamálum, ekki síst við andlegum vandamálum svo sem streitu, þunglyndi og kvíða. Hér eru nokkrar góðar leiðir til að innleiða núvitund í daglega rútínu.
Ekki gera hundrað hluti í einu, sestu niður og njóttu þess að borða matinn í ró.
Borða
Okkur hættir til að fara í gegnum daginn á sjálfstýringu og skófla þá í okkur mat á meðan við horfum á sjónvarpið eða spjöllum við okkar nánustu.
Þannig fer ýmislegt fram hjá okkur, eins og hversu ljúffengur maturinn er á bragðið og við fáum ekki sömu vellíðun út úr máltíðinni.
Ekki gera hundrað hluti í einu, sestu niður og njóttu þess að borða matinn í ró.
Ganga
Þegar þú ert úti að ganga reyndu að finna hvernig fætur þínir koma við jörðina og hvernig þú notar vöðvana í líkamanum. Horfðu svo í kringum þig, taktu eftir hvað er að gerast og hvaða hljóð þú heyrir. Það gæti komið þér á óvart hversu mörgum nýjum hlutum þú tekur eftir í umhverfi þínu.
Anda
Öndun er mikilvægur þáttur í hugleiðslu því hún er okkur svo eðlislæg og taktföst. Þegar þú átt lausa stund ættirðu að lygna aftur augunum og einbeita þér að því að anda. Um leið og við byrjum að einbeita okkur að önduninni færumst við sjálfkrafa úr huganum í líkamann og fáum þannig frí frá öllum hugsunum og áhyggjum.
Finna
Við gleymum stundum að tengjast skynfærum okkar og virkilega skynja umhverfið en það er einmitt lykillinn að því að vera í núinu. Finndu ilminn af kaffinu þínu á morgnana, hvernig fötin snerta húð þína og hlustaðu á fuglasönginn úti. Þannig gefur þú einföldu hlutunum í lífinu gildi og það gefur þér gleði og innri frið.
Bíða
Þegar þú ert úti að ganga reyndu að finna hvernig fætur þínir koma við jörðina og hvernig þú notar vöðvana í líkamanum.
Gefðu þér það svigrúm að bíða aðeins áður en þú hrekkur í framkvæmd. Hugsaðu um hverja pásu sem bókastoð sitthvorum megin við gjörðina og þannig kemur þú fersk inn í þá næstu.
Til dæmis: sittu kyrr og finndu þungann í sætinu þínu í nokkrar mínútur áður en þú leggur af stað heim eftir langan vinnudag.
Hinkraðu svo við með höndina á hurðarhúninum og leyfðu þér að hlakka til að fara inn heima hjá þér.
Hlusta
Við hlustum oft ekki nægilega vel á fólkið í kringum okkur því við erum svo upptekin af því að hugsa um hvað við ætlum að segja næst eða um eitthvað allt annað og ótengt. Þegar þú ert í samræðum gerðu það að markmiði þínu að hlusta vandlega á það sem hin manneskjan er að segja við þig og treystu því að þú munir vita hvað þú ætlir að segja næst án þess að þurfa að leiða hugann sérstaklega að því.
Skrápurinn hefur harðnað segir snapparinn Guðrún Veiga Guðmundsdóttir.
Guðrún Veiga Guðmundsdóttir deilt sigrum og sorgum með fylgjendum sínum.
Undanfarin tvö ár hefur Guðrún Veiga Guðmundsdóttir deilt sigrum og sorgum með fylgjendum sínum og er þekkt fyrir hreinskilna og óheflaða framkomu.
Þeir sem hafa fylgst með Guðrúnu Veigu á snappinu hennar, gveiga85, þekkja orðið vel helstu persónur og leikendur. Þar verður fyrst að nefna Tuskubrand sem er annað orð yfir eiginmann hennar Guðmund sem er annálaður hreingerningarmaður. Hann er í daglegu tali oftast nefndur Tuski. Sigrún Þórdís fékk síðan viðurnefnið Skítapása fljótlega eftir að hún fæddist og svo birtist Gudda kuti reglulega en hún tekur á málefnum sem Guðrúnu Veigu mislíkar að fólk viðri við hana á miðlinum.
„Það er ótrúlegt hvað getur borist hér í gegn; allt frá athugasemdum um lit í augabrúnunum á mér upp í hvernig ég sinni móðurhlutverkinu. Sumum finnst sjálfsagt að segja hvað sem er við mann.
Ömurleg komment höfðu mikil áhrif á mig til að byrja með og það fyrsta sem ég fékk var eftir að ég hafði keypt mér nokkur naglalökk sem ég sýndi á snappinu. Það hljóðaði svona: „Svona beljur eins og þú sem fæðast með silfurskeið í munninum. Ógeðslega dekurdósin þín sem lætur manninn þinn, sjómanninn, vinna fyrir sér.“
„Svona beljur eins og þú sem fæðast með silfurskeið í munninum. Ógeðslega dekurdósin þín sem lætur manninn þinn, sjómanninn, vinna fyrir sér.“
Ég varð eyðilögð og ætlaði að hætta þessu og helst henda símanum beinustu leið í ruslið en hugsaði svo með mér að ég ætlaði ekki að láta einhvern grautfúlan aðila úti í bæ skemma fyrir mér.
Síðan þá hefur skrápurinn harðnað og ég er nokkuð ónæm fyrir þessu nema þegar kemur að börnunum mínum, ég er viðkvæm fyrir móðurhlutverkinu.
Viðtalið má lesa í heild sinni í glænýju Jólablaði Vikunnar.
Guðrún Veiga hefur glímt við kvíða af og til um árabil en fyrir þremur árum fékk hún fyrsta ofsakvíðakastið. „Þá var mér sagt upp í vinnunni. Ég átti von á því þar sem ég vissi af niðurskurðinum og ég var nýjasti starfsmaðurinn en ég bar mig vel og sagði að mér yrði fokk sama ef til þess kæmi. Þegar að því kom brotnaði ég hins vegar alveg niður. Mér fannst þetta svo mikil höfnun, eins og ég hefði ekki staðið mig og mér leið hræðilega. Ég lá tímunum saman í fósturstellingunni, fannst ég ekki ná andanum, þarmarnir vera að springa og ég ofandaði. Síðan þá hef ég fengið ofsakvíðakast nokkrum sinnum en það kemur helst þegar álagið er of mikið.
Síðasta kast fékk ég í janúar þegar ég áttaði mig á að ég væri að fara að ganga í gegnum það að eiga barn aftur eftir fáeina mánuði.
Ég reyndi þá mikið að sannfæra læknana um að ég væri að fá hjartaáfall en þeir náðu loksins að fullvissa mig um að þetta væri kvíðinn,“ segir hún hlæjandi.
Viðtalið má lesa í heild sinni í glænýju Jólablaði Vikunnar.
Texti / Ragnhildur Aðalsteinsdóttir
Myndir / Aldís Pálsdóttir
Förðun / Björg Alfreðsdóttir með YSL
Fatnaður / AndreA
Ritstjóri Nútímans, Atli Fannar Bjarkason, segir Jón Gnarr vera einn merkasta listamann samtímans.
Atli Fannar Bjarkason, sem er landsmönnum að góðu kunnur sem ritstjóri Nútímans og sjónvarpsmaður á RÚV, hefur frá því hann man eftir sér verið áhugasamur um listir og menningu. Einkum og sér í lagi dægurmenningu. Aðspurður hvaða list hafi haft mikilsháttar áhrif á hann í gegnum tíðina stendur ekki á svörunum.
„Jón er einn merkasti listamaður samtímans. Hann hefur breytt lífi svo margra … Jón er ótrúlegur og hefur haft gríðarleg áhrif á líf mitt,“ segir Atli Fannar.
Simpsons
„Ég væri annar maður í dag ef ég hefði ekki byrjað að horfa á Simpsons sem barn. Ég ólst upp við fyrst 13 seríurnar. Á sumrin dvaldi ég hjá mömmu minni á Sauðárkróki og í staðinn fyrir að fara út að leika mér dró ég fyrir inni í stofu og horfði á Simpsons allan daginn. Hún tók upp hvern einasta þátt þannig að ég sá alltaf þætti sem ég hafði misst af um veturinn. Amma, sem bjó á neðri hæðinni, var að verða brjáluð á þessu – vildi að ég hjálpaði til í garðinum.“
Laddi
„Ég hlustaði ekki á annað en Ladda þegar ég var barn. Átti allar vínylplöturnar. Kunni öll lögin og söng þau heima í stofu. Uppáhaldslagið mitt var Skúli Óskarsson sem fjallar um samnefndan kraftlyftingamann og frækilegt afrek hans. Ég söng það og lék þegar Skúli var að setja heimsmet í réttstöðulyftu við mikla kátinu fólks sem taldi eflaust niður hvenær ég yrði lagður inn.“
Þungarokk
„Þegar ég heyrði í fyrsta skipti lag með bandarísku þungarokkhljómsveitinni Pantera breyttist líf mitt. Næstu ár hlustaði ég varla á annað. Ekki nóg með það, ég hugsaði ekki um annað og talaði varla um annað. Ég skildi ekki að krakkarnir í bekknum mínum fúlsuð við trylltu þungarokki frá suðurríkjum Banda ríkjanna í tímum þegar við máttum hlusta á tónlist. Pantera litaði svo tónlistarsmekk minn næstuárin. Stórkostlegir tímar.“
„Ég skildi ekki að krakkarnir í bekknum mínum fúlsuð við trylltu þungarokki frá suðurríkjum Banda ríkjanna í tímum þegar við máttum hlusta á tónlist.“
Jón Gnarr
„Jón er einn merkasti listamaður samtímans. Hann hefur breytt lífi svo margra. Fóstbræður standast enn tímans tönn, Tvíhöfði er goðsögn, skrýtna tímabilið þar sem hann skrifaði bara um kaþólska trú í Fréttablaðið kemur mér enn úr jafnvægi, Ég var einu sinni nörd hefur ekki enn verið toppað, auglýsingarnar sem hann bjó til lifa enn í minningunni, Lýður Oddsson er eftirminnilegasta persóna íslenskrar auglýsingasögu, tíð hans sem borgarstjóri er eitt best heppnaða listaverk Íslandssögunnar og áramótaskaupið hans var geggjað. Jón er ótrúlegur og hefur haft gríðarleg áhrif á líf mitt.“
Texti / Roald Eyvindsson
Aðalmynd/ Stilla úr Mín Reykjavík.
Þórdís Elva Þorvaldsdóttir hefur staðið fremst í flokki #metoo byltingarinnar.
Þórdís Elva Þorvaldsdóttir segir árið 2017 hafa verið lyginni líkast, bæði fyrir sig persónulega sem og fyrir málstaðinn sem stendur hjarta hennar næst. Hún hefur barist ötullega gegn áreitni og ofbeldi sem hún segir alheimsvanda en vill um leið afskrímslavæða umræðuna um ofbeldismenn.
,,Það var ólýsanlegt að stíga á stokk og segja heiminum sögu sem ég hélt á löngu tímabili að myndi sliga mig, söguna af kynferðisofbeldinu sem fyrsti kærasti minn beitti mig,“ segir Þórdís Elva. Fatnaður: Bolur frá Gallery Sautján. Samfestingur og leðurjakki frá AndreA.
Þórdís Elva fæddist sömu nótt og Vigdís Finnbogadóttir var kjörin forseti lýðveldisins, fyrst kvenna í heimi. Báðar hafa rutt konum braut í margvíslegum skilningi en árið í ár markar tímamót í baráttumálum kvenna á alþjóðavísu. Byltingin er hafin og þögnin rofin. Sárar frásagnir kvenna hafa litið dagsins ljós en allar snúa þær að ofbeldi og áreitni af hendi karlmanna. Þórdís Elva er ein þeirra sem staðið hefur fremst í flokki #metoo byltingarinnar. Fyrr á árinu gaf hún út bók um erfiða reynslu og flutti í kjölfarið fyrirlestra um heim allan sem vakið hafa mikil viðbrögð.
,,Einu viðburðaríkasta æviári mínu er að ljúka, en 2017 var lyginni líkast. Það var ólýsanlegt að stíga á stokk og segja heiminum sögu sem ég hélt á löngu tímabili að myndi sliga mig, söguna af kynferðisofbeldinu sem fyrsti kærasti minn beitti mig. Ekki nóg með að ég hafi rofið þögnina á heimsvísu, heldur gerði ég það með hann mér við hlið á TED-fyrirlestrarsviðinu. Við hefðum aldrei náð þeim áfanga ef að baki okkar lægi ekki tólf ára langt ábyrgðarferli þar sem ég skilaði skömminni til hans og lýsti afleiðingunum sem verknaðurinn hafði á líf mitt og hann gekkst við honum. Eftir þessa lífsreynslu er okkur báðum mikið í mun að uppræta ofbeldi og undirstrika mikilvægi samþykkis í öllum nánum samskiptum. Við skrifuðum í sameiningu bók um reynslu okkar, Handan fyrirgefningar, sem kom út í Bretlandi, Bandaríkjunum, Póllandi, Svíþjóð, Íslandi, Ástralíu, Japan og Þýskalandi á þessu ári.
„Það var súrrealískt að sitja skyndilega fyrir svörum á BBC, CBS, Times, NPR, USA Today, Spiegel og Marie Claire svo dæmi séu nefnd, að ræða hluti sem ég hefði ekki einu sinni þorað að hvísla að sjálfri mér fyrir nokkrum árum síðan.”
Fjölmiðlaáhuginn var gífurlegur, enda er þetta í fyrsta sinn sem þolandi og gerandi taka höndum saman um að segja sögu sína í þeirri von að hún gagnist öðrum. Það var súrrealískt að sitja skyndilega fyrir svörum á BBC, CBS, Times, NPR, USA Today, Spiegel og Marie Claire svo dæmi séu nefnd, að ræða hluti sem ég hefði ekki einu sinni þorað að hvísla að sjálfri mér fyrir nokkrum árum síðan. Þótt meirihluti viðbragðanna hafi verið þakklæti og stuðningur létu einstaklingar, sem stóð mjög mikil ógn af þessu verkefni, líka í sér heyra. Ég hef verið elskuð út af lífinu og hötuð til helvítis af fólki um allan heim.
Mig óraði enn síður fyrir því að nokkrum mánuðum seinna myndi #metoo byltingin fanga heimsbyggðina og að milljónir annarra þolenda myndu einnig rjúfa þögnina. Ég hef aldrei orðið orðlaus jafnoft og á þessu ári. Það var sögulegt í alla staði, bæði fyrir mig persónulega og fyrir málstaðinn sem stendur hjarta mínu næst.“
Finnum styrkinn í fjöldanum
Tildrög þess að Þórdís stofnaði Facebook-síðuna #metoo, konur í sviðslistum- og kvikmyndagerð, var vegna umfjöllunar innan netheima um kvikmyndaframleiðandann Harvey Weinstein og framkomu hans gagnvart fjölda kvenna innan afþreyingariðnaðarins þar vestra. „Mér varð hugsað til afþreyingariðnaðarins á Íslandi og fannst hæpið að við værum laus við þann alheimsvanda sem áreitni og ofbeldi er. Sem menntuð leikkona, höfundur þriggja stuttmynda og níu leikrita þykir mér mjög vænt um íslenska bransann og vil að hann sé sem uppbyggilegastur fyrir alla. Í fyrstu varpaði ég spurningunni fram í lokuðum hópi kvenna í kvikmynda- og sjónvarpsbransanum á Íslandi. Viðbrögðin voru feimnisleg og leiddu flest á þann veg hvort við ættum nokkuð að vera velta okkur upp úr svoleiðis neikvæðni. Væri ekki best að halda fram veginn? Vissulega vil ég horfa fram á við en best væri að allir hefðu sama tækifæri til að vaxa og dafna í starfsumhverfi sínu. Ljóst er að ef konur þurfa að eyða ómældri orku í að leiða hjá sér áreitni, niðurlægjandi athugasemdir, káf, óviðeigandi framkomu eða jafnvel ofbeldi, þá njóta þær ekki sömu tækifæri til að blómstra og starfssystkini þeirra.”
Þórdís Elva er ein þeirra sem staðið hefur fremst í flokki #metoo byltingarinnar. Fyrr á árinu gaf hún út bók um erfiða reynslu og flutti í kjölfarið fyrirlestra um heim allan sem vakið hafa mikil viðbrögð. Fatnaður og skart frá Hildi Yeoman.
Örfáum dögum síðar stigu stjórnmálakonur fram og greindu frá upplifunum sínum af áreiti og yfirgangi sem þær hafa mátt þola. Innblásin af hugrekki þeirra stofnaði Þórdís Facebook-hópinn #metoo fyrir konur í sviðslistum og kvikmyndagerð. Sólarhring síðar voru fjögur hundruð konur komnar í hópinn og tveimur dögum eftir það höfðu þúsund konur skráð sig inn á síðuna. Frásagnirnar streymdu inn og Þórdís fann að hún var ekki ein um aðdáun yfir kjarki stjórnmálakvenna. Fljótlega var samin sú yfirlýsing að ástandið yrði að breytast til hins betra og eru undirskriftirnar nú tæplega sjö hundruð talsins.
„Þegar þögnin rofnaði og sárar frásagnir litu dagsins ljós fengu sumir algert áfall. Þetta er lítill bransi og margir líta á hann sem einskonar stórfjölskyldu sína. Það er alltaf sárt að komast að því að einhver sem manni þykir vænt um hafi beitt, eða verið beittur, ofbeldi. Eðlilega verða sumir líka reiðir og heimta nöfn gerenda. Hins vegar lýsir það takmörkuðum skilningi á lagaumhverfinu og gerir þá ósanngjörnu kröfu til þolenda að þeir berskjaldi sig fyrir ærumeiðingarkæru. Margir þeirra hafa engar sannanir í höndunum til að styrkja frásagnir sínar enda er langoftast um að ræða brot sem gerast í einrúmi án vitna. Það síðasta sem þolendur þurfa á að halda er að neyðast til að greiða gerendum sínum háar fjárhæðir og lenda á sakaskrá fyrir að segja sannleikann. Auk þess verður vandi af þessari stærðargráðu ekki leystur með því einu að týna burt rotnustu eplin og halda að málið sé leyst. Viðhorfið innan stéttarinnar í heild verður að breytast því við höfum öll með einum eða öðrum hætti tekið þátt í andrúmsloftinu og þögguninni sem ríkt hefur hingað til. Við höfum öll hlutverki að gegna í að breyta því.”
Þórdís segir að með umræðunni hafi orðið vatnaskil meðal kvenna í sviðslistum og kvikmyndabransanum. „Við breyttum ekki Weinsteinunum á meðal okkar með því einu að svipta hulunni af ofbeldi og áreitni sem við höfum sætt. Hins vegar breyttum við okkur sjálfum. Við erum kjarkmeiri eftir þetta, því við vitum að við erum ekki einar lengur. Við vitum hvers við erum megnugar og við finnum styrkinn í fjöldanum.”
„Ljóst er að ef konur þurfa að eyða ómældri orku í að leiða hjá sér áreitni, niðurlægjandi athugasemdir, káf, óviðeigandi framkomu eða jafnvel ofbeldi, þá njóta þær ekki sömu tækifæri til að blómstra og starfssystkini þeirra.”
Svarið vefst ögn fyrir Þórdísi þegar hún þegar hún er spurð hvort sögurnar hafi verið fleiri eða verri en hún átti von á. „Ég vissi fyrir fram að ofbeldi er bæði útbreitt og falið. Það kom mér hins vegar á óvart hversu mikill vanmáttur birtist í sumum frásagnanna, því áreitnin var stundum á vitorði margra en enginn gerði neitt. Ég vona að í framtíðinni heyri slík meðvirkni sögunni til.
Ég varð líka slegin yfir frásögnum nemenda úr ýmsum menntastofnunum. Miðað við vitnisburð þeirra viðgengst ólíðandi hegðun, m.a. að kennarar misbeiti valdi sínu í kynferðislegum tilgangi. Sem betur fer hafa stjórnendur í bæði Listaháskóla Íslands og Kvikmyndaskólanum lýst yfir að nú verði farið í átak til að betrumbæta umhverfi nemenda og starfsfólks. Ég vona að því verði fylgt vel eftir, því betur má ef duga skal af frásögnunum að dæma.
Fæddist nóttina sem Vigdís varð forseti
Þórdís hefur nú verið búsett í Svíþjóð síðastliðin tvö ár en ástæða fyrir dvöl hennar er framhaldsnám sem maður hennar sótti í upplýsingaöryggi við Stokkhólmsháskóla. Eftir útskrift nú í sumar bauðst honum starf og segir Þórdís fjölskylduna líklega muni ílengjast í Stokkhólmi. „Svíar hafa tekið okkur afar vel. Sonur okkar blómstrar í skólanum og ég er svo heppin að geta sinnt starfi mínu nær hvar í heiminum sem er. Fyrr í vikunni var mér sem dæmi boðið að halda hátíðarræðu fyrir samtök sem Silvía drottning stofnaði gegn kynferðisofbeldi á börnum. Við drottningin áttum gott spjall um mikilvægi #metoo hreyfingarinnar sem hún álítur afskaplega mikilvæga. Þá þótti henni sniðugt að heyra að ég væri fædd sömu nótt og Vigdís Finnbogadóttir var kjörin forseti lýðveldisins, fyrst kvenna í heimi. Hún bað fyrir bestu kveðjum til frú Vigdísar, sem mér var bæði ljúft og skylt að skila. Að lokum var tekin ljósmynd af okkur og fyrir tilviljun hékk myndlistarverk á veggnum fyrir aftan okkur sem sýnir krepptan hnefa á lofti en það hefur löngum verið tákn kvenréttindabaráttunnar. Mér fannst það skemmtilega táknrænt.”
Þórdís hefur nú gefið út tvær bækur um ofbeldi en segir þær gerólíkar, bæði hvað efnistök og úrvinnslu varðar. Hún segir bækurnar eins og ólík systkini sem búi yfir ólíkum þörfum og mismunandi karakterum.
Þórdís segir mikilvægt að eyða öllum ranghugmyndum í umræðunni um gerandann sem „skrímsli“, þ.e. brenglaða, vopnaða, grímuklædda sadistann í húsasundinu sem ræðst á grunlausar konur. ,,Staðreyndin er sú að þessar ranghugmyndir gagnast ofbeldismönnum sem passa ekki inn í þessa staðalmynd og dregur úr líkunum á að þolendum þeirra sé trúað. Tökum Brock Turner sem dæmi en hann er bandarískur íþróttamaður sem var sakfelldur fyrir kynferðisbrot. Þegar hann var sakfelldur upphófst kórsöngurinn um að hann væri nú svo góður sundmaður, þetta gæti ekki staðist. Um Bill Cosby var sagt að hann væri svo indæll karakter og góður leikari, þetta gæti ekki verið satt. Þannig vinnur hugmyndin um að gerendur hljóti að vera skrímsli gegn trúverðugleika þolenda, stuðlar að þöggun og er skaðleg málaflokknum í heild.
Margir bera jafnframt fyrir sig þau rök að kurteisi sé oft mistúlkuð sem viðreynsla en ef þú þekkir ekki muninn á því að reyna við fólk og áreita það kynferðislega eða beita ofbeldi, þá skaltu hætta að “reyna við” fólk hið snarasta. Ég hlustaði á sænskan útvarpsþátt um daginn þar sem þáttastjórnandinn ávarpaði karlkyns hlustendur. Hann benti á að konur upplifa stundum samskonar óöryggi og valdamisræmi gagnvart ókunnugum körlum og karlar upplifa gagnvart öðrum körlum sem eru stærri, sterkari eða ofar í virðingarstiganum en þeir sjálfir. Þáttastjórnandinn mælti með að karlar, sem skilja ekki hvernig konum líður í samskiptum við ókunnuga karlmenn, ímynduðu sér að þeir væru nýlentir í fangelsi. Ef ókunnugur samfangi myndi segja eitthvað kynferðislegt við þá eða káfa á þeim, þá yrðu þeir líklega skelkaðir og þætti það afar óþægilegt. Ef ókunnugi samfanginn sýndi þeim hins vegar vinsamlegan áhuga og spjallaði við þá kurteisislega þá væri það hins vegar hið besta mál. Mér fannst þetta merkileg samlíking og ég vona að hún gagnist þeim sem eiga erfitt með að setja sig í spor annarra.”
Forréttindum fylgir ábyrgð
Þórdís hefur nú gefið út tvær bækur um ofbeldi en segir þær gerólíkar, bæði hvað efnistök og úrvinnslu varðar. Hún segir bækurnar eins og ólík systkini sem búi yfir ólíkum þörfum og mismunandi karakterum. „Bækurnar mínar, Á mannamáli og Handan fyrirgefningar, eru eins og svart og hvítt. Á mannamáli heltók mig, en upprunalega kveikjan að þeirri bók var gríðarleg reiði sem ég upplifði í kjölfar sýknudóms í nauðgunarmáli sem átti sér stað á Hótel Sögu árið 2007. Ég ætlaði að skrifa harðort mótmælabréf í blöðin sem óx síðan og varð að þrjú hundruð blaðsíðna fræðibók um það sem betur má fara í kynferðisbrotamálum á Íslandi. Ég var hálfmanísk þegar ég skrifaði hana, sat sólarhringum saman og hamraði á tölvuna þangað til fjölskyldumeðlimir mínir skipuðu mér að fara út og fá mér ferskt loft. Hún er því einskonar frumöskur. Handan fyrirgefningar er allt öðruvísi verk, enda sjálfsævisaga
„Við breyttum ekki Weinsteinunum á meðal okkar með því einu að svipta hulunni af ofbeldi og áreitni sem við höfum sætt. Hins vegar breyttum við okkur sjálfum. Við erum kjarkmeiri eftir þetta, því við vitum að við erum ekki einar, lengur. Við vitum hvers við erum megnugar og við finnum styrkinn í fjöldanum.”
sem lýsir persónulegu ferðalagi mínu úr myrkri og vonleysi inn í dásamlega birtu og styrk. Hún var tuttugu ár í fæðingu er skrifuð af kærleik til allra sem hafa einhvern tíma þjáðst í einrúmi, sem hafa elskað einhvern sem særði þá djúpt, sem langar til að losna úr viðjum þagnarinnar og sigrast á eigin ótta. Þótt ég hefði háleitar hugsjónir vissi ég að bókinni yrði líklega misvel tekið og kveið viðbrögðunum. Ég gleymi aldrei fögnuðinum sem hríslaðist um mig þegar gagnrýnandi Sunday Times sagði að hún gæti breytt lífi fólks. Það er ólýsanleg tilfinning þegar fólk skilur markmiðið sem maður leggur upp með.”
Viðbrögð fólks við fyrirlestrum Þórdísar Elvu á TED samkomunni hafa verið gríðarleg og segir hún varla líða sá dagur sem henni berist ekki skilaboð frá fólki víðs vegar úr heiminum. „Fyrirlesturinn hefur fengið rúmlega fjórar milljónir í áhorf og viðbrögðin eftir því. Ég held að við, sem mannkyn, stöndum á tímamótum. Hingað til hafa ofbeldismál verið sveipuð myrkri og gerendur verið útmálaðir sem myrkraverur og skrímsli. Hins vegar sýna rannsóknir að yfirgnæfandi meirihluti gerenda eru ástvinir okkar, skólafélagar, fjölskyldumeðlimir, samstarfsfólk og makar. Að mínu mati verðum við að geta tekið á þessum málum án þess að stýrast af heift og fordæmingu, því slíkt skaðar í raun þolendur og
Þórdís segir mikilvægt að eyða öllum ranghugmyndum í umræðunni um gerandann sem „skrímsli“, þ.e. brenglaða, vopnaða, grímuklædda sadistann í húsasundinu sem ræðst á grunlausar konur. Fatnaður: Skart, kjóll og klútur frá Hildi Yeoman. Leðurjakki frá AndreA.
stuðlar að meiri þöggun. Mér verður alltaf minnisstæð stúlka sem sagði mér að hún hefði verið misnotuð af bróður sínum. Á meðan á því stóð hafði hún íhugað að segja frá og hugsaði dæmið til enda. Hún hefði alveg getað sætt sig við að hann færi í fangelsi í einhver ár fyrir það sem hann gerði henni en hún gat ekki lifað með tilhugsuninni um að hann yrði kallaður skrímsli restina af ævinni og hataður af öllum í smábænum sem þau bjuggu í. Af þeim sökum sagði hún sagði engum frá og það gerði honum kleift að misnota hana í fimm ár í viðbót. Þessi saga er lýsandi dæmi um hvernig skrímslavæðing og hatur bitnar á þeim sem síst skyldi og hversu mikilvægt það er að við hefjum okkur upp fyrir það, sama hversu freistandi það er að hata og útskúfa þeim sem beita ofbeldi.”
Það er óhætt að segja að með frásögnum sínum og fyrirlestrum hafi Þórdís Elva skapað sinn eigin starfsferil og segir hún að úr nægu sé að taka í náinni framtíð. „Ég á alltaf erfitt með að svara því við hvað ég vinni því ég hef fengist við svo ólíka hluti á lífsleiðinni. Ég hef gert kvikmyndir og leikrit, verið frétta- og blaðakona, skrifað bækur, leikstýrt og haldið fyrirlestra, svo dæmi séu nefnd. Þegar upp er staðið má kannski segja að ég hafi atvinnu af því að segja sögur. Stundum sannsögulegar, stundum skáldaðar og ég notast við ólíka miðla til að koma þeim á framfæri. Á komandi mánuðum mun leið mín liggja til Danmerkur, Frakklands, Ítalíu og Bandaríkjanna þar sem ég mun flytja fyrirlestra. Ég nýt gríðarlegra forréttinda að geta rætt opinskátt um reynslu mína og skoðanir, því víða er þolendum refsað, þeir neyddir í hjónaband eða jafnvel myrtir fyrir að segja sögu sína. En forréttindum fylgir líka ábyrgð og ég geri mitt besta til að standa undir henni.”
Hrönn Helgadóttir segir frá stöðunum á Jótlandi sem fjölskyldan heimsækir mest.
Hrönn Helgadóttir ásamt fjölskyldunni.
Hrönn Helgadóttir býr í Horsens, ásamt eiginmanni og tveimur börnum, og starfar sem hársnyrtir. Hún segir að bærinn sé frekar rólegur og stutt í allskonar skemmtilega afþreyingu. Hún segir okkur frá stöðunum sem þau heimsækja mest en það eru staðir sem henta vel fyrir börnin.
„Hverfið sem við búum í er aðeins fyrir utan miðbæinn en samt er ég bara um 5-7 mínútur að hjóla í vinnuna í miðbænum. Umhverfið í kringum okkur er frábært. Við erum með skóg og tjörn og rétt hjá okkur er stór almenningsgarður með leikvelli, grillaðstöðu og allskonar afþreyingu. Þangað er yndislegt að hjóla á sumrin með nesti og sleikja sólina. Við hjólum allan ársins hring og það er frábært hvað veturinn er mildur og sumarið langt. Jótland hefur upp á margt að bjóða en þeir staðir sem við höfum sótt eru aðallega skemmtigarðar og barnvænir staðir. Svo höfum við líka farið nokkra túra til Þýsklands. Það tekur ekki nema rúma klukkustund að keyra til Flensborgar héðan. Það er mikill kostur að geta farið á bílnum í frí til Evrópu í stað þess að fljúga allt eins og þegar við bjuggum á Íslandi. Við vorum t.d. í Þýskalandi um páskana og stefnum á túr um Evrópu fljótlega.“
Lalandia er við hliðin á Legolandi og er innandyra vatnaveröld, ásamt skautasvelli, skíðabraut, keilu, og ýmislegu fleiru. Þangað förum við mest yfir vetrartímann, helst til að fara í baðlandið.
Djurs Sommerland
Djurs er okkar uppáhaldsstaður, við höfum keypt okkur árspassa í garðinn síðustu tvö ár og stefnum á að gera það sama í ár. Við erum rúman klukkutíma að keyra þangað, förum að morgni með nestispakka eða kjöt á grillið og komum heim að kvöldi. Garðurinn er blanda af vatnsrennibrauta- og skemmtigarði, risastór með fjölbreyttum grasflötum þar sem hægt er að sitja og njóta. Einnig er fjöldinn allur af grillstæðum. Nóg er af tækjum og afþreyingu fyrir alla aldurshópa og við foreldrarnir skemmtum okkur alveg jafnvel og börnin. Það sem hann hefur fram yfir aðra garða er að maður finnur ekki eins mikið fyrir fjöldanum og raðirnar verða ekki eins langar.
Lalandia
Lalandia er við hliðin á Legolandi og er innandyra vatnaveröld, ásamt skautasvelli, skíðabraut, keilu, og ýmislegu fleiru. Þangað förum við mest yfir vetrartímann, helst til að fara í baðlandið. Maður fær svolítið á tilfinninguna að vera á sólarströnd; það er heitt þarna inni og sólbekkir úti um allt. Svo fer maður bara á sundfötum og kaupir sér að borða eða ís, mjög kósí. Þarna er fjöldinn allur af rennibrautum, öldulaug, smábarnalaug og barnaveröld. Einnig eru heitir pottar og gufuböð.
Randers Regnskov
Í Randers sem er í fjörutíu mínútna akstursfjarlægð frá Horsens er flottur innandyra regnskógur sem skiptist í þrjár hvelfingar; Asíu, Suður-Ameríku og Afríku. Þar er hægt að sjá helstu dýrin sem lifa í þessum regnskógum. Mínum börnum finnst fiðrildaveröldin skemmtilegust en þar fljúga fiðrildi í öllum stærðum, gerðum og litum allt í kringum mann. Fyrir utan er hefðbundið skátaleiksvæði með alls konar þrautum. Fræðandi og skemmtileg upplifun fyrir bæði börn og fullorðna.
Saksild strand
Legoland er frábær garður og margt mjög skemmtilegt að sjá.
Hér í Horsens er lítil strönd í nánast göngufæri við okkur og þar finnst krökkunum meðal annars svakalega gaman að fara á krabbaveiðar. Ef veðrið er virkilega gott þá pökkum við í kæliboxið og keyrum á einn af mínum uppáhaldsstöðum, Saksild-ströndina, sem er dásemd með algerlega hreinni strönd og blágrænum sjó. Þar getur hitinn orðið mikill og okkur líður oft eins og við séum á Spáni. Sjórinn er grunnur langt út, þannig að börnin geta vaðið eins og þau vilja meðan foreldrarnir liggja í leti. Stundum förum við nokkrar fjölskyldur saman og tökum grillið með og förum ekki heim fyrr en sólin sest. Þarna eru líka veitingastaðir og ísbúðir. Þetta er ódýr og frábær fjölskylduskemmtun.
Givskud ZOO
Rétt hjá okkur er skemmtilegur dýragarður sem bæði er hægt að keyra í gegnum og rölta um. Þar er hægt að sjá allt frá fiskum og músum upp í fíla, ljón og gíraffa. Einu sinni sáum við þegar ljónin fengu sebrahest að éta og það er upplifun sem börnin gleyma seint. Okkur finnst alltaf gaman að ganga í gegnum apagarðinn þar sem aparnir eru svolítið að stríða og við sáum einu sinni apa taka snuð af barni, setja það upp í sig og hlaupa í burtu. Ég mæli með því að þeir sem eru að ferðast á Jótlandi gefi sér tíma til þess að kíkja í Giveskud sem er ekki í nema fimmtán mínútna akstursleið frá Legolandi. Á öllum bílastæðunum í garðinum eru nestis- og grillaðstæður og ég mæli með að fólk taki með sér nesti eða eitthvað á grillið í garðana því verðið á mat og drykk þar inni er í hærri kantinum.
Legoland
Legoland þekkja sennilega flestir en það er staður sem allir þurfa auðvitað að heimsækja þegar þeir koma hingað. Þar er alltaf rosalega margt fólk og langar biðraðir í öll tæki. Sérstaklega á háannatíma. Við mælum með því við okkar gesti að koma frekar í júní eða eftir miðjan ágúst til þess að fá sem mest út úr heimsókninni. Legoland er frábær garður og margt mjög skemmtilegt að sjá. En takið með ykkur drykki og nesti, allavega eitthvað af því. Því tíuþúsundkallarnir eru fljótir að hverfa í mat og drykk þarna inni.
Sonja Bríe og Helgi Sævar (7 og 5 ára á myndinni) á Saksild-ströndinni á Jótlandi.
Myndatexti: Sonja Bríe og Helgi Sævar (7 og 5 ára á myndinni) á Saksild-ströndinni á Jótlandi.
Texti / Ragnhildur Aðalsteinsdóttir
Myndir / Hrönn Helgadóttir og www.pixabay.com
Vínsmökkun, vinsæl afþreying og vinalegt umhverfi einkennir Búrgúndí.
Myllan, eins og hún er kölluð, er í námunda við vínræktarhéraðið Chablis.
Búrgúndí er oft lýst sem vöggu víns- og matarmenningar í Frakklandi og frá bænum Commissey er stutt í öll helstu vínhéruð landsins. Þar er hægt að leigja gamla uppgerða myllu með öllum nútímaþægindum.
Myllan, eins og hún er kölluð, er í námunda við vínræktarhéraðið Chablis, í tveggja tíma akstursfjarlægð frá París í norðurhluta Búrgúndíhéraðs. Húsið sem var byggt árið 1838 var upphaflega mylla til að framleiða hnetuolíu en var síðar breytt í sögunarmyllu. Um miðja síðustu öld keypti fjölskylda sem bjó í París húsið og notaði það sem sumardvalarstað.
Landareign Myllunnar er í skógi vöxnum ávaxtagarði við ána Armancon sem rann á árum áður við Mylluna en þegar Búrgúndískipaskurðurinn, sem liggur frá Ermasundi í Miðjarðarhaf, var tekinn í notkun árið 1832 var árfarveginum breytt.
Myllunni hefur verið vel viðhaldið og þar eru öll helstu nútímaþægindi. Þar eru átta rúmgóð svefnherbergi og tvær stofur. Hún er með franska glugga sem opnast út að uppistöðulóni og notalegur árniður berst inn í húsið og á annarri hæðinni er útgengt á yfirbyggða verönd.
Myllunni hefur verið vel viðhaldið og þar eru öll helstu nútímaþægindi. Þar eru átta rúmgóð svefnherbergi og tvær stofur. Hún er með franska glugga sem opnast út að uppistöðulóni og notalegur árniður berst inn í húsið og á annarri hæðinni er útgengt á yfirbyggða verönd.
Hægt er að fá matreiðslukonu sem sérhæfir sig í matreiðslu á Búrgúndíréttum til að sjá um innkaup og elda mat úr hráefnum staðarins í eitt eða fleiri skipti.
Vínsmökkun og veitingastaðir
Vínakrar eru allt í kring á svæðinu. Commissey liggur í nokkurra kílómetra fjarlægð frá vínhéruðunum Chablis og Irancy og um klukkutímaaakstur er til vínhéraðanna við Beaune, Côte d´Or, Sancerre og Champagne. Aðstandendur geta útvegað enskumælandi leiðbeinanda um vínsmökkun í heimsóknir á áhugaverða staði og til bænda og vínkaupmanna. Hægt er að gera frábær kaup á góðum vínum en mikilvægt er að fá góðar upplýsingar, enda eru vín á svæðinu misjöfn að gæðum.
Bærinn Flavigny-sur-Ozerain, þar sem kvikmyndin Chocolat var tekin, er í um klukkustundar akstursfjarlægð frá Myllunni.
Matur er ódýr og það sama á við um veitingastaði. Víða er boðið upp á frábæran mat á viðráðanlegu verði og aðstandendur myllunnar geta útvegað lista yfir áhugaverða veitingastaði og vínbændur.
Frægar borgir og fallegar hallir
Auðvelt er að taka lest til Parísar, Dijon, Lyon, Euro Disney eða jafnvel að Miðjarðarhafinu og bærinn Troyes er í 60 kílómetra fjarlægð.
Svæðið hefur að geyma stórkostlega sögu, fallegar hallir, klaustur og fleira. Bæirnir Auxerre, Avallon, Dijon, Semur-en-Auxois, Noyers, Saulieau, Vezelay, Beaune, Autun eru innan seilingar ásamt bænum Flavigny-sur-Ozerain þar sem kvikmyndin Chocolat var tekin. Á svæðinu eru mörg flott listasöfn. Höllin í Tanley er í göngufjarlægð og örstutt er í höllina í Ancy-le-Franc, Epoisses og klaustrið í Fontenay þar sem sumir telja að iðnbyltingin hafi hafist.
Heimsókn í kirkjuna í Vezelay er ógleymanleg en frá henni er ein frægasta pílagrímaleið í Evrópu. Staðhæft er að líkamsleifar Maríu Magdalenu liggi í kirkjunni og bæði klaustrið og kirkjan eru á heimsminjaskrá UNESCO. Stórkostleg upplifun er að sjá líknarstofnanirnar Hospice í Beaune sem stofnað var árið 1443 og hótel guðs í Tonnerre sem stofnað var árið 1298.
Útivist og sport
Góð afþreying er fyrir börn á svæðinu sem geta leikið sér við uppistöðulónið hjá Myllunni og vinsælt er á sumrin að hoppa út í Armancon-ána. Níu holu mjög ódýr golfvöllur er í Tanlay sem er í um eins kílómetra fjarlægð og fleiri golfvellir eru á svæðinu. Í Tanlay eru einnig tennisvellir, körfubolta- og fótboltavöllur og fjölbreytt vatnasport er stundað í Armancon-ánni og Búrgúndískurðinum. Nokkur vötn eru skammt frá og þar er fjölbreytt þjónusta fyrir ferðamenn. Frábærar göngu- og hjólaleiðir eru í nágrenninu og hægt að leigja hesta eða stunda veiðar. Fimm reiðhjól fylgja húsinu og borðtennis og körfubolta er hægt að spila í skemmu sem fylgir myllunni. Tveggja tíma akstur er í ýmsa skemmtigarða svo sem Disneyland og Nicloland.
Veturinn hefur sína töfra þar sem villibráðin kemur á matseðilinn. Kalt getur verið í veðri en húsið er vel kynnt, notalegt er að sitja við kertaljós fyrir framan eld í kamínunni eftir góðan kvöldverð.
Í um 50 kílómetrafjarlægð er Morvan-þjóðgarðurinn sem er náttúruperla og þar er mikið af söfnum og allskonar afþreyingu. Við Morvan-þjóðgarðinn er þorpið Veselay sem er með vinsælustu ferðastöðum í Frakklandi.
Verslun og þjónusta
Mikil kyrrð er á svæðinu en samt sem áður er stutt í helstu þjónustu. Matarmarkaðir eru í næsta nágrenni flesta morgna og stutt í stórborgina Dijon eða Troyes. Útsölumarkaðirnir í Troyes eru þess virði að heimsækja en þar er einn stærsti útsölumarkaður Frakklands (outlet) með merkjavöru á borð við Levis, Lacoste, Charles Jordan, Laura Ashley, Diesel, Adidas, Petit Bateau, Timberland og Cyrillus svo dæmi séu tekin. Í Auxerre, sem meðal annars er þekkt fyrir ostagerð, er einn þekktasti fótboltaklúbbur í Frakklandi. Þá er vert að hafa í huga að Formúlu eitt kappakstur fer fram í byrjun júlímánaðar í borginni Nevers.
Mild veðrátta
Í Búrgúndí er meginlandsloftslag. Veðráttan á vorin er afar þægileg, fallegir akrar og allt er í blóma. Þar sem Commissey er á hásléttu eru sumrin mildari en sunnar í álfunni og húsið er hannað þannig að það er svalt þótt heitt sé úti. Mörgum þykir haustin samt fallegasti árstíminn. Vínuppskera fer fram um mánaðamótin september-október og á þessum tíma er veðrið milt, hiti á bilinu 18°–20°C yfir daginn. Veturinn hefur sína töfra þar sem villibráðin kemur á matseðilinn. Kalt getur verið í veðri en húsið er vel kynnt, notalegt er að sitja við kertaljós fyrir framan eld í kamínunni eftir góðan kvöldverð. Myllan er leigð til félagasamtaka júní, júlí og ágúst en vorin og haustin eru frábær tími á svæðinu.
Troyes er afar sjarmerandi bær og þar er hægt að gera góð kaup á risastórum útsölumörkuðum. Mynd / commons.wikimedia.org
Þegar fólk hugsar um byggingarlist Parísar þá dettur því yfirleitt í hug Eiffel-turninn, Notre Dame eða jafnvel Pompidou-safnið. Í úthverfum borgarinnar leynast hins vegar gjörólíkar og mjög framúrstefnulegar byggingar sem vert er að skoða.
Í kjölfar loka seinni heimsstyrjaldar hófst gríðarlegur fólksflutningur til Parísar, bæði úr sveitum Frakklands og frá öðrum löndum. Borgaryfirvöld brugðu á það ráð að byggja stórar fjölbýlishúsasamstæður, grands ensembles, í úthverfum borgarinnar. Á sjötta áratugnum voru reistar byggingar í hinum hagnýta móderníska stíl, stórir háir turnar sem voru umluktir opnum grænum svæðum. Fljótlega upp úr 1970 byrjuðu arkitektar að aðhyllast frekar póstmódernisma sem einkenndist af fjölbreytileika, skrauti, húmor og vísun í fortíðina.
Á árunum á eftir risu fjölmargar skrautlegar samstæður. Hópur ungra frambærilegra arkitekta sá tækifæri í skipulagsuppdráttum fyrir ný úthverfi, villes nouvelles, til að láta ljós sitt skína. Þeir notuðu nútímalega byggingartækni til að sýna fram á að hægt væri að byggja fjölbýli fyrir félagsíbúðir á stórum skala án þess að fórna fegurðinni og glæsileikanum.
Ríflega þrjátíu árum eftir að þær voru byggðar liggja langflestar þessara bygginga undir skemmdum, enda hafa þær bara uppskorið háð og spott Parísarbúa í mörg ár. Því verður þó ekki neitað að arkitektunum tókst ætlunarverk sitt, að gera fólki kleift að búa í fallegum byggingum sem voru á viðráðanlegu verði. Þeir einbeittu sér þó kannski of mikið að útliti bygginganna og minna að því að skapa samfélag fyrir íbúana.
Les Espaces d’Abraxas er hugarfóstur spænska arkitektsins Ricardos Bofill.
Les Espaces d’Abraxas er hugarfóstur spænska arkitektsins Ricardos Bofill. Hann vildi hanna glæsilegan minnisvarða fyrir hið nýja úthverfi Marne-La-Vallée sem einnig væri búið í. Byggingarstíllinn vísar mikið í klassískan franskan byggingarstíl en með nútímalegum stílbrigðum. Íbúðirnar í samstæðunni eru 591 talsins og skiptast í þrjá hluta. Le Palacio er 18 hæða blokkarbygging sem hýsir 441 íbúði. Le Théatre er bogadregin bygging sem myndar torg í miðjunni sem svipar til rómversks leikhúss og hýsir 130 íbúðir sem allar vísa bæði inn að torginu og út að París. Að lokum er L’Arc, lítil bygging í miðju torgsins, eins og sigurbogi, en sú bygging hýsir 20 íbúðir á 9 hæðum.
Byggingasamstæðan við Place Pablo Picasso.
Byggingasamstæðan við Place Pablo Picasso er steinsnar frá Les Espaces d’Abraxas. Byggingarnar raðast í átthyrning og á sitthvorum endanum eru mjög sérstakar 17 hæða hringlaga byggingar. Samstæðan hýsir 540 íbúðir, leikskóla, gagnfræðaskóla, íþróttavelli og nokkrar verslanir. Heiðurinn af þessari heildrænu og metnaðargjörnu hönnun á Manolo Nunez Yanowsky en hann segir að hringlaga byggingarnar tákni hjól á vagni sem hefur hvolft.
Les Orgues de Flandre er byggingasamstæða í 19. hverfi Parísar.
Les Orgues de Flandre, sem þýðir í raun líffæri Flanders, er byggingasamstæða í 19. hverfi Parísar. Byggingarnar voru hannaðar af arkitektinum Martin van Trek um miðbik áttunda áratugarins en byggingu þeirra lauk árið 1980. Fjórir himinháir turnar einkenna samstæðuna þó að flestar bygginganna séu um fimmtán hæðir en þær ná yfir 6 hektara landsvæði.
Les Tours Aillaud samstæðan samanstendur af 18 turnum sem eru allt frá 13 og upp í 20 hæðir.
Á útjaðri La Défense-viðskiptahverfisins rísa Les Tours Aillaud, nefndir eftir hönnuði þeirra Émile Aillaud. Samstæðan samanstendur af 18 turnum sem eru allt frá 13 og upp í 20 hæðir. Fyrir utan hæðarmismuninn er lögun turnanna sú sama, nokkrir samsettir sívalningar. Utan á klæðningunni eru freskur með skýjum og þess vegna eru byggingarnar stundum kallaðar Les Tours Nuages í daglegu tali, sem útleggst sem skýjaturnarnir á íslensku.
Byggingasamstæða frá Ricardo Bofill.
Önnur stórkostleg byggingasamstæða frá Ricardo Bofill er í úthverfinu Saint-Quentin-en-Yvelines skammt frá Versalahöll. Eins og Les Espaces d’Abraxas skiptist þessi byggingasamstæða í þrjá hluta: Le Viaduc samanstendur af 74 íbúðum í sex blokkum sem reistar eru í röð út í vatnið, tengdar samar með göngugötu og litlum brúm. Les Arcades du Lac eru fjórar kassalaga byggingar með sameiginlegum garði í miðjunni á hverri þeirra. Íbúðirnar eru 389 talsins, á þremur hæðum, sem allar snúa bæði inn að garði og út að umhverfinu. Le Temple er svo á hinum enda vatnsins en sá hluti samanstendur af meginbyggingu og tveimur bogadregnum byggingum sem hýsa 200 íbúðir. Bofill segist hafa viljað útfæra franskan garð, líkt og þann sem er við Versalahöll, þar sem byggingar kæmu í stað snyrtra runna og ef svæðið er skoðað úr lofti má sjá hvað hann átti við.
Hér eru uppskriftir að glæsilegum eftirréttum sem má laga með góðum fyrirvara. Er það ekki einmitt það sem við þurfum, að hafa möguleika á að skipuleggja okkur svolítið með góðum fyrirvara og eingöngu þurfa að setja eftirréttinn saman rétt áður en hann er borinn fram.
Ís og eldur fyrir 8-10
Hér má gera ísinn tilbúinn með nokkurra vikna fyrirvara. Þessi ís á myndinni er ekki með kökubotn en það er líka gott að hafa ljósan eða dökkan kökubotn undir. Væta má í kökubotninum með víni eða ávaxtasafa. Óneitanlega glæsilegur eftirréttur og flott að stinga stjörnuljósum í hann fyrir gamlárskvöld. Þið getið hæglega keypt góðan ís og stytt ykkur leið, ef þið notið tilbúinn ís þarf u.þ.b. 800 ml af jarðarberjaís og 1000-1200 ml af súkkulaðiís eða bara þeim ís sem er að ykkar smekk.
Þessi ís á myndinni er ekki með kökubotn en það er líka gott að hafa ljósan eða dökkan kökubotn undir.
Jarðarberjaís:
3 eggjarauður
4 msk. sykur
1 msk. vanillusykur
300-400 g jarðarber, maukuð í matvinnsluvél
4 dl rjómi, léttþeyttur
Þeytið rauður með sykrinum og vanillusykrinum þar til blandan er létt og loftkennd. Blandið jarðarberjum og þeyttum rjóma varlega saman við og hellið í skál. Frystið.
Súkkulaðiís:
150 g súkkulaði
1 ½ dl mjólk
3 eggjarauður
4 dl rjómi, léttþeyttur
Bræðið súkkulaði og mjólk saman í vatnsbaði. Bætið eggjarauðum út í og þeytið blönduna yfir vatnsbaðinu í 6-8 mín. eða þar til blandan þykknar aðeins. Kælið og blandið þeyttum rjómanum saman við. Hellið ofan á jarðarberjaísinn og frystið.
Marenstoppur:
3 eggjahvítur
90 g sykur
90 g flórsykur
Hitið ofninn á 250°C. Þeytið eggjahvítur þar til þær eru að verða stífar. Blandið sykri saman í skál og bætið út í hvíturnar einni matskeið í einu. Hrærið áfram í 6-8 mín. eða þar til marensinn er stífur. Takið ísinn úr frysti og losið úr skálinni, hvolfið á ofnplötu eða kökubotn. Smyrjið marensinum ofan á allan ísinn. Setjið í ofninn í nokkrar mínútur eða þar til hann er farinn að taka lit. Einnig má fá húð á marensinn með því að nota gasbrennara.
Súkkulaði-marquise er gott að eiga í ísskáp eða frysti og taka fram eftir þörfum. Hægt er að fá 10-12 sneiðar úr þessari uppskrift en þetta er ríkulegur og saðsamur eftirréttur og ekki þarf mikið magn á hvern disk. Gott er að hafa könnu með heitu vatni og væta hnífinn og þerra til að skera niður fallegar sneiðarnar.
Gott er að hafa könnu með heitu vatni og væta hnífinn og þerra til að skera niður fallegar sneiðarnar.
400 g súkkulaði
200 g smjör
1 dl sykur
1 msk. koníak (má sleppa)
6 egg, aðskilin
Smyrjið jólakökuform, 25 cm langt, með olíu og leggið plastfilmu í það, eina eftir endilöngu og aðra þvert, það þarf að þekja botninn og allar hliðar. Bræðið súkkulaðið með smjörinu í vatnsbaði við vægan hita. Bætið sykrinum og koníakinu út í og hrærið í þar til sykurinn er uppleystur. Takið súkkulaðiblönduna af hitanum og bætið eggjarauðum í, einni í einu, og hrærið vel saman. Þeytið eggjahvíturnar þar til þær eru stífar. Bætið þeim í súkkulaðiblönduna, fyrst helmingnum og síðan öllu og blandið vel saman. Hellið súkkulaðiblöndunni í formið, það verður alveg fullt og kælið eða setjið í frysti. Berið fram með appelsínuþrennu og kumats í sírópi.
Appelsínuþrenna:
3 matarlímsblöð
1 appelsína
2 blóðappelsínur
3 mandarínur
2 dl hvítvín, eða eplasafi
1 ½ dl sykur
Leggið matarlímsblöðin í ískalt vatn í 5-10 mín. Flysjið appelsínu og blóðappelsínur með hníf og losið laufin varlega frá án þess að himnan fari með. Flysjið mandarínur og fjarlægið mest af himnunni, setjið allt aldinkjötið í skál. Hitið hvítvín eða eplasafa ásamt sykri og leysið sykurinn upp. Bræðið matarlímið í sykursírópinu. Skiptið aldinkjötinu í form, gott að nota múffumót, magnið fer svolítið eftir stærðinni á appelsínum en þið ættuð að ná í a.m.k. 6 skammta. Hellið sykurblöndunni ofan á aldinkjötið. Kælið þar til stíft. Þetta má gera með allt að tveggja daga fyrirvara.
Kumat-síróp:
6-8 kumat, skorið í sneiðar
1 dl vatn
¾ dl sykur
Sjóðið allt saman og kælið aðeins. Geymist í 1-2 daga.
Samsetning: Setjið 1-2 sneiðar af súkkulaði-marquise á mann og setjið á fallega diska. Losið appelsínuþrennu úr forminu og setjið á diskinn. Raðið nokkrum sneiðum af kumat á diskinn og hellið sírópinu af því í kring. Berið fram með ískaldri grískri jógúrt eða sýrðum rjóma, bragðbættum með smávegis af flórsykri og vanillu eða þeyttum rjóma.
Hér er jólalegur eftirréttur fyrir fullorðna fólkið, það er að segja þá sem finnst Campari gott. Skipta má Campari út fyrir Ribena. Ég hef ekki of mikið af matarlími í rjómablöndunni, mér finnst betra að hafa búðinginn ekki of stífan þegar hann er í glasi.
Hér er jólalegur eftirréttur fyrir fullorðna fólkið, það er að segja þá sem finnst Campari gott. Skipta má Campari út fyrir Ribena.
Leggið matarlímið í bleyti í kalt vatn í 5-10 mín. Setið rjóma og mjólk í pott, setjið sykur, korn af vanillustöng ásamt stönginni út í og hitið þar til sykurinn er uppleystur. Látið blönduna standa í 8-10 mín. svo að rjómablandan taki í sig allt góða bragðið af vanillunni. Leysið matarlímið upp í blöndunni, bætið vanilludropum í, hellið henni í gegnum sigti og skiptið í falleg glös. Kælið þar til blandan fer að stífna.
Rauður toppur:
2 matarlímsblöð
1 dl vatn
1 dl sykur
safi úr 1 sítrónu
2-4 msk. Campari (má sleppa og nota Ribena)
Leggið matarlímsblöðin í bleyti í kalt vatn. Hitið vatn og sykur ásamt sítrónusafa í litlum potti þar til sykurinn er uppleystur. Bætið Campari út í og bragðbætið. Leysið matarlímið upp í blöndunni og hellið ofan á panna cotta þegar það er orðið stíft. Gjarnan má gera eftirréttinn tilbúinn daginn áður.
Sonja Bent og Elín Hrund Þorgeirsdóttir safna og skrá ilmolíur úr íslenskum villtum jurtum.
Sonja Bent og Elín Hrund Þorgeirsdóttir hjá Nordic Angan hafa unnið að rannsóknarverkefni sem felur í sér að kortleggja ilmi í íslenskri náttúru með því að eima jurtir.
Elín Hrund Þorgeirsdóttir og Sonja Bent standa að baki Nordic Angan.
Sonja og Elín Hrund kynntust fyrir nokkrum árum þegar þær voru báðar að selja hönnun sína á pop-up mörkuðum. Sonja er fatahönnuður og hefur starfað sem slíkur undanfarin fimmtán ár. Í nokkur ár hefur hún hins vegar verið að prófa sig áfram með að eima íslenskar jurtir til ilmolíugerðar. Faðir hennar, hafði mjög gaman af því að eima og stundaði það mikið, en hann lærði það af þýskum efnafræðingi þegar hann var staddur úti í Noregi í námi.
„Þannig að ég ólst upp við þetta og fannst þetta spennandi. Pabbi var alltaf að dunda sér við að búa til styrkt vín og snapsa í frítíma sínum. Þó svo að hann hafi verið mest verið að eima vín en ekki jurtir þá eru þetta náskyld ferli. Græjurnar eru líka svipaðar. Við aðlöguðum gamlar brugggræjur sem pabbi átti og þær notaði ég við fyrstu eimingartilraunirnar. Við prófuðum okkur svo áfram og fundum út úr því hvernig væri best að gera þetta. Þó þetta hafi byrjað sem skemmtilegt áhugamál þá varð ég bara spenntari eftir því sem ég eimaði meira.” Fyrir þremur árum ákvað Sonja loks að stofna nýtt vörumerki, Nordic Angan, og árið 2015 kom fyrsta kertið hennar á markað.
Elín Hrund er menntuð í heimspeki, hönnun og menningarmiðlun og undanfarin ár hefur hún komið að skipulagningu og framkvæmd ýmissa hönnunarverkefna ásamt því að hanna og markaðssetja eigin vörur. „Við Sonja náðum strax vel saman og urðum góðar vinkonur. Ég vissi að hún væri að vinna með Nordic Angan og fannst það mjög spennandi. Fyrir um það bil hálfu ári var verkefnið farið að verða of stórt fyrir hana eina og því kom upp sú hugmynd að ég gengi til samstarfs við hana,” segir Elín Hrund.
„Við aðlöguðum gamlar brugggræjur sem pabbi átti og þær notaði ég við fyrstu eimingartilraunirnar. Við prófuðum okkur svo áfram og fundum út úr því hvernig væri best að gera þetta. Þó þetta hafi byrjað sem skemmtilegt áhugamál þá varð ég bara spenntari eftir því sem ég eimaði meira.”
Sonja vill samt meina að Elín Hrund hafi verið viðriðin verkefnið mun fyrr. „Ég bar reglulega hluti undir hana og hún hlustaði alltaf á rausið í mér og kom með góð ráð. Hún hefur líka haft áhuga á jurtum nær allt sitt líf. Þannig að við smullum bara saman og þetta samstarf varð til á mjög lífrænan hátt.”
Þær koma með ólíka styrkleika inn í samstarfið, Sonja er menntaður hönnuður með góðan þekkingargrunn, þökk sé allri tilraunastarfseminni með föður hennar, en Elín Hrund kemur hins vegar úr markaðsmálaumhverfi og þekkir þá hlið mjög vel auk þess að vera líka hönnuður.
Rigningin helsta hindrunin
Saman mótuðu Sonja og Elín Hrund rannsóknarverkefnið sem þær hafa unnið að. Það gengur út á að safna og skrá ilmolíur úr íslenskum villtum jurtum og búa þannig til íslenskan ilmbanka. Þær sóttu um styrki til verkefnisins og fengu úr Hönnunarsjóði Íslands og frá Atvinnumálum kvenna.
„Við söfnum olíunum og skrásetjum allt ferlið, bæði skriflega og með myndum. Helsta hindrunin hefur verðið vætan og íslensk veðrátta. Það er ekki gott að tína í rigningu, hvort sem það er fyrir eimingu eða þurrkun jurta. Jurtirnar gefa einfaldlega ekki jafnmikið af sér því í rigningunni eru þær að einbeita sér að því að taka upp vatn og næringu.
Verkefnið gengur út á að safna og skrá ilmolíur úr íslenskum villtum jurtum og búa þannig til íslenskan ilmbanka.
Einnig höfum við þurft að glíma við heimildaleysi. Það er ekki mikil ilmhefð á Íslandi. Jurtir hafa aðallega verið að notaðar í lækningaskyni, í matargerð og svo framvegis. Þess vegna vantar upplýsingar, bæði um hvaða jurtir innihalda ilmolíur og hvernig sé best að eima þær. Við höfum lent í því að eima jurtir en það kemur engin olía, það er auðvitað svekkjandi en hluti af ferlinu. Þá athugum við hvort það sé hægt að ná ilminum með öðrum aðferðum – við gefumst ekki upp,” segir Elín Hrund.
Þetta er mjög yfirgripsmikið verkefni og Sonja segir að það muni kannski aldrei taka enda. „Það eru yfir átta hundruð mosategundir á landinu, bara svona til dæmis. Þannig að rannsóknarverkefnið hefur að mörgu leyti snúist um að sigta úr og ákveða hverju við viljum byrja á.”
Í dag eru þær búnar að safna tæplega þrjátíu ilmtegundum og hafa tínt út um allt land. „Sumar jurtir vaxa aðeins í ákveðnum landshlutum en ekki í öðrum, eins getur líka verið mikill munur á því hversu mikið er af jurtinni milli landshluta. Við reynum að koma á góðum samböndum við bændur og landeigendur til að fá að koma inn á jarðirnar þeirra til að tína, eða jafnvel fá þá til að tína jurtir og selja okkur,” segir Elín Hrund.
„Það er líka mjög mismunandi á hvaða tímabilum er best að tína jurtir. Sumar höfum við ekki getað tínt fyrr en núna í ágúst og við munum halda áfram út september. Síðan má ekki gleyma öllum barrtrjánum, en við eigum mjög margar tegundir þeirra eftir,” bætir Sonja við.
Þær passa að ganga aldrei á náttúru landsins og hafa meðal annars átt í góðu samstarfi við Skógrækt Íslands. „Nú eru allt í einu vaxnir upp skógar hér á landi sem þarf að grisja og viðhalda þannig að við höfum fengið greinar frá þeim.
Eins með jurtir og blóm þá reynum við að tína bara eins mikið og við þurfum en kannski meira af því sem er mikið af. Ef að planta er sjaldgæf þá er hvort eð er ekki grundvöllur til að nota ilminn úr henni í vörur því það er einfaldlega ekki nóg af henni.”
Hrein náttúra, hreinn ilmur
Það má segja að Sonja og Elín Hrund séu sannkallaðir brautryðjendur. „Það eru auðvitað mörg snyrtivörufyrirtæki að nota íslenskar lækningarjurtir en nota svo erlendar ilmkjarnaolíur því það hefur einfaldlega ekki verið hægt að fá íslenskar. Nú þegar hafa nokkur fyrirtæki haft samband við okkur og sýnt áhuga á samstarfi og við höfum hafið tilraunastarf með nokkrum þeirra,” segir Sonja.
„Íslensk náttúra er enn svo hrein og þar af leiðandi eru olíurnar líka hreinar og hágæða vörur. Við notum líka hreina íslenska vatnið til að eima á meðan erlendis nota þeir oft klórvatn.”
Að sögn Elínar hafa íslenskar jurtir ákveðna sérstöðu og eru að mörgu leyti ólíkar skyldum jurtum erlendis.
Íslenskar jurtir hafa einnig ákveðna sérstöðu og eru að mörgu leyti ólíkar skyldum jurtum erlendis. „Hér eru auðvitað líka jurtir sem finnast annars staðar í heimnum en flestar eru ólík afbrigði og lyktin af þeim getur verið allt öðruvísi. Til dæmis er mikill munur á íslensku blóðbergi og timjani annars staðar, svo eitthvað sé nefnt,” segir Elín Hrund. Það er því ekki að furða að þær hafa fundið fyrir miklum áhuga erlendis frá, til að mynda frá Asíu.
„Við munum svo halda áfram að finna nýjar tegundir íslensks ilms og prófa okkur áfram að nota þær í vörulínu okkar. Það er svo margt hægt að gera, ekki bara kerti og reykelsi. Ég hef til dæmis séð fyrir mér að búa til ilmolíur fyrir gufuböð heilsulinda. Hversu yndislegt væri að sitja í gufubaði umlukin angan íslenskrar náttúru,” segir Sonja.
„Það er ekki mikil ilmhefð á Íslandi. Jurtir hafa aðallega verið að notaðar í lækningaskyni, í matargerð og svo framvegis. Þess vegna vantar upplýsingar, bæði um hvaða jurtir innihalda ilmolíur og hvernig sé best að eima þær.”
„Það er líka annar vinkill á þessu sem okkur þykir spennandi. Skynjun okkar á ilmi er frábrugðin sjónskynjun okkar til dæmis. Það er auðvelt að mæla sjón og hvernig við sjáum hluti. Ilmur hins vegar er svo nátengdur tilfinningum og minni, og er því í raun sterkari en sjónin. Þegar fólk kemur til okkar og þefar af ilmi þá upplifir það ilmtegundir mjög mismunandi og tengir þær oft við eitthvað ákveðið úr sinni fortíð. Þetta er eitthvað sem okkur langar að rannsaka dálítið betur,” bætir Elín Hrund við.
Þær geta þess að þær reyni að setja alltaf myndir og tilkynningar á samfélagsmiðla þegar nýjar jurtir eða nýr ilmur er tilbúinn. „Það er gaman að sjá að sumir koma aftur og aftur,” segir Sonja að lokum.
Ferðalög geta verið af ýmsum toga. Margir mikla það ekki fyrir sér að þramma af stað út í óvissuna vopnaðir bakpoka og láta sér tjaldstæði nægja sem næturstað meðan aðrir njóta sín betur innan um punt og prjál fínna hótelherbergja. Eftirtaldir gististaðir eiga það sameiginlegt að vera þeir dýrustu í heimi og því ekki á allra færi að spranga þar um innan um marmara og einkaþjóna.
The Apartment á Hotel Connaught í London
Nóttin á þessu glæsilega hóteli kostar rúma 23.000 dollara en einkaþjónninn sem fylgir herberginu vílar það ekki fyrir sér að þjóta til Parísar eftir skópari, óski hótelgestir eftir slíkri þjónustu. Matseðillinn er heldur ekki af verri endanum en hann er hannaður af Michelin-stjörnukokkinum Helene Darroze. Af hótelsvölunum má svo líta Mayfair-hverfið í London.
Einkaþjónn fylgir herberginu á The Apartment á Hotel Connaught í London.
The Presidential Suite á Hotel Cala di Volpe í Porto Cervo, Ítalíu
Þessi þriggja herbergja forsetasvíta kostar um 26.000 dollara og í henni er einkasundlaug, sólskáli og líkamsræktaraðstaða. Hvert þriggja herbergjanna hefur sinn eigin heita pott og tvöfalt baðherbergisborð.
The Presidential Suite á Hotel Cala di Volpe í Porto Cervo, Ítalíu
The Shangri-La Suite á Shangri-La Bosphorus í Istanbúl
Útsýnið yfir Istanbúl eitt og sér er vel þess virði að gera sér ferð á þetta stórfenglega hótel en nóttin þar nemur um 26.385 dollurum. Ef útsýnið eitt og sér er ekki nóg er tekið fram að á herberginu sé að finna ófá speglasjónvörp, meðal annars á baðherberginu.
Á herberginu er að finna ófá speglasjónvörp, meðal annars á baðherberginu.
The Royal Villa á Grand Resort Lagonissi í Aþenu
Þetta er fyrrum gististaður þeirra Mel Gibsons og Leonardo DiCaprio, þó ekki sömu nóttina. Herbergið hefur að geyma tvö feiknastór svefnherbergi með baðherbergjum, gufubaði, nuddstofu, heitum potti og geysistórum svölum með útsýni yfir alla ströndina auk einkaþjóns að sjálfsögðu. Herlegheitin kosta svo um 35.000 dollara.
The Hilltop Estate Owner’s Accommodation á Laucala Island Resort á Fídjieyjum
Þetta óðalshótel er í eigu orkudrykkjaframleiðandans Red Bull en hann á jafnframt alla eyjuna þar sem eru 24 villur. Þessi er þó sú fínasta og kostar nóttin þar 40.000 dollara. Hins vegar er sá galli á gjöf Njarðar að óbreyttir hótelgestir geta ekki bókað sér herbergi heldur fara allar bókanir fram í gegnum persónuleg sambönd. Með hótelherberginu fylgir nuddstofa, einkakokkur, þjónar og barnapíur en útsýnið er yfir alla eyjuna. Einkunnarorð hótelsins eru þau að láta ódreymda drauma gesta sinna rætast.
The Hilltop Estate Owner’s Accommodation á Fídjieyjum.
The Ty Warner Penthouse á Four Seasons í New York
Þetta hæsta hótel New York-borgar var ekki nema sjö ár í byggingu en nótt á dýrustu svítu þess nemur um 45.000 dollurum. Herbergið hefur sinn eigin einkadyravörð en inni í því má finna veglegt bókasafn. Hins vegar mega aðeins þrír gista saman í svítunni þrátt fyrir að hún sé rúmgóð í meira lagi.
Í svítunni The Ty Warner Penthouse er meðal annars að finna veglegt bókasafn.
Til þess að komast í þessa svítu þarf einkalyftu en þar er jafnframt að finna gufubað og að sjálfsögðu einkaþjón. Nóttin kostar 40.000 dollara en herbergið er oft nefnt í sömu andrá og nafn Hugh Hefners og er að sjálfsögðu staðsett í borg óttans, Vegas.
The Burj Al Arab í Dubai
Ólíkt flestum hótelum býður þetta hótel einungis upp á lúxussvítur. Allar svíturnar eru tvíbýli og ódýrasta er á 2.000 dollara nóttin, dýrasta er hins vegar á 12.000 dollara. Gestir hafa aðgang að dýrustu bílunum og þyrluferðum hvenær sem þeim hugnast, auk einkabílstjóra og þjóns.
The Royal Penthouse Suite á Hotel President Wilson í Genf, Sviss
Dýrasta hótel í heimi og jafnframt einn helsti gististaður Bill Gates og Michael Douglas. Öryggiskerfið á þessari svítu er með því fullkomnasta í heimi en nóttin nemur 60.000 dollurum.
The Royal Penthouse Suite á Hotel President Wilson í Genf, Sviss
Við Bræðraborgarstíg í miðbæ Reykjavíkur stendur einstaklega fallegt hús sem arkitektinn Ágúst Pálsson teiknaði.
Í stofunni er fallegur sérsmíðaður arinn.
Hjónin Inga Bryndis Jónsdóttir og Birgir Örn Arnarsson hafa búið í húsinu í þrjú ár ásamt fjölskyldu sinni en þau hafa á þeim tíma gert töluverðar endurbætur á húsinu.
Lofthæðin er mikil í þessu smarta húsi og fallegir, stórir gluggar hleypa birtunni inn. Í stofunni er mjög fallegur arinn sem þau létu sérsmíða en fjölskyldan eyðir reglulega góðum tíma fyrir framan hann og hefur það notalegt saman.
Inga Bryndis er mikill fagurkeri og annáluð smekkkona en hún og vinkona hennar, Kristín Sigurðardóttir, eiga fallegu verslunina Magnolia design á Skólavörðustíg.
Þegar blaðamaður og ljósmyndari mættu til Ingu Bryndísar á Bræðraborgarstíginn var hún búin að skreyta heimilið hátt og lágt og dekka upp glæsilegt hátíðarborð en stór viðarhjörtu voru áberandi skraut og settu eilítið rómantískan jólablæ á heimilið.
Inga Bryndís segir að hennar draumaheimili sé þar sem hún búi hverju sinni og aðspurð um jólahefðir fjölskyldunnar svarar hún einlæg: „Rjúpur, jólagrautur, lifandi jólatré, stórfjölskyldan, kossar og knús.“
Og að lokum ef þú mættir óska þér hvers sem er í jólagjöf hvað myndi það vera? „Ást og friður.“
Inga Bryndís var búin að skreyta heimilið hátt og lágt þegar blaðamaður og ljósmyndari mættu á staðinn.
Fleiri myndir frá þessu fallega heimili má sjá í Hátíðarblaði Húsa og híbýla sem fæst á öllum sölustöðum.
Nú þegar snjórinn er farinn að falla er nauðsynlegt að láta hann ekki fara í taugarnar á sér heldur njóta þess besta sem hann hefur upp á að bjóða.
Minna stress
Við verðum að sætta okkur við þann veruleika að við búum á Íslandi og því fyrr sem við gerum það því betra. Ekkert getur komið í veg fyrir að snjónum kyngi niður og því um að gera að taka honum fagnandi. Þetta er tækifæri til að gíra sig niður og staldra við í núinu. Við þurfum ekki alltaf að flýta okkur svona mikið og það er allt í lagi að missa af einhverju. Förum fyrr af stað á morgnana, tökum góðan tíma í að skafa bílinn og njótum þess að fara ofurhægt í vinnuna, jafnvel í langri bílalest.
Farðu út með hundinn.
Út að leika
Snjórinn er endalaus uppspretta skemmtilegra leikja, enda ekki að ástæðulausu sem flest börn elska snjóinn. Klæddu þig vel og skelltu þér út í snjóinn að leika hvort sem þú átt börn eða ekki. Krökkum finnst ekkert skemmtilegra en þegar mamma og pabbi gefa sér tíma til að leika við þau og því getur snjórinn leitt til hinna skemmtilegustu fjölskyldustunda. Það er hægt að búa til snjókarla, byggja snjóhús, renna sér á sleða, snjóþotum, rassaþotum eða jafnvel plastpokum, fara í snjókast, búa til snjóengla, moka bílinn upp, hreinsa stéttina og svo margt fleira. Þá er um að gera að kíkja til ömmu og afa, gamallar frænku eða hvaða vina og vandamanna sem er og moka þau út. Þannig er nánast gulltryggt að þið vinnið ykkur inn fyrir heitu súkkulaði og gómsætu bakkelsi.
Þegar allt er komið á kaf er ekkert eins hressandi og að fara út og moka snjó. Gott er að taka hraustlega á því með því að moka vel frá dyrum, stéttina og bílastæðið.
Líkamsrækt og samkennd
Þegar allt er komið á kaf er ekkert eins hressandi og að fara út og moka snjó. Gott er að taka hraustlega á því með því að moka vel frá dyrum, stéttina og bílastæðið. Þannig hittir maður jafnvel nágrannana sem eru úti í sama tilgangi og getur loksins gefið sér tíma til að spjalla við þá og kynnast þeim aðeins. Ekki hika við að hjálpa nágrönnunum með því að moka fyrir þá líka. Ekki eru allir jafnhraustir, og gömlu hjónin sem búa við hliðina á þér yrðu án efa ákaflega þakklát fyrir viðvikið.
Allir hjálpast að
Sérstök stemning myndast þegar náttúran tekur í taumana og setur allar samgöngur úr skorðum. Það er gaman að sjá hve margir eru tilbúnir til að hjálpa öðrum að ýta bílum sem eru fastir víða og í höfuðborginni myndast svona „úti á landi“ stemning. Fólk er glatt og þakklátt fyrir aðstoðina og það er gaman að geta hjálpað öðrum. Ekki hika við að bjóða fram hjálp þína ef einhver er fastur í skafli, jafnvel þótt þú sért smágerður einstaklingur. Margar hendur vinna létt verk og þú munt án efa framkalla gleði í hjarta bæði hjá sjálfri/sjálfum þér og öðrum.
Myndatökur í ævintýraheimi
Skellið ykkur í gönguferð og njótið þess ævintýralega umhverfis sem snjórinn hefur skapað. Endilega takið myndavélina með og festið dýrðina á „filmu“. Prófið ykkur áfram með alls kyns vinkla, og takið bæði nærmyndir og yfirlitsmyndir. Ef þú átt börn er tilvalið að stilla þeim upp við þessar aðstæður og hver veit nema að þarna sé komin jólakortamyndin í ár. Ekki verra að hafa klárað eitthvað áður en stressið sem oft vill fylgja undirbúningi jólanna tekur völdin. Á svona stundu eru líka allir slakir sem gefur von um einstaklega góða mynd.
Takið myndavélina með og festið dýrðina á „filmu“.
Hanna Sigríður Magnúsdóttir er hamingjusöm með að halda gamalli fjölskylduhefð á lofti.
Myndin á skeiðinni er af konu sem starir út á hafið með trú og von í hjarta að bíða þess að ástin hennar skili sér heil heim. Viðfangsefnið er vonin.
Hanna Sigríður Magnúsdóttir, hönnuður og eigandi verslunar Guðlaugs A. Magnússonar, er þriðji ættliðurinn sem hannar jólaskeiðina. Hún segir að saga föðurfjölskyldunnar liggi í skeiðunum og gefi þeim djúpa merkingu.
„Viðfangsefni nýjustu skeiðarinnar er vonin en myndin á skeiðinni er af konu sem starir út á hafið með trú og von í hjarta að bíða þess að ástin hennar skili sér heil heim,“ segir Hanna Sigríður og vitnar í Bubba Morteins: „Vonin, vonin, vonin blíð, vertu mér hjá.“
Í ár bætti hún við vörulínu þar sem munsturhluti skeiðarinnar verður fáanlegur sem hálsmen.
Jólaskeiðin á sér langa sögu, Guðlaugur, afi Hönnu Sigríðar, gerði fyrstu skeiðina árið 1946 og í ár verður gefin út sjötugasta og fyrsta skeiðin frá upphafi. Tólf skeiðar eru í hverri hönnunarlínu og árið 2013 hófst hönnun á sjöundu línunni.
„Viðfangsefni nýjustu skeiðarinnar er vonin en myndin á skeiðinni er af konu sem starir út á hafið með trú og von í hjarta að bíða þess að ástin hennar skili sér heil heim.“
Hanna Sigríður er þriðji ættliður í verslun Guðlaugs A. Magnússonar og þrátt fyrir að hafa lagt stund á viðskiptafræði og mannauðsstjórnun þá heillaði þessi sköpun hana alltaf. „Frá blautu barnsbeini fylgdist ég með af ákafa þegar pabbi velti fyrir sér hvað ætti að vera á næstu skeið. Hann kom að hönnun skeiðanna og var mikill hugmyndasmiður þegar hann rak fyrirtækið frá 1963 til 2004. Eftir að teiknivinnu var lokið, því hann teiknaði ekki sjálfur skeiðarnar, fékk ég að fylgja honum til Kaupmannahafnar þar sem verkfærið var handgrafið eftir teikningunni. Þetta fannst mér stórmerkilegt og ótrúlega spennandi.
Allra fyrsta jólaskeiðin sem Guðlaugur A. Magnússon hannaði og gerði árið 1946.
Þegar ég handfjatlaði glansandi silfurskeiðarnar, sem voru svo margar og ólíkar, áttaði ég mig á að í þeim lá saga föðurfjölskyldu minnar. Það gefur þessum skeiðum svo djúpa merkingu fyrir mig að geta velt fyrir mér hugmyndum bæði afa míns, frá 1946, og síðan hugmyndum föður míns, frá 1963, mótuðum í silfurskeiðar sem munu lifa um aldur og ævi, mann fram af manni. Mér finnst þetta í raun stórkostlegt og er mjög hamingjusöm að fá að halda þessari hefð á lofti af alúð og kærleika. Að sitja með allar skeiðarnar fyrir framan mig snertir mig djúpt og mér finnst ég tengjast afa mínum sem dó 1952 og ég þekkti því aldrei en ekki síður finn ég svo sterkt tenginguna við föður minn sem dó 2013 eftir erfiða baráttu við Alzheimer.“
Höfundur / Ragnhildur Aðalsteinsdóttir
Mynd af Hönnu / Heiða Helgadóttir
Páll Óskar ætlar að enda árið með stórri flugeldasýningu.
Páll Óskar hefur sannarlega haft í nógu að snúast á árinu. Meðal annars leit ný plata dagsins ljós og fram undan eru svo stórir tónleikar í Laugardalshöllinni. Blaðamaður Mannlífs sló á þráðinn til söngvarans og spurði m.a. hvort eitthvað sérstakt standi upp úr á árinu sem er að líða.
„Ég er ofsalega stoltur. Stoltur yfir því að hafa náð að klára nýja plötu og stoltur af tónleikunum. Þeir eru eitt það fallegasta sem ég hef gert í lífinu,“ segir Páll Óskar, þegar hann er spurður hvernig honum líði með árið sem er að líða.
„Nýja platan og svo tónleikarnir í september,“ svarar hann. „Við fengum rosaleg viðbrögð við þeim, aðallega frá fólki sem komst ekki á þá. Sem er ástæðan fyrir því að við ákváðum að halda aðra tónleika 30. desember. Gott fyrir þá sem misstu af þessu og auðvitað líka þá sem vilja upplifa þetta allt aftur.“
Tónleikarnir 30. desember lenda á laugardegi, er þá ekki viðbúið að þetta verði eitt allsherjar djamm? „Klárlega, segir hann hiklaust. „En ég er svo sem vanur því að halda stór partí á þessum árstíma. Í fyrra tróð ég til dæmis upp á Spot í Kópavogi og þar á undan spilaði ég auðvitað tólf ár í röð á Sjallanum á Akureyri. Þá var bara horft á Áramótaannálinn og Skaupið með öðru auga á meðan maður græjaði sig fyrir ballið og svo stokkið upp á svið. Mínar áramótahefðir eru því fyrst og fremst vinnutengdar.“
Páll Óskar segist fyrir löngu vera búinn að sætta sig við þetta fyrirkomulag. Þ.e. að vinna á tímum sem flestir aðrir eru í fríi. Þó sé einn dagur á ári sem hann passi sig alltaf að vera laus en það er annar í jólum. „Þá hittumst við nefnilega stórfjölskyldan, ég, systkini mín, makar, börn og barnabörn. Með öllum er þetta orðið hátt í fjörtíu manns þannig að stundum höfum við brugðið á það ráð að bóka sal til að koma öllum fyrir,“ segir hann og hlær.
„Ég nota áramótin sem mælistiku á sjálfan mig, til að skoða árangurinn minn, framfarir og afturfarir. Til að staldra aðeins við, athuga hvort ég hef náð að standa við síðustu áramótaheit, athuga á hvaða stað ég er á í dag og fara yfir það hvernig ég ætla að bæta mig á morgun.“
Áttu þá ekki einhverjar skemmtilegar minningar tengdar fjölskyldunni á áramótum? „Ja, ég á mér alla vega eina mjög eftirminnilega minningu frá því að ég var lítill, líklegast frá árinu 1981,“ segir hann hugsi. „En þau áramót enduðum ég og foreldrar mínir ein heima – aldrei þessu vant. Mamma vildi vera inni þannig að ég og pabbi fórum út að sprengja og þetta varð svona móment sem ég gleymi aldrei. Við pabbi einir í garðinum að sprengja og himininn fyrir ofan baðaður í ljósum springandi flugelda.“
Það kemur þögn í símann og blaðamaður ákveður að grípa tækifærið og spyrja hvort áramótin séu kannski sá tími árs sem töffarinn Páll Óskar verði svolítið meyr. „Meyr,“ hváir hann þá. „Öh, já svona álíka meyr og byggingaverktaki sem verður meyr við að taka fram tommustokkinn til að mæla eitthvað!“
Hann hlær stríðnislega. En viðurkennir að áramótin séu aftur á móti ágætur tími til að líta í baksýnisspegilinn. „Ég nota áramótin sem mælistiku á sjálfan mig, til að skoða árangurinn minn, framfarir og afturfarir. Til að staldra aðeins við, athuga hvort ég hef náð að standa við síðustu áramótaheit, athuga á hvaða stað ég er á í dag og fara yfir það hvernig ég ætla að bæta mig á morgun.“
Og hvernig líður þér með árið sem er að líða? „Ég er bara ofsalega stoltur. Stoltur yfir því að hafa náð að klára nýja plötu og stoltur af tónleikunum. Þeir eru eitt það fallegasta sem ég hef gert í lífinu. Og ég hlakka til að endurtaka leikinn í desember. Að ná að enda árið með stórri flugeldasýningu.“
Vinkonur sem deila þeirri erfiðu reynslu að hafa misst maka úr krabbameini.
Í janúar 2014 kynntust þrettán konur í stuðningshópi í húsakynnum Krabbameinsfélagsins í Skógarhlíð. Allar höfðu misst maka sinn skömmu áður og voru komnar til að fá aðstoð og handleiðslu við að vinna úr sorginni. Þær stofnuðu í kjölfarið eigin hóp sem hittist enn í dag. Við ræddum við fjórar þeirra, systurnar Auði Ingu og Guðrúnu Einarsdætur, Ágústu Tómasdóttur og Sigrúnu Gísladóttur, um hvernig hópastarfið hefði hjálpað þeim í gegnum þessa erfiðu reynslu.
Fundu strax að þær áttu góða samleið F.v.Sigrún Gísladóttir, Ágústa Tómasdóttir og systurnar Auður Inga (sitjandi) og Guðrún Einarsdætur.
„Eftir fyrsta fundinn voru flestar að hugsa um að koma ekki aftur, þetta reyndist okkur svo erfitt. En við létum okkur hafa það og eftir því sem við opnuðum okkur meira og töluðum um sorgina varð þetta smám saman auðveldara,“ segir Auður. Fundurinn sem um ræðir var samvinnuverkefni sorgarsamtakanna Nýrrar dögunar og Ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélagsins þar sem boðið var upp á sex vikna námskeið fyrir konur sem höfðu misst maka úr krabbameini.
Þótt það hjálpi vissulega að ræða sín mál fannst konunum ekki síður hjálp í því að hlusta á hinar í hópnum. „Við deilum allar þessari sameiginlegu reynslu, að missa maka okkar, og að hlusta á frásagnir og líðan hinna í hópnum hjálpaði manni að átta sig á eigin tilfinningum. Ég er mjög blátt áfram manneskja og ég man á fyrsta eða öðrum fundi vorum við spurðar hvernig okkur liði þann daginn og ég svarði einfaldlega að ég væri reið en ég vissi ekkert af hverju. Í bílnum á leiðinni heim var ég að drepast úr móral yfir því að hafa ausið þessari neikvæðni yfir þær og ákvað að þegja bara á næsta fundi. En viti menn, á næsta fundi talaði ein úr hópnum um það að hún deildi mínum tilfinningum og væri líka reið,“ segir Sigrún.
Auk þess að ræða erfiða og oft átakanlega hluti var líka farið yfir praktísk atriði sem geta vafist fyrir manni í hversdagslífinu. Sumar konur innan hópsins höfðu til að mynda aldrei dælt bensíni á bíl í sjálfsafgreiðslu því maðurinn þeirra sá alltaf um það. „Eitt sem við áttum allar erfitt með var að skipta um á rúminu. Setur maður hreint á báðum megin jafnvel þó að það hafi aðeins verið sofið öðrum megin?“ segir Ágústa og hinar taka undir það hlæjandi.
„Við ræddum einnig hvenær sé tímabært að fara í gegnum og losa sig við föt og annað dót eiginmannsins. Til dæmis vorum við nokkrar með bílskúr sem eiginmaðurinn hafði lagt undir sig og sitt dót, það verkefni reyndist okkur mjög erfitt en komumst í gegnum það með hjálp hver annarrar,“ segir Sigrún.
„Við deilum allar þessari sameiginlegu reynslu, að missa maka okkar, og að hlusta á frásagnir og líðan hinna í hópnum hjálpaði manni að átta sig á eigin tilfinningum.“ Auður Inga
Auður kinkar kolli og bætir við: „Við getum ekki rætt þessa hluti við vini eða ættingja sem hafa ekki gengið í gegnum makamissi því þótt fólk sé allt af vilja gert þá hefur það ekki skilninginn. Þess vegna er svona hópastarf svo mikilvægt.“
Konurnar fundu strax að þær áttu góða samleið og þegar sex vikna námskeiðinu lauk voru þær alls ekki tilbúnar að sleppa takinu hver á annarri. Þá bauð Sigrún Lillie, formaður Ráðgjafarþjónustunnar, þeim á núvitundarnámskeið sem þær þáðu með þökkum og það þjappaði hópnum enn frekar saman.
Að því loknu stofnuðu þær eigin hóp sem fékk nafnið Ekkjublómin. Þó að nafnið ætti eftir að breytast, meira um það síðar, hittist hópurinn enn mjög reglulega. „Á námskeiðunum fengum við verkfæri í hendurnar og höfum getað notað þau áfram í sorgarúrvinnslunni,“ segir Guðrún.
Hlutirnir gerðust mjög hratt
Auður Inga er starfandi prestur á hjúkrunarheimilinu Grund. Hún á þrjú uppkomin börn og yndislegan hund sem kemur með henni í vinnuna alla daga. Guðmundur, maðurinn hennar, greindist með beinmergsæxli skömmu fyrir jól 2012. Hún þekkti þetta tiltekna krabbamein vel því maður Guðrúnar, systur hennar, hafði barist við það í árabil.
Guðrún er bókasafns- og upplýsingafræðingur að mennt og starfaði lengi á bókasafni Áslandsskóla þar til hún hætti störfum vegna aldurs fyrir ári.
Systurnar Auður Inga og Guðrún Einarsdætur segja hópastarfið hafa hjálpað sér í gegnum erfiða reynslu.
Eiginmaður hennar, Jóhann, greindist með krabbamein sumarið 2008 en hann hafði verið með þráláta bakverki og við rannsókn kom í ljós að hann var með margbrotna hryggjarliði af völdum sjúkdómsins. „Hann fékk í fyrstu hefðbundna lyfjameðferð og síðar háskammtameðferð. Framan af naut hann talsverðra lífsgæða en sjúkdómurinn reyndist erfiður þegar fram í sótti,“ segir hún.
Auður bætir við að þó að þessi tegund krabbameins sé ólæknandi sé hægt að eiga ágætislíf, sér í lagi ef viðkomandi fer í stofnfrumumeðferð.
Báðir mennirnir fóru í slíka meðferð en hún krefst þess að viðkomandi sé í einangrun í fjórar vikur. „Við vorum því staddar uppi á spítala saman en gátum ekki gert miklu meira en að vinka hvor annarri yfir ganginn. Mennirnir okkar töluðu mikið saman í síma, það var mjög gott fyrir þá að hafa hvor annan,“ segir Guðrún.
Í mars hrakaði manni Guðrúnar fremur skyndilega og hann lést. „Það var okkur mikið áfall og Guðmundur tók það mjög nærri sér. Skömmu seinna fékk hann lungnabólgu og var haldið sofandi í öndunarvél í tvær vikur. Þegar hann var vakinn var hann alveg lamaður og dó í kjölfarið 18. maí 2013. Þannig að hlutirnir gerðust mjög hratt í hans tilviki, aðra stundina gekk allt vel og hann á leið í stofnfrumumeðferð og þá næstu var hann dáinn,“ segir Auður.
Hún lagði til að þær systurnar mættu á fund hjá Ráðgjafarþjónustunni. „Mér fannst Guðrún þurfa á þessu að halda en vegna menntunar minnar og starfa hélt ég að ég þarfnaðist þess ekki. Sú var þó alls ekki raunin. Ráðgjafarþjónustan nánast bjargaði minni andlegu heilsu á þessum tíma, reisti mig upp, ef svo má segja. Jafningjafræðslan, stuðningur okkar hver af annarri undir öruggri leiðsögn leiddi okkur saman og hjálpaði okkur ótrúlega í þeirri vegferð sem sorgin er.
Ég er ekki viss um að ég væri jafnvel á veg komin í sorginni ef ég hefði ekki leitað mér hjálpar. Ég myndi því ráðleggjum öllum sem misst hafa maka eða náinn ástvin að leita til Ráðgjafarþjónustunnar eða Nýrrar dögunar til þess að koma heill út úr þeirri erfiðu lífsreynslu sem sá missir er.“
„Hlutirnir gerðust mjög hratt í hans tilviki, aðra stundina gekk allt vel og hann á leið í stofnfrumumeðferð og þá næstu var hann dáinn.“ Guðrún
Guðrún tekur í sama streng. „Ég var nánast dregin nauðug á fyrsta fundinn. Ég taldi mig alveg færa um að vinna sjálf úr mínum málum með börnum mínum, tengdabörnum og barnabörnum. En að missa maka eftir langvarandi alvarleg og átakanleg veikindi eftir nær fimmtíu ára sambúð er mun meira áfall en ég hafði gert mér grein fyrir. Við vorum allar í sárum. Krabbameinsfélagið og Ný dögun búa yfir reynslu, þekkingu og skilningi á því umróti sem fylgja sorginni. Þar var hlúð að okkur og við hvattar til að ræða um sorg okkar og erfiðleika.“
Veikur í fjórtán ár
Sigrún er gagnfræðingur og vann lengst af sem skólaritari. Hún kynntist Ármanni árið 1992 og hélt þá að hún væri búin að kynnast manninum sem hún myndi verja ævinni með. „Við vorum bæði á okkar öðru hjónabandi og áttum stóra fjölskyldu, sex uppkomin börn og barnabörnin byrjuð að koma. Sumarið 1999, þegar við vorum búin að vera gift í þrjú ár, veiktist hann og greindist í framhaldinu með GIST-krabbameinsæxli í smágirninu sem talið var staðbundið. Hann fór í aðgerð og æxlið fjarlægt, engin eftirmeðferð talin nauðsynleg, en ári seinna kom í ljós að hann var með bletti í lifrinni sem reyndust vera krabbameinsæxli af sömu tegund.
,,Ég kem enn í Ráðgjafarþjónustuna á fyrirlestra og á námskeið og mæli með að fólk komi og nýti sér þessa góðu þjónustu,“ segir Sigrún.
Þar með hófst sjúkraganga hans sem stóð næstu þrettán árin. Hann var heppinn að fá lyf í töfluformi sem var nýtt á markaðinum og undanþágulyf á þeim tíma. Það hélt meininu í skefjum lengi vel en árið 2012 fór að halla undan fæti. Hann fór í stóra aðgerð, lyfið hætti að virka og önnur dugðu ekki til. Hann átti misgóða tíma það ár og glímdi við allskonar aukaverkanir þar til hann lést 3. mars 2013.“
Sigrún hefur að eigin sögn alltaf verið óhrædd við að sækja námskeið í því sem hún er að takast á við hverju sinni og segir það hafa hjálpað sér mikið. „Í febrúar 2013 fór ég á námskeið í núvitund í Skógarhlíðinni sem var ætlað krabbameinsgreindum og aðstandendum þeirra. Í kaffistofu Ráðgjafarþjónustunnar sá ég auglýsingu sem vakti áhuga minn þar sem var talið upp það sem væri í boði fyrir aðstandendur. Í ágúst ákvað ég því að leita aftur til þeirra að kanna hvað væri í boði fyrir mig nú þegar ég væri orðin ekkja. Ég fékk einstaklega hlýlegar móttökur, fór í viðtal hjá hjúkrunarfræðingi og í framhaldi af því fór ég til hennar í nokkur skipti í slökun og hugleiðslu. Ég fór einnig að sækja hádegisfyrirlestra og skráði mig svo á þetta sex vikna námskeið sem við kynntumst allar á. Ég kem enn í Ráðgjafarþjónustuna á fyrirlestra og á námskeið og mæli með að fólk komi og nýti sér þessa góðu þjónustu sem og láti vita hvað það sækist eftir. Þetta hjálpaði mér mikið á minni göngu.“
Greindist þrisvar
Ágústa er stúdent úr hagfæðiskori Menntaskólans við Sund og hefur alla tíð unnið viðskiptatengd störf, meðal annars í banka og á ferðaskrifstofu. Síðustu fimmtán ár hefur hún unnið á Hagstofunni í hlutastarfi en var lengi heimavinnandi vegna fötlunar tveggja barna sinna.
Ágústa og Tryggvi, eiginmaður hennar, eignuðust þrjú börn. „Við áttum mjög gott og samhent hjónaband og fjölskyldulíf okkar var gott. Í mörg ár á meðan börnin voru ung ferðuðumst við á hverju ári um landið. Við eignuðumst fellihýsi og vorum í allt að fjórar vikur á flakki,“ segir hún.
„ Ég upplifði mikinn þrýsting frá fjölskyldu og vinum eftir áfallið að halda áfram og komast yfir sorgina. Þú heldur hins vegar ekki áfram nema að vinna þig í gegnum missinn,“ segir Ágústa.
Tryggvi fékk þrisvar krabbamein á lífsleiðinni. „Fyrst greindist hann með Hodgkins-eitlakrabbamein, árið 1997, og fór þá í stranga og erfiða meðferð í eitt ár og læknaðist. Árið 2008 greinist hann svo með blöðrukrabbamein. Undanfari þess voru flensulík einkenni og hann hafði legið heima í tvær vikur. Þvagblaðran var numin brott en ekki var talin þörf á lyfjameðferð. Um haustið 2010 fékk hann svo aftur flensueinkenni og lá heima eins og fyrr. Smám saman gat hann ekki haft hægðir og fór að kasta upp. Þá kom í ljós að þetta sama krabbamein hafði valdið meinvörpum í ristli og þau höfðu lokað ristlinum. Þá var sagt að þetta væri ólæknanlegt en hægt væri að halda því í skefjum með lyfjum. Haustið 2011 fékk hann svo legusár sem olli því að lyfjameðferð var hætt og hann dó svo í mars 2012.“
Eftir andlát Tryggva leitaði Ágústa til sálfræðings á Landspítalanum og hitti hann í nokkur skipti. Sá benti henni á núvitundarnámskeið Ráðgjafarþjónustunnar og hún ákvað að fara á það og svo í framhaldinu á makamissisnámskeiðið. „Það var óskaplega gott að koma þangað. Samskiptin óþvinguð og hrein og bein. Maður finnur fyrir því að geta talað hreint út án þess að vera stoppaður. Það eru nýjar upplifanir á hverjum degi eftir svona missi og mikilvægt að fá stuðning.
Ég upplifði mikinn þrýsting frá fjölskyldu og vinum eftir áfallið að halda áfram og komast yfir sorgina. Þú heldur hins vegar ekki áfram nema að vinna þig í gegnum missinn. Þá koma þessir aðilar hjá Ráðgjafarþjónustunni eða Nýrri dögun sterkir inn og hjálpa manni að ná áttum en hver og einn þarf að finna sinn vitjunartíma.“
Hinum megin við borðið
Krabbamein er afar óvæginn sjúkdómur. Þrjár kvennanna úr hópnum hafa greinst sjálfar með krabbamein á árunum eftir makamissinn. Guðrún greindist með krabbamein í maga rúmu ári eftir að Jóhann féll frá. „Ég var enn þá í svo miklu áfalli að mér var eiginlega alveg sama, það skipti mig litlu hvort ég myndi lifa eða deyja. Börnin mín voru ekki sátt við það viðhorf mitt. Ég fór samt í lyfjameðferð og aðgerð þar sem maginn var fjarlægður. Endurhæfingin var samt líklega erfiðasti hluti bataferlisins, að byrja að borða aftur, en ég var á spítala í sjö vikur og fór síðan á Grensás. En ég á sem betur fer afar gott bakland sem studdi mig í gegnum þetta.“
Nýverið skipti hópurinn um nafn og heitir nú Perlurnar.
Guðrún er einnig afar þakklát Ráðgjafarþjónustunni fyrir að hafa sent hópinn á núvitundarnámskeið. „Ég var tossinn í hópnum en í krabbameinsbaráttunni kom núvitundin heldur betur að gagni. Í dag horfi ég öðrum augum á hlutina og er hamingjusöm og þakklát fyrir að hafa náð heilsu á ný,“ segir hún en fyrr í þessari viku fékk hún niðurstöður rannsókna sem sýndu að hún var laus við krabbamein og almennt við hestaheilsu.
Ágústa greindist nýlega í annað sinn með lungnakrabbamein. Fyrra skiptið var þó fyrir tíu árum, áður en Tryggvi lést. „Þá tók ég þessu bara sem verkefni sem ég þurfti að klára og upplifði ekki miklar lægðir. Tryggvi var þá líka búinn að læknast af sínu krabbameini þannig að ég var nokkuð bjartsýn. Síðan greinist hann aftur og svo í þriðja skipti sem að lokum dró hann til dauða. Í þetta skiptið hefur mér þótt þetta mun erfiðara því ég stend ein og vantar stuðninginn frá honum. Ég hef líka illan bifur á því að fá aftur sama krabbameinið því af minni reynslu er það frekar neikvætt, ekki að það sé nokkurn tímann nokkuð jákvætt við krabbamein. Ég er hræddari og veit ekki hvað ég mun lifa lengi, ég er dálítið að takast á við það um þessar mundir,“ segir hún.
Í fyrrasumar greindist Sigrún með brjóstakrabbamein í kjölfar reglubundinnar skoðunnar. „Í skoðuninni kom fram eitthvað sem þyrfti að skoða betur og það má segja að sumarið hafi farið í sýnatökur. Það tók á endanum marga mánuði að fá greininguna sjálfa. Ég gat ekkert gert, annað en að bíða og það tók rosalega á. Ég var sem sagt með tvö mein, hvort af sinni tegundinni, sitthvorum megin á vinstra brjósti. Ég fór í brjóstnám, þurfti ekki að fara í lyfjameðferð og kaus að fara ekki í uppbyggingu. Þetta gekk allt saman mjög vel og fólk þreyttist ekki á því að segja mér hvað ég var heppin,“ segir hún.
Sigrún fann einnig fyrir vöntun á stuðning í veikindunum. „Ég tala stundum við myndina af honum Ármanni og nú sagði ég: Ég stóð við hliðina á þér og studdi við bakið á þér öll þín veikindi og svo er ég bara skilin hér eftir ein með mín. En svo bað ég hann afsökunnar,“ segir hún og hlær.
Eins og henni einni er lagið þá dreif hún sig á námskeið hjá Ljósinu fyrir konur sem eru nýgreindar með brjóstakrabbamein. „Þar er ég komin með annan góðan hóp kvenna sem ég get leitað til.“
Styðja hverja aðra
Nýverið skipti hópurinn um nafn og heitir nú Perlurnar. „Sorgin er yfirleitt ekki til umræðu lengur, við höfum allar náð tökum á þeim þætti lífsins. Nú ræðum við skemmtilegri málefni en samstaðan, virðingin og vináttan sem myndaðist í hópnum er sú sama og jafndýrmæt,“ segir Guðrún.
Af þrettán meðlimum eru ellefu mjög virkar sem hittast yfirleitt einu sinni í mánuði, jafnvel oftar. Oftar en ekki hittast þær í heimahúsi og eru með svokallað Pálínupartí þar sem allar leggja eitthvað góðgæti á borð. Auk þess eru þær duglegar að fara saman í bíó, leikhús, sumarbústað og jafnvel til útlanda. „Þegar þú ert í hjónabandi ertu vön að hafa alltaf einhvern til að gera hluti með. Þó að þú eigir enn þína vini þá er það ekki eins því þeir eiga sína maka og fjölskyldur. Nú getum við alltaf heyrt í hinum í hópnum ef okkur langar að skreppa í bíó eða leikhús eða þess háttar,“ segir Auður.
„Hópurinn okkar hefur gefið af sér enn þá sterkari konur sem voru þó allar sterkar fyrir.“ Auður
Þær eru allar afar þakklátar Ráðgjafarþjónustunni fyrir að hafa leitt hópinn saman og stutt við bakið á þeim. „Sagt er að þegar við missum maka missum við helminginn af okkur sjálfum. Það tekur tíma að verða heil á ný og flýtir það sannarlega fyrir að fá handleiðslu og jafningjafræðslu á þeirri vegferð. Í þessum hópi höfum við orðið heilar á ný,“ segir Auður. „Hópurinn okkar hefur gefið af sér enn þá sterkari konur sem voru þó allar sterkar fyrir. Að upplifa endurkomuna saman hefur verið ómetanlegt,“ bætir Ágústa við að lokum og það er greinilegt að þarna eru svo sannarlega perluvinkonur á ferð.
Perlurnar þrettán eru: Anna Hugadóttir, Anna Sóley Sveinsdóttir, Diana Sveinsbjörnsdóttir, Auður Inga Einarsdóttir, Guðrún Einarsdóttir, Guðrún Tómasdóttir, Margrét Einarsdóttir, Ágústa Tómasdóttir, Kristín María Magnúsdóttir, Guðný Björg Guðmundsdóttir, Sigrún Sveinsdóttir, Sigrún Gísladóttir og Þórunn Jónsdóttir.
Þeir sem vilja kynna sér starf Ráðgjafarþjónustunnar frekar er bent á vefsíðu Krabbameinsfélagsins, krabb.is.
Þegar herbergi er skipulagt hugsa menn oftast fyrst um litinn á veggjunum, húsgögnin og skrautmunina. Gólfið er aukaatriði og sjaldnast er heildarsvipurinn hugsaður út frá því efni sem valið er á það. Þessari hugsun þarf að breyta. Það sem er undir fótum okkar getur nefnilega gert útslagið um hvort herbergi er fallegt eða ljótt.
Í gömlum húsum voru gólfborðin einnig oft máluð í alls konar litum og að undanförnu hefur verið í tísku parket sem er litað með ýmist ljósum eða dökkum litum. Áferðin fer alveg frá að vera nánast hvít eða ljósgrá yfir í brúna eða svarta.
Ljós gólf veita birtunni upp og skapa hlýleika. Ef gluggar eru litlir og lítil dagsbirta berst inn í rýmið er hægt að breyta miklu með hvíttuðu parketi eða hreinlega að mála í ljósum litum. Flotuð gólf gefa þann möguleika að setja lit út í lakkið áður en það er borið á gólfið og gefa þannig steypunni nýja áferð. Þetta er sterkt og endingargott gólfefni og auðvelt að þrífa. Þetta efni á sérlega vel við í forstofu, eldhúsi og barnaherbergjum. Þegar það er notað í dimmum, litlum forstofum gefur það færi á að lýsa rýmið eða gefa því fjörlegan blæ með því að kjósa líflegan lit.
Í barnaherbergi á vel við að leyfa gólfinu að kallast á við litina á veggjunum eða veggskreytingar. Auðvelt er að bæta við skreytingum og vinsælt er að hafa stjörnur, doppur eða annað mynstur á gólfinu. Flot á gólf getur bæði verið matt og glansandi en gæta verður þess að mikil speglun getur myndast af glansandi gólfum og í björtum opnum rýmum verður hún óþægileg.
Þegar valin eru gólfefni þarf ávallt að hafa í huga að þau endast lengst allra innréttinga. Þess vegna kjósa flestir hlutlaust, klassískt efni.
Í gömlum húsum voru gólfborðin einnig oft máluð í alls konar litum og að undanförnu hefur verið í tísku parket sem er litað með ýmist ljósum eða dökkum litum. Áferðin fer alveg frá að vera nánast hvít eða ljósgrá yfir í brúna eða svarta.
Þegar gólf eru máluð
Þegar gólf eru máluð er undirbúningurinn undirstaða þess að vel takist til. Þá skiptir engu hvort verið er að flota steypu eða mála gólfborð. Pússa þarf undirlagið alveg slétt og hreinsa það vel og sjá til þess að hvergi leynist misfellur eða óhreinindi. Sandkorn geta breytt áferðinni og skemmt útlitið.
Ef verið er að mála trégólf eða yfir gólfdúk þarf að velja einstaklega góðan grunn. Hann er borinn á og stundum þarf tvær umferðir til að ná bestu áferðinni og síðan er málað eða lakkað yfir. Til að flota gólf er best að leita til fagmanna nema menn hafi til að bera þekkingu í þessum efnum.
Notið eingöngu bestu fáanleg efni
Ef eingöngu eru notuð bestu fáanleg efni er hægt að tryggja endinguna. Þeir sem kjósa að mála sjálfir ættu að leita álits fagmanna og fá þeirra ráð við efnisvalið.
Leiktu þér
Einn hlutlaus litur er ekki alltaf bestur. Svartur, hvítur, brúnn og grár virka alltaf en það er ekkert að því að bæta í þessa liti marmaraáferð, mynstri eða köflum. Einn af stærstu kostum málaðra gólfa og flotaðra er hversu auðvelt er að breyta þeim ef fólk verður leitt á því sem fyrir er.
Ekki auðvelt að skipta út
Þegar valin eru gólfefni þarf ávallt að hafa í huga að þau endast lengst allra innréttinga. Þess vegna kjósa flestir hlutlaust, klassískt efni. Staðreyndin er sú að flísar í djörfum litum endast ekki sérstaklega vel og hið sama á við um gólfteppi. Linoleum-dúkar hafa notið vaxandi vinsælda að undanförnu en þeir eru skemmtilegir og gefa færi á að skapa fallega áferð og mynstur. Um þá gildir hins vegar það sama og önnur gólfefni sem límd eru niður. Það kostar mikla fyrirhöfn og er dýrt að skipta þeim út þegar þeir fara úr tísku eða skipt er um húsgögn og liti á veggjunum. Þess vegna er mikilvægt að fara varlega þegar valin eru gólfefni af þessu tagi og hugsa fram í tímann.
Hulda Guðnadóttir segir að ættleiddur sonur sinn geti ekki beðið eftir að upplifa jól og áramót.
Hulda Guðnadóttir og Jón Hafliði Sigurjónsson með börn sín Baldur Hrafn Jhon og Nínu Dýrleifu.
Seint á síðasta ári sóttu hjónin Hulda Guðnadóttir og Jón Hafliði Sigurjónsson ættleiddan son sinn Baldur Hrafn til Kólombíu en fyrir áttu þau eina líffræðilega dóttur. Þau segja að börnin séu full tilhlökkunnar vegna hátíðarhaldanna sem fram undan eru. Baldur geti hreinlega ekki beðið eftir að upplifa íslensk jól og áramót.
„Við erum bara mjög kát,“segir Hulda, spurð að því hvernig jólin og áramótin leggist í fjölskylduna. „Það er kannski ívið meiri spenningur núna en í fyrra, enda báðir krakkarnir orðnir stálpaðri og meðvitaðri um hvað er í gangi. Nína Dýrleif á þriðja aldursári og Baldur Hrafn Jhon nýorðinn fjögurra ára svo að nú eru þau spennt að fá í skóinn, spennt að fá pakka og bara spennt fyrir þessu öllu.“
Að sögn Huldu verða þetta önnur jólin og áramótin sem fjölskyldan ver saman en það var seint í október á síðasta ári sem þau hjónin sóttu Baldur Hrafn til Kólombíu. „Þetta var allt saman mikið ævintýri, bæði erlendis og svo fyrst eftir heimkomu. Til dæmis er ógleymanlegt fyrsta skiptið sem Baldur leit út um gluggann og sá snjó. Augun urðu bara eins og tvær undirskálar. Hann vissi ekkert hvað þetta var.“
„Þetta var allt saman mikið ævintýri, bæði erlendis og svo fyrst eftir heimkomu. Til dæmis er ógleymanlegt fyrsta skiptið sem Baldur leit út um gluggann og sá snjó. Augun urðu bara eins og tvær undirskálar. Hann vissi ekkert hvað þetta var.“
Hulda segir að undrunin hafi ekki orðið minni á jólunum þegar kom að því að opna gjafir. „Það var greinilegt að Baldur hafði ekki fengið marga pakka áður því hann varð mjög æstur og fór svo að gráta þegar hann var búinn að opna síðasta pakkann. Hann skildi bara ekkert í því að þeir skyldu „klárast“.“
Myndirðu segja að líf ykkar hjóna hafi breyst mikið með tilkomu barnanna? „Já. Við vorum búin að vera barnslaus í nokkurn tíma þannig að þetta voru mikil viðbrigði fyrir okkur, til dæmis að upplifa jólin með krökkunum í fyrra. Næstum eins og að verða sjálfur barn á nýjan leik. Að eignast börnin breytti öllu til hins betra.“
Hvernig verður svo hátíðarhöldunum háttað hjá ykkur í ár? „Við ætlum að bjóða nágrönnum og nánustu ættingjum hérna á Reyðarfirði í skötu á Þorláksmessu. Á aðfangadag kemur svo mamma í mat og um áramótin ætlum við með börnin á brennu. Við tókum upp á því eftir að þau komu bæði til sögunnar og þar sem þau eru nú orðin stærri held ég að það verði enn skemmtilegra í ár,“ segir Hulda glaðlega.
Gönguhópar spretta nú alls staðar upp eins og gorkúlur og áhuginn á göngum hefur aukist mikið á undanförnum árum.
Margir kjósa að stunda heilsurækt í utanlandsferðum sínum. Því bjóða flestar ferðaskrifstofur upp á spennandi ferðir til útlanda, allt árið um kring, þar sem megintilgangurinn er líkamsrækt og útivist. Ferðirnar eru af ýmsum toga en hér eru nokkur vinsæl dæmi.
Boðið er upp á klassískar skíðaferðir til hinna ýmsu skíðasvæða í Evrópu og Bandaríkjunum eða ferðir helgaðar gönguskíðum sem njóta sífellt meiri vinsælda.
Gaman í brekkunum
Það er draumur margra að skella sér í vetrarfrí á skíði, gista í glæsilegum skíðaskálum, hafa það skemmtilegt í góðum félagsskap og renna sér á skíðum í fallegu umhverfi.
Ýmist er boðið upp á klassískar skíðaferðir til hinna ýmsu skíðasvæða í Evrópu og Bandaríkjunum eða ferðir helgaðar gönguskíðum sem njóta sífellt meiri vinsælda.
Þó svo að um skipulagðar ferðir sé að ræða hefur fólk frjálst val um hvernig það vill haga degi sínum og hversu mikið það vill vera í brekkunum.
Yfirleitt er þó boðið upp á daglegar ferðir með fararstjórum þar sem eitthvað nýtt og skemmtilegt er skoðað.
Innri friður
Fyrir jógaiðkendur jafnast fátt á við það tækifæri að ferðast til Indlands, vöggu jógamenningarinnar.
Undanfarin ár hefur verið hægt að fara í skipulagðar ferðir um Indland þar sem blandað er saman skoðunarferðum og jóga. Ferðirnar eru því hannaðar fyrir þá sem vilja rækta sjálfa sig en jafnframt upplifa ævintýralega fegurð Indlands, sögufræga staði og framandi matargerðarlist.
„ … hefur fólk frjálst val um hvernig það vill haga degi sínum og hversu mikið það vill vera í brekkunum.“
Íslenskir fararstjórar, sem eru líka lærðir jógakennarar, eru með í för og veita leiðsögn og jógakennslu. Einnig er farið í „ashram“ eða jógastöðvar þar sem indverskir gúrúar leiðbeina ferðamönnum og gera þeim kleift að komast upp á næsta stig í sinni iðkun.
Skemmtileg sveifla
Hér á landi eru margir góðir golfvellir sem eru nýttir allt árið um kring. Golfarar sækjast þó einnig mikið í að fara til útlanda og prófa nýja og meira krefjandi golfvelli.
Ferðaskrifstofur hafa lengi boðið upp á ferðir tileinkaðar golfi til áfangastaða bæði nær og fjær, frá Mexíkó til Spánar.
Ferðaskrifstofur hafa lengi boðið upp á ferðir tileinkaðar golfi til áfangastaða bæði nær og fjær, frá Mexíkó til Spánar. Ekki skemmir fyrir að í þeim löndum sem boðið er upp á er oft mun betra veður en hér á landi og því er hægt að spila eins og mann lystir.
Holt og hæðir
Vinsælt hefur verið fyrir útivistarfólk, sem er oft og tíðum búið að fara flestar af vinsælustu gönguleiðum landsins, að halda í ferðir til útlanda sem helgaðar eru gönguferðum. Slíkar ferðir eru frábært tækifæri til að kynnast ákveðnum svæðum mjög vel. Vinsælir staðir eru til dæmis Alparnir, fjöllin í Andalúsíu á Spáni, Toscana-dalurinn á Ítalíu og Klettafjöllin í Kanada.
Ekki er endilega um að ræða erfiðar göngur en þær krefjast engu að síður nokkurs þols því yfirleitt er gengið allan daginn, alla daga.
Flestar ferðaskrifstofur flokka ferðir eftir erfiðleikastigum, þar sem tekið er tillit til þols, þess tíma sem ganga tekur, hækkunar og lækkunar, eðli gönguslóðanna og svo framvegis, því ættu allir að geta fundið eitthvað við sitt hæfi.
Ferðir til Indlands eru tilvalnar fyrir þá sem vilja rækta sjálfa sig en jafnframt upplifa ævintýralega fegurð Indlands, sögufræga staði og framandi matargerðarlist.
Eva Sólveig Þórisdóttir og Jónas Einar Thorlacius búa í skemmtilegri íbúð skammt frá Digraneskirkju í Kópavogi.
Dóttirin Sigurrós dáist að trénu.
Það var einstaklega ljúft að mæta í jólainnlit klukkan níu á föstudagsmorgni, rok og rigning úti en þegar inn var komið tóku jólin á móti okkur löngu áður en þau áttu raunverulega hefjast. Fagurlega skreytt jólatré stóð í stofunni og svo var búið að að leggja á hátíðarborð, það vantaði bara jólasteikina!
Eva Sólveig Þórisdóttir og Jónas Einar Thorlacius búa í þessari skemmtilegu íbúð sem er í litlu fjölbýli ekki langt frá Digraneskirkju í Kópavogi. Þau tóku á móti blaðamanni og ljósmyndara með nýbökuðu kaffibrauði og alvörukaffidropum þennan hráslagalega morgun.
Sigurrós dóttir þeirra var komin í jólakjólinn og naut þess að fá að vera heima og handfjatla alvörupakka sem mamma hennar var búin að setja undir jólaskreytta tréð.
Eva lauk námi sem innanhússtílisti við Academy of Colour and Style vorið 2013 og segist hafa einstaklega gaman af því að dúlla við smáatriði og fegra í kringum sig og sína.
„Ég elska að dunda mér við að gera heimilið fallegt og legg mikið upp úr því að hafa huggulegt hjá okkur einfaldlega vegna þess að mér finnst það svo skemmtilegt.“
Nýtt þema á trénu um hver jól
Og hvenær ætli skvísan byrji að jólaskreyta heimilið? „Ég byrja vanalega að skreyta um miðjum desember þar sem mesti álagstíminn er þá í vinnunni, nema núna! Heimilið er næstum klárt fyrir jólin í nóvember af því þið kíktuð í heimsókn og ég get því bara dúllað mér í desember. Ég elska að dunda mér við að gera heimilið fallegt og legg mikið upp úr því að hafa huggulegt hjá okkur einfaldlega vegna þess að mér finnst það svo skemmtilegt.
Eva lagði á hátíðarborð fyrir okkur og bjó til nafnspjöld fyrir gestina sína með stimpli sem hún keypti í Tiger. Diskarnir og glösin eru úr Garðheimum ásamt öllu skrautinu.
Ég fór í innanhússtílistanám til að geta nýtt þennan áhuga minn og ég hef verið að taka að mér að aðstoða fólk við að fegra heimilin sín og skipuleggja rými til hins betra heima hjá sér. Ég vinn sem stílisti í Garðheimum og sé um útlit verslunarinnar sem og útstillingar og uppstillingar upp fyrir auglýsingar. Ég er svo með síðu á Facebook sem heitir Eva-Innanhúsráðgjöf þar sem hægt er að hafa samband við mig,“ útskýrir hún brosandi.
Skreytir þú jólatréð alltaf eins eða aldrei eins fyrir hver jól? „Það er í raun aldrei eins, ég er yfirleitt með einhvers konar þema um hver jól sem sveiflast svolítið með tíðarandanum og hvað er í tísku hverju sinni, mínimalískur stíll er þó alltaf ráðandi hjá mér.“
Verslar mest erlendis
Hvernig myndir þú lýsa stílnum á heimilinu? „Hann er hlýlegur, við heillumst af fallegri hönnun og viljum frekar eiga færri og vandaðari hluti en að drekkhlaða heimilið. Mig var til dæmis lengi búið að langa í Sindrastólinn og þegar ég varð þrítug fékk ég hann í afmælisgjöf frá pabba sem gladdi mig óendanlega mikið.“ Og hvar kaupið þið helst hluti fyrir heimilið? „Maðurinn minn er flugmaður hjá Icelandair og við kaupum flest, bæði föt og hluti fyrir heimilið, erlendis. Við höfum keypt stærri hluti, húsgögn þá sérstaklega, í verslunum hér á landi og hansahillurnar fengum við í Góða hirðinum. Svo kíkjum við í IKEA ef okkur vantar eitthvað,“ segir Eva hress að lokum og við kveðjum jólafínu fjölskylduna og dembum okkur út í rokið og rigninguna.
Pappapokinn svarti á gólfinu er úr netverslun sem heitir mixmix.is og einnig pappapokarnir í hillunni. Hillurnar í veggnum voru sérsmíðaðar hjá Sérsmíði á Skemmuvegi.
Aðalmynd: Borðstofuborðið er úr ILVA en stólarnir eru keyptir í Bretlandi. Ljósið fyrir ofan borðið er úr verslun sem heitir Dwell og er í London. Í bakgrunni sjást hansahillur úr Góða hirðinum og fallegir munir sem fegra heimilið.
Fatahönnuðurinn Vivienne Westwood hefur ávallt farið sínar eigin leiðir.
Vivienne Westwood hóf feril sinn á áttunda áratugnum og tók þátt í því að móta pönktísku þess tíma. Í dag ber hönnun hennar enn keim af pönkinu því hún er óhrædd við að prófa eitthvað nýtt og vísa í það gamla.
Vivienne Westwood og Malcolm McLaren. Vivienne er hér í bol með myndinni sem prýddi hið fræga plötuumslag hljómsveitarinnar Sex Pistols.
Vivienne Isabel Swire fæddist árið 1941 í enskum smábæ í Derbyshire-héraði. Þar var iðnbyltingin allsráðandi og lítið benti til þess að hún myndi seinna leggja listgrein fyrir sig. Faðir hennar var skósmiður og mamma hennar vann í bómullarverksmiðju samhliða heimilisstörfunum. „Ég vissi ekkert um listasöfn og hafði aldrei séð listaverkabók. Ég hafði ekki einu sinni farið í leikhús,” segir hún.
Þegar Vivienne var sautján ára flutti fjölskyldan til Harrow, úthverfi London, og hún hóf kennaranám. Henni þótti alltaf gaman að föndra skartgripi og sauma föt á sjálfa sig. Skömmu seinna kynntist hún fyrsta eiginmanni sínum, Derek Westwood, sem starfaði í Hoover-verksmiðjunni. Þau giftu sig árið 1962, Vivienne saumaði sjálf brúðarkjólinn, og eignuðust son sinn Benjamin ári seinna.
Árið 1971 opnaði Malcolm verslunina Let it Rock á Kings Road og seldi fatnað sem þau hönnuðu í sameiningu en vörumerkið var engu að síður undir hennar nafni, Vivienne Westwood. Innblástur fengu þau úr öllum áttum; vændiskonum, mótorhjólagengjum og blætisklæðnaði.
Vivienne Westwood Red Label S/S 16.
Nokkrum árum eftir brúðkaupið umturnaðist líf hennar þegar hún kynntist listanemanum Malcolm McLaren og varð yfir sig ástfangin. Þau fluttu saman í félagsíbúð í Clapham, London og hún hélt áfram að starfa sem kennari ásamt því að búa til skartgripi sem hún seldi á Portobello-markaðinum um helgar. „Malcolm opnaði ýmsar dyr fyrir mér og virtist vita nákvæmlega hvað ég þurfti þannig að ég hengdi mig á hann,” segir hún. Þau eignuðust soninn Joseph árið 1967.
Árið 1971 opnaði Malcolm verslunina Let it Rock á Kings Road og seldi fatnað sem þau hönnuðu í sameiningu en vörumerkið var engu að síður undir hennar nafni, Vivienne Westwood. Innblástur fengu þau úr öllum áttum; vændiskonum, mótorhjólagengjum og blætisklæðnaði.
Nafn verslunar breyttist reglulega á næstu árum en lengst af var hún þekkt einfaldlega sem SEX. Á þessum Malcolm var einnig umboðsmaður pönksveitarinnar Sex Pistols og þeir klæddust iðulega Vivienne Westwood-hönnun á sviði. Fljótlega byrjuðu fylgjendur hljómsveitarinnar sem og aðrir að flykkjast í verslunina og Vivienne og Malcolm mótuðu tísku pönktímabilsins.
Vivienne Westwood saumaði sinn eigin brúðarkjól í bæði skiptin sem hún gekk í hjónaband en árið 2008 gafst henni tækifæri til að sauma brúðarkjól á eina frægustu sjónvarpspersónu tíunda áratugsins, Carrie Bradshaw úr Sex and the City. Kjóllinn var stórfenglegur að sjá en Carrie komst því miður aldrei alla leið að altarinu í honum.
Vivienne var þó hvergi af baki dottin þegar pönkið leið undir lok, enda vildi hún frekar leiða tískuna en fylgja henni. Þekkt stílbrigði hennar eru til dæmis ókláraðir og tættir faldar, dragtir og jakkaföt, sögulegar skírskotanir og notkun á skosku ullarefni, eða tartan, tjulli, blúndu og leðri.
Fyrst og fremst er Vivienne óttalaus og blátt áfram þegar kemur að hönnun. Í gegnum tíðina hefur hún reglulega valdið usla og hefur látið ýmis málefni sig varða, svo sem mannréttindi, hlýnun jarðar og vatnsskort. Áhrif hennar á breska tískuheiminn og menningarlíf eru hins vegar óneitanleg og hún hefur tvisvar verið valinn hönnuður ársins í Bretlandi og hlaut orðu breska heimsveldisins árið 1992.
Þrátt fyrir þessa velgengni hefur Vivienne búið í sömu litlu íbúðinni í Suður- London í rúm þrjátíu ár og hjólar enn þá í stúdíóið sitt. Árið 1993, tíu árum eftir að hún og Malcolm slitu samvistum, giftist hún í annað sinn og þá aðstoðarmanni sínum, Andreas Kronthaler, sem er tuttugu og fimm árum yngri en hún. Þau eru eru enn hamingjusamlega gift í dag og vinna saman að hönnun merkisins.
Núvitundariðkun reynist vel við ýmsum heilsufarsvandamálum.
Núvitund er aldagömul hugleiðsluaðferð sem á rætur að rekja til búddisma og felst í því að hafa athyglina í núinu á opinn og virkan hátt. Í stað þess að láta lífið líða hjá án þess að lifa því, vöknum við til meðvitundar og upplifum það á virkan hátt. Rannsóknir hafa gefið vísbendingu um að meðferðir sem byggja á núvitundariðkun reynast vel við ýmsum heilsufarsvandamálum, ekki síst við andlegum vandamálum svo sem streitu, þunglyndi og kvíða. Hér eru nokkrar góðar leiðir til að innleiða núvitund í daglega rútínu.
Ekki gera hundrað hluti í einu, sestu niður og njóttu þess að borða matinn í ró.
Borða
Okkur hættir til að fara í gegnum daginn á sjálfstýringu og skófla þá í okkur mat á meðan við horfum á sjónvarpið eða spjöllum við okkar nánustu.
Þannig fer ýmislegt fram hjá okkur, eins og hversu ljúffengur maturinn er á bragðið og við fáum ekki sömu vellíðun út úr máltíðinni.
Ekki gera hundrað hluti í einu, sestu niður og njóttu þess að borða matinn í ró.
Ganga
Þegar þú ert úti að ganga reyndu að finna hvernig fætur þínir koma við jörðina og hvernig þú notar vöðvana í líkamanum. Horfðu svo í kringum þig, taktu eftir hvað er að gerast og hvaða hljóð þú heyrir. Það gæti komið þér á óvart hversu mörgum nýjum hlutum þú tekur eftir í umhverfi þínu.
Anda
Öndun er mikilvægur þáttur í hugleiðslu því hún er okkur svo eðlislæg og taktföst. Þegar þú átt lausa stund ættirðu að lygna aftur augunum og einbeita þér að því að anda. Um leið og við byrjum að einbeita okkur að önduninni færumst við sjálfkrafa úr huganum í líkamann og fáum þannig frí frá öllum hugsunum og áhyggjum.
Finna
Við gleymum stundum að tengjast skynfærum okkar og virkilega skynja umhverfið en það er einmitt lykillinn að því að vera í núinu. Finndu ilminn af kaffinu þínu á morgnana, hvernig fötin snerta húð þína og hlustaðu á fuglasönginn úti. Þannig gefur þú einföldu hlutunum í lífinu gildi og það gefur þér gleði og innri frið.
Bíða
Þegar þú ert úti að ganga reyndu að finna hvernig fætur þínir koma við jörðina og hvernig þú notar vöðvana í líkamanum.
Gefðu þér það svigrúm að bíða aðeins áður en þú hrekkur í framkvæmd. Hugsaðu um hverja pásu sem bókastoð sitthvorum megin við gjörðina og þannig kemur þú fersk inn í þá næstu.
Til dæmis: sittu kyrr og finndu þungann í sætinu þínu í nokkrar mínútur áður en þú leggur af stað heim eftir langan vinnudag.
Hinkraðu svo við með höndina á hurðarhúninum og leyfðu þér að hlakka til að fara inn heima hjá þér.
Hlusta
Við hlustum oft ekki nægilega vel á fólkið í kringum okkur því við erum svo upptekin af því að hugsa um hvað við ætlum að segja næst eða um eitthvað allt annað og ótengt. Þegar þú ert í samræðum gerðu það að markmiði þínu að hlusta vandlega á það sem hin manneskjan er að segja við þig og treystu því að þú munir vita hvað þú ætlir að segja næst án þess að þurfa að leiða hugann sérstaklega að því.
Skrápurinn hefur harðnað segir snapparinn Guðrún Veiga Guðmundsdóttir.
Guðrún Veiga Guðmundsdóttir deilt sigrum og sorgum með fylgjendum sínum.
Undanfarin tvö ár hefur Guðrún Veiga Guðmundsdóttir deilt sigrum og sorgum með fylgjendum sínum og er þekkt fyrir hreinskilna og óheflaða framkomu.
Þeir sem hafa fylgst með Guðrúnu Veigu á snappinu hennar, gveiga85, þekkja orðið vel helstu persónur og leikendur. Þar verður fyrst að nefna Tuskubrand sem er annað orð yfir eiginmann hennar Guðmund sem er annálaður hreingerningarmaður. Hann er í daglegu tali oftast nefndur Tuski. Sigrún Þórdís fékk síðan viðurnefnið Skítapása fljótlega eftir að hún fæddist og svo birtist Gudda kuti reglulega en hún tekur á málefnum sem Guðrúnu Veigu mislíkar að fólk viðri við hana á miðlinum.
„Það er ótrúlegt hvað getur borist hér í gegn; allt frá athugasemdum um lit í augabrúnunum á mér upp í hvernig ég sinni móðurhlutverkinu. Sumum finnst sjálfsagt að segja hvað sem er við mann.
Ömurleg komment höfðu mikil áhrif á mig til að byrja með og það fyrsta sem ég fékk var eftir að ég hafði keypt mér nokkur naglalökk sem ég sýndi á snappinu. Það hljóðaði svona: „Svona beljur eins og þú sem fæðast með silfurskeið í munninum. Ógeðslega dekurdósin þín sem lætur manninn þinn, sjómanninn, vinna fyrir sér.“
„Svona beljur eins og þú sem fæðast með silfurskeið í munninum. Ógeðslega dekurdósin þín sem lætur manninn þinn, sjómanninn, vinna fyrir sér.“
Ég varð eyðilögð og ætlaði að hætta þessu og helst henda símanum beinustu leið í ruslið en hugsaði svo með mér að ég ætlaði ekki að láta einhvern grautfúlan aðila úti í bæ skemma fyrir mér.
Síðan þá hefur skrápurinn harðnað og ég er nokkuð ónæm fyrir þessu nema þegar kemur að börnunum mínum, ég er viðkvæm fyrir móðurhlutverkinu.
Viðtalið má lesa í heild sinni í glænýju Jólablaði Vikunnar.
Guðrún Veiga hefur glímt við kvíða af og til um árabil en fyrir þremur árum fékk hún fyrsta ofsakvíðakastið. „Þá var mér sagt upp í vinnunni. Ég átti von á því þar sem ég vissi af niðurskurðinum og ég var nýjasti starfsmaðurinn en ég bar mig vel og sagði að mér yrði fokk sama ef til þess kæmi. Þegar að því kom brotnaði ég hins vegar alveg niður. Mér fannst þetta svo mikil höfnun, eins og ég hefði ekki staðið mig og mér leið hræðilega. Ég lá tímunum saman í fósturstellingunni, fannst ég ekki ná andanum, þarmarnir vera að springa og ég ofandaði. Síðan þá hef ég fengið ofsakvíðakast nokkrum sinnum en það kemur helst þegar álagið er of mikið.
Síðasta kast fékk ég í janúar þegar ég áttaði mig á að ég væri að fara að ganga í gegnum það að eiga barn aftur eftir fáeina mánuði.
Ég reyndi þá mikið að sannfæra læknana um að ég væri að fá hjartaáfall en þeir náðu loksins að fullvissa mig um að þetta væri kvíðinn,“ segir hún hlæjandi.
Viðtalið má lesa í heild sinni í glænýju Jólablaði Vikunnar.
Texti / Ragnhildur Aðalsteinsdóttir
Myndir / Aldís Pálsdóttir
Förðun / Björg Alfreðsdóttir með YSL
Fatnaður / AndreA
Ritstjóri Nútímans, Atli Fannar Bjarkason, segir Jón Gnarr vera einn merkasta listamann samtímans.
Atli Fannar Bjarkason, sem er landsmönnum að góðu kunnur sem ritstjóri Nútímans og sjónvarpsmaður á RÚV, hefur frá því hann man eftir sér verið áhugasamur um listir og menningu. Einkum og sér í lagi dægurmenningu. Aðspurður hvaða list hafi haft mikilsháttar áhrif á hann í gegnum tíðina stendur ekki á svörunum.
„Jón er einn merkasti listamaður samtímans. Hann hefur breytt lífi svo margra … Jón er ótrúlegur og hefur haft gríðarleg áhrif á líf mitt,“ segir Atli Fannar.
Simpsons
„Ég væri annar maður í dag ef ég hefði ekki byrjað að horfa á Simpsons sem barn. Ég ólst upp við fyrst 13 seríurnar. Á sumrin dvaldi ég hjá mömmu minni á Sauðárkróki og í staðinn fyrir að fara út að leika mér dró ég fyrir inni í stofu og horfði á Simpsons allan daginn. Hún tók upp hvern einasta þátt þannig að ég sá alltaf þætti sem ég hafði misst af um veturinn. Amma, sem bjó á neðri hæðinni, var að verða brjáluð á þessu – vildi að ég hjálpaði til í garðinum.“
Laddi
„Ég hlustaði ekki á annað en Ladda þegar ég var barn. Átti allar vínylplöturnar. Kunni öll lögin og söng þau heima í stofu. Uppáhaldslagið mitt var Skúli Óskarsson sem fjallar um samnefndan kraftlyftingamann og frækilegt afrek hans. Ég söng það og lék þegar Skúli var að setja heimsmet í réttstöðulyftu við mikla kátinu fólks sem taldi eflaust niður hvenær ég yrði lagður inn.“
Þungarokk
„Þegar ég heyrði í fyrsta skipti lag með bandarísku þungarokkhljómsveitinni Pantera breyttist líf mitt. Næstu ár hlustaði ég varla á annað. Ekki nóg með það, ég hugsaði ekki um annað og talaði varla um annað. Ég skildi ekki að krakkarnir í bekknum mínum fúlsuð við trylltu þungarokki frá suðurríkjum Banda ríkjanna í tímum þegar við máttum hlusta á tónlist. Pantera litaði svo tónlistarsmekk minn næstuárin. Stórkostlegir tímar.“
„Ég skildi ekki að krakkarnir í bekknum mínum fúlsuð við trylltu þungarokki frá suðurríkjum Banda ríkjanna í tímum þegar við máttum hlusta á tónlist.“
Jón Gnarr
„Jón er einn merkasti listamaður samtímans. Hann hefur breytt lífi svo margra. Fóstbræður standast enn tímans tönn, Tvíhöfði er goðsögn, skrýtna tímabilið þar sem hann skrifaði bara um kaþólska trú í Fréttablaðið kemur mér enn úr jafnvægi, Ég var einu sinni nörd hefur ekki enn verið toppað, auglýsingarnar sem hann bjó til lifa enn í minningunni, Lýður Oddsson er eftirminnilegasta persóna íslenskrar auglýsingasögu, tíð hans sem borgarstjóri er eitt best heppnaða listaverk Íslandssögunnar og áramótaskaupið hans var geggjað. Jón er ótrúlegur og hefur haft gríðarleg áhrif á líf mitt.“
Texti / Roald Eyvindsson
Aðalmynd/ Stilla úr Mín Reykjavík.
Þórdís Elva Þorvaldsdóttir hefur staðið fremst í flokki #metoo byltingarinnar.
Þórdís Elva Þorvaldsdóttir segir árið 2017 hafa verið lyginni líkast, bæði fyrir sig persónulega sem og fyrir málstaðinn sem stendur hjarta hennar næst. Hún hefur barist ötullega gegn áreitni og ofbeldi sem hún segir alheimsvanda en vill um leið afskrímslavæða umræðuna um ofbeldismenn.
,,Það var ólýsanlegt að stíga á stokk og segja heiminum sögu sem ég hélt á löngu tímabili að myndi sliga mig, söguna af kynferðisofbeldinu sem fyrsti kærasti minn beitti mig,“ segir Þórdís Elva. Fatnaður: Bolur frá Gallery Sautján. Samfestingur og leðurjakki frá AndreA.
Þórdís Elva fæddist sömu nótt og Vigdís Finnbogadóttir var kjörin forseti lýðveldisins, fyrst kvenna í heimi. Báðar hafa rutt konum braut í margvíslegum skilningi en árið í ár markar tímamót í baráttumálum kvenna á alþjóðavísu. Byltingin er hafin og þögnin rofin. Sárar frásagnir kvenna hafa litið dagsins ljós en allar snúa þær að ofbeldi og áreitni af hendi karlmanna. Þórdís Elva er ein þeirra sem staðið hefur fremst í flokki #metoo byltingarinnar. Fyrr á árinu gaf hún út bók um erfiða reynslu og flutti í kjölfarið fyrirlestra um heim allan sem vakið hafa mikil viðbrögð.
,,Einu viðburðaríkasta æviári mínu er að ljúka, en 2017 var lyginni líkast. Það var ólýsanlegt að stíga á stokk og segja heiminum sögu sem ég hélt á löngu tímabili að myndi sliga mig, söguna af kynferðisofbeldinu sem fyrsti kærasti minn beitti mig. Ekki nóg með að ég hafi rofið þögnina á heimsvísu, heldur gerði ég það með hann mér við hlið á TED-fyrirlestrarsviðinu. Við hefðum aldrei náð þeim áfanga ef að baki okkar lægi ekki tólf ára langt ábyrgðarferli þar sem ég skilaði skömminni til hans og lýsti afleiðingunum sem verknaðurinn hafði á líf mitt og hann gekkst við honum. Eftir þessa lífsreynslu er okkur báðum mikið í mun að uppræta ofbeldi og undirstrika mikilvægi samþykkis í öllum nánum samskiptum. Við skrifuðum í sameiningu bók um reynslu okkar, Handan fyrirgefningar, sem kom út í Bretlandi, Bandaríkjunum, Póllandi, Svíþjóð, Íslandi, Ástralíu, Japan og Þýskalandi á þessu ári.
„Það var súrrealískt að sitja skyndilega fyrir svörum á BBC, CBS, Times, NPR, USA Today, Spiegel og Marie Claire svo dæmi séu nefnd, að ræða hluti sem ég hefði ekki einu sinni þorað að hvísla að sjálfri mér fyrir nokkrum árum síðan.”
Fjölmiðlaáhuginn var gífurlegur, enda er þetta í fyrsta sinn sem þolandi og gerandi taka höndum saman um að segja sögu sína í þeirri von að hún gagnist öðrum. Það var súrrealískt að sitja skyndilega fyrir svörum á BBC, CBS, Times, NPR, USA Today, Spiegel og Marie Claire svo dæmi séu nefnd, að ræða hluti sem ég hefði ekki einu sinni þorað að hvísla að sjálfri mér fyrir nokkrum árum síðan. Þótt meirihluti viðbragðanna hafi verið þakklæti og stuðningur létu einstaklingar, sem stóð mjög mikil ógn af þessu verkefni, líka í sér heyra. Ég hef verið elskuð út af lífinu og hötuð til helvítis af fólki um allan heim.
Mig óraði enn síður fyrir því að nokkrum mánuðum seinna myndi #metoo byltingin fanga heimsbyggðina og að milljónir annarra þolenda myndu einnig rjúfa þögnina. Ég hef aldrei orðið orðlaus jafnoft og á þessu ári. Það var sögulegt í alla staði, bæði fyrir mig persónulega og fyrir málstaðinn sem stendur hjarta mínu næst.“
Finnum styrkinn í fjöldanum
Tildrög þess að Þórdís stofnaði Facebook-síðuna #metoo, konur í sviðslistum- og kvikmyndagerð, var vegna umfjöllunar innan netheima um kvikmyndaframleiðandann Harvey Weinstein og framkomu hans gagnvart fjölda kvenna innan afþreyingariðnaðarins þar vestra. „Mér varð hugsað til afþreyingariðnaðarins á Íslandi og fannst hæpið að við værum laus við þann alheimsvanda sem áreitni og ofbeldi er. Sem menntuð leikkona, höfundur þriggja stuttmynda og níu leikrita þykir mér mjög vænt um íslenska bransann og vil að hann sé sem uppbyggilegastur fyrir alla. Í fyrstu varpaði ég spurningunni fram í lokuðum hópi kvenna í kvikmynda- og sjónvarpsbransanum á Íslandi. Viðbrögðin voru feimnisleg og leiddu flest á þann veg hvort við ættum nokkuð að vera velta okkur upp úr svoleiðis neikvæðni. Væri ekki best að halda fram veginn? Vissulega vil ég horfa fram á við en best væri að allir hefðu sama tækifæri til að vaxa og dafna í starfsumhverfi sínu. Ljóst er að ef konur þurfa að eyða ómældri orku í að leiða hjá sér áreitni, niðurlægjandi athugasemdir, káf, óviðeigandi framkomu eða jafnvel ofbeldi, þá njóta þær ekki sömu tækifæri til að blómstra og starfssystkini þeirra.”
Þórdís Elva er ein þeirra sem staðið hefur fremst í flokki #metoo byltingarinnar. Fyrr á árinu gaf hún út bók um erfiða reynslu og flutti í kjölfarið fyrirlestra um heim allan sem vakið hafa mikil viðbrögð. Fatnaður og skart frá Hildi Yeoman.
Örfáum dögum síðar stigu stjórnmálakonur fram og greindu frá upplifunum sínum af áreiti og yfirgangi sem þær hafa mátt þola. Innblásin af hugrekki þeirra stofnaði Þórdís Facebook-hópinn #metoo fyrir konur í sviðslistum og kvikmyndagerð. Sólarhring síðar voru fjögur hundruð konur komnar í hópinn og tveimur dögum eftir það höfðu þúsund konur skráð sig inn á síðuna. Frásagnirnar streymdu inn og Þórdís fann að hún var ekki ein um aðdáun yfir kjarki stjórnmálakvenna. Fljótlega var samin sú yfirlýsing að ástandið yrði að breytast til hins betra og eru undirskriftirnar nú tæplega sjö hundruð talsins.
„Þegar þögnin rofnaði og sárar frásagnir litu dagsins ljós fengu sumir algert áfall. Þetta er lítill bransi og margir líta á hann sem einskonar stórfjölskyldu sína. Það er alltaf sárt að komast að því að einhver sem manni þykir vænt um hafi beitt, eða verið beittur, ofbeldi. Eðlilega verða sumir líka reiðir og heimta nöfn gerenda. Hins vegar lýsir það takmörkuðum skilningi á lagaumhverfinu og gerir þá ósanngjörnu kröfu til þolenda að þeir berskjaldi sig fyrir ærumeiðingarkæru. Margir þeirra hafa engar sannanir í höndunum til að styrkja frásagnir sínar enda er langoftast um að ræða brot sem gerast í einrúmi án vitna. Það síðasta sem þolendur þurfa á að halda er að neyðast til að greiða gerendum sínum háar fjárhæðir og lenda á sakaskrá fyrir að segja sannleikann. Auk þess verður vandi af þessari stærðargráðu ekki leystur með því einu að týna burt rotnustu eplin og halda að málið sé leyst. Viðhorfið innan stéttarinnar í heild verður að breytast því við höfum öll með einum eða öðrum hætti tekið þátt í andrúmsloftinu og þögguninni sem ríkt hefur hingað til. Við höfum öll hlutverki að gegna í að breyta því.”
Þórdís segir að með umræðunni hafi orðið vatnaskil meðal kvenna í sviðslistum og kvikmyndabransanum. „Við breyttum ekki Weinsteinunum á meðal okkar með því einu að svipta hulunni af ofbeldi og áreitni sem við höfum sætt. Hins vegar breyttum við okkur sjálfum. Við erum kjarkmeiri eftir þetta, því við vitum að við erum ekki einar lengur. Við vitum hvers við erum megnugar og við finnum styrkinn í fjöldanum.”
„Ljóst er að ef konur þurfa að eyða ómældri orku í að leiða hjá sér áreitni, niðurlægjandi athugasemdir, káf, óviðeigandi framkomu eða jafnvel ofbeldi, þá njóta þær ekki sömu tækifæri til að blómstra og starfssystkini þeirra.”
Svarið vefst ögn fyrir Þórdísi þegar hún þegar hún er spurð hvort sögurnar hafi verið fleiri eða verri en hún átti von á. „Ég vissi fyrir fram að ofbeldi er bæði útbreitt og falið. Það kom mér hins vegar á óvart hversu mikill vanmáttur birtist í sumum frásagnanna, því áreitnin var stundum á vitorði margra en enginn gerði neitt. Ég vona að í framtíðinni heyri slík meðvirkni sögunni til.
Ég varð líka slegin yfir frásögnum nemenda úr ýmsum menntastofnunum. Miðað við vitnisburð þeirra viðgengst ólíðandi hegðun, m.a. að kennarar misbeiti valdi sínu í kynferðislegum tilgangi. Sem betur fer hafa stjórnendur í bæði Listaháskóla Íslands og Kvikmyndaskólanum lýst yfir að nú verði farið í átak til að betrumbæta umhverfi nemenda og starfsfólks. Ég vona að því verði fylgt vel eftir, því betur má ef duga skal af frásögnunum að dæma.
Fæddist nóttina sem Vigdís varð forseti
Þórdís hefur nú verið búsett í Svíþjóð síðastliðin tvö ár en ástæða fyrir dvöl hennar er framhaldsnám sem maður hennar sótti í upplýsingaöryggi við Stokkhólmsháskóla. Eftir útskrift nú í sumar bauðst honum starf og segir Þórdís fjölskylduna líklega muni ílengjast í Stokkhólmi. „Svíar hafa tekið okkur afar vel. Sonur okkar blómstrar í skólanum og ég er svo heppin að geta sinnt starfi mínu nær hvar í heiminum sem er. Fyrr í vikunni var mér sem dæmi boðið að halda hátíðarræðu fyrir samtök sem Silvía drottning stofnaði gegn kynferðisofbeldi á börnum. Við drottningin áttum gott spjall um mikilvægi #metoo hreyfingarinnar sem hún álítur afskaplega mikilvæga. Þá þótti henni sniðugt að heyra að ég væri fædd sömu nótt og Vigdís Finnbogadóttir var kjörin forseti lýðveldisins, fyrst kvenna í heimi. Hún bað fyrir bestu kveðjum til frú Vigdísar, sem mér var bæði ljúft og skylt að skila. Að lokum var tekin ljósmynd af okkur og fyrir tilviljun hékk myndlistarverk á veggnum fyrir aftan okkur sem sýnir krepptan hnefa á lofti en það hefur löngum verið tákn kvenréttindabaráttunnar. Mér fannst það skemmtilega táknrænt.”
Þórdís hefur nú gefið út tvær bækur um ofbeldi en segir þær gerólíkar, bæði hvað efnistök og úrvinnslu varðar. Hún segir bækurnar eins og ólík systkini sem búi yfir ólíkum þörfum og mismunandi karakterum.
Þórdís segir mikilvægt að eyða öllum ranghugmyndum í umræðunni um gerandann sem „skrímsli“, þ.e. brenglaða, vopnaða, grímuklædda sadistann í húsasundinu sem ræðst á grunlausar konur. ,,Staðreyndin er sú að þessar ranghugmyndir gagnast ofbeldismönnum sem passa ekki inn í þessa staðalmynd og dregur úr líkunum á að þolendum þeirra sé trúað. Tökum Brock Turner sem dæmi en hann er bandarískur íþróttamaður sem var sakfelldur fyrir kynferðisbrot. Þegar hann var sakfelldur upphófst kórsöngurinn um að hann væri nú svo góður sundmaður, þetta gæti ekki staðist. Um Bill Cosby var sagt að hann væri svo indæll karakter og góður leikari, þetta gæti ekki verið satt. Þannig vinnur hugmyndin um að gerendur hljóti að vera skrímsli gegn trúverðugleika þolenda, stuðlar að þöggun og er skaðleg málaflokknum í heild.
Margir bera jafnframt fyrir sig þau rök að kurteisi sé oft mistúlkuð sem viðreynsla en ef þú þekkir ekki muninn á því að reyna við fólk og áreita það kynferðislega eða beita ofbeldi, þá skaltu hætta að “reyna við” fólk hið snarasta. Ég hlustaði á sænskan útvarpsþátt um daginn þar sem þáttastjórnandinn ávarpaði karlkyns hlustendur. Hann benti á að konur upplifa stundum samskonar óöryggi og valdamisræmi gagnvart ókunnugum körlum og karlar upplifa gagnvart öðrum körlum sem eru stærri, sterkari eða ofar í virðingarstiganum en þeir sjálfir. Þáttastjórnandinn mælti með að karlar, sem skilja ekki hvernig konum líður í samskiptum við ókunnuga karlmenn, ímynduðu sér að þeir væru nýlentir í fangelsi. Ef ókunnugur samfangi myndi segja eitthvað kynferðislegt við þá eða káfa á þeim, þá yrðu þeir líklega skelkaðir og þætti það afar óþægilegt. Ef ókunnugi samfanginn sýndi þeim hins vegar vinsamlegan áhuga og spjallaði við þá kurteisislega þá væri það hins vegar hið besta mál. Mér fannst þetta merkileg samlíking og ég vona að hún gagnist þeim sem eiga erfitt með að setja sig í spor annarra.”
Forréttindum fylgir ábyrgð
Þórdís hefur nú gefið út tvær bækur um ofbeldi en segir þær gerólíkar, bæði hvað efnistök og úrvinnslu varðar. Hún segir bækurnar eins og ólík systkini sem búi yfir ólíkum þörfum og mismunandi karakterum. „Bækurnar mínar, Á mannamáli og Handan fyrirgefningar, eru eins og svart og hvítt. Á mannamáli heltók mig, en upprunalega kveikjan að þeirri bók var gríðarleg reiði sem ég upplifði í kjölfar sýknudóms í nauðgunarmáli sem átti sér stað á Hótel Sögu árið 2007. Ég ætlaði að skrifa harðort mótmælabréf í blöðin sem óx síðan og varð að þrjú hundruð blaðsíðna fræðibók um það sem betur má fara í kynferðisbrotamálum á Íslandi. Ég var hálfmanísk þegar ég skrifaði hana, sat sólarhringum saman og hamraði á tölvuna þangað til fjölskyldumeðlimir mínir skipuðu mér að fara út og fá mér ferskt loft. Hún er því einskonar frumöskur. Handan fyrirgefningar er allt öðruvísi verk, enda sjálfsævisaga
„Við breyttum ekki Weinsteinunum á meðal okkar með því einu að svipta hulunni af ofbeldi og áreitni sem við höfum sætt. Hins vegar breyttum við okkur sjálfum. Við erum kjarkmeiri eftir þetta, því við vitum að við erum ekki einar, lengur. Við vitum hvers við erum megnugar og við finnum styrkinn í fjöldanum.”
sem lýsir persónulegu ferðalagi mínu úr myrkri og vonleysi inn í dásamlega birtu og styrk. Hún var tuttugu ár í fæðingu er skrifuð af kærleik til allra sem hafa einhvern tíma þjáðst í einrúmi, sem hafa elskað einhvern sem særði þá djúpt, sem langar til að losna úr viðjum þagnarinnar og sigrast á eigin ótta. Þótt ég hefði háleitar hugsjónir vissi ég að bókinni yrði líklega misvel tekið og kveið viðbrögðunum. Ég gleymi aldrei fögnuðinum sem hríslaðist um mig þegar gagnrýnandi Sunday Times sagði að hún gæti breytt lífi fólks. Það er ólýsanleg tilfinning þegar fólk skilur markmiðið sem maður leggur upp með.”
Viðbrögð fólks við fyrirlestrum Þórdísar Elvu á TED samkomunni hafa verið gríðarleg og segir hún varla líða sá dagur sem henni berist ekki skilaboð frá fólki víðs vegar úr heiminum. „Fyrirlesturinn hefur fengið rúmlega fjórar milljónir í áhorf og viðbrögðin eftir því. Ég held að við, sem mannkyn, stöndum á tímamótum. Hingað til hafa ofbeldismál verið sveipuð myrkri og gerendur verið útmálaðir sem myrkraverur og skrímsli. Hins vegar sýna rannsóknir að yfirgnæfandi meirihluti gerenda eru ástvinir okkar, skólafélagar, fjölskyldumeðlimir, samstarfsfólk og makar. Að mínu mati verðum við að geta tekið á þessum málum án þess að stýrast af heift og fordæmingu, því slíkt skaðar í raun þolendur og
Þórdís segir mikilvægt að eyða öllum ranghugmyndum í umræðunni um gerandann sem „skrímsli“, þ.e. brenglaða, vopnaða, grímuklædda sadistann í húsasundinu sem ræðst á grunlausar konur. Fatnaður: Skart, kjóll og klútur frá Hildi Yeoman. Leðurjakki frá AndreA.
stuðlar að meiri þöggun. Mér verður alltaf minnisstæð stúlka sem sagði mér að hún hefði verið misnotuð af bróður sínum. Á meðan á því stóð hafði hún íhugað að segja frá og hugsaði dæmið til enda. Hún hefði alveg getað sætt sig við að hann færi í fangelsi í einhver ár fyrir það sem hann gerði henni en hún gat ekki lifað með tilhugsuninni um að hann yrði kallaður skrímsli restina af ævinni og hataður af öllum í smábænum sem þau bjuggu í. Af þeim sökum sagði hún sagði engum frá og það gerði honum kleift að misnota hana í fimm ár í viðbót. Þessi saga er lýsandi dæmi um hvernig skrímslavæðing og hatur bitnar á þeim sem síst skyldi og hversu mikilvægt það er að við hefjum okkur upp fyrir það, sama hversu freistandi það er að hata og útskúfa þeim sem beita ofbeldi.”
Það er óhætt að segja að með frásögnum sínum og fyrirlestrum hafi Þórdís Elva skapað sinn eigin starfsferil og segir hún að úr nægu sé að taka í náinni framtíð. „Ég á alltaf erfitt með að svara því við hvað ég vinni því ég hef fengist við svo ólíka hluti á lífsleiðinni. Ég hef gert kvikmyndir og leikrit, verið frétta- og blaðakona, skrifað bækur, leikstýrt og haldið fyrirlestra, svo dæmi séu nefnd. Þegar upp er staðið má kannski segja að ég hafi atvinnu af því að segja sögur. Stundum sannsögulegar, stundum skáldaðar og ég notast við ólíka miðla til að koma þeim á framfæri. Á komandi mánuðum mun leið mín liggja til Danmerkur, Frakklands, Ítalíu og Bandaríkjanna þar sem ég mun flytja fyrirlestra. Ég nýt gríðarlegra forréttinda að geta rætt opinskátt um reynslu mína og skoðanir, því víða er þolendum refsað, þeir neyddir í hjónaband eða jafnvel myrtir fyrir að segja sögu sína. En forréttindum fylgir líka ábyrgð og ég geri mitt besta til að standa undir henni.”
Hrönn Helgadóttir segir frá stöðunum á Jótlandi sem fjölskyldan heimsækir mest.
Hrönn Helgadóttir ásamt fjölskyldunni.
Hrönn Helgadóttir býr í Horsens, ásamt eiginmanni og tveimur börnum, og starfar sem hársnyrtir. Hún segir að bærinn sé frekar rólegur og stutt í allskonar skemmtilega afþreyingu. Hún segir okkur frá stöðunum sem þau heimsækja mest en það eru staðir sem henta vel fyrir börnin.
„Hverfið sem við búum í er aðeins fyrir utan miðbæinn en samt er ég bara um 5-7 mínútur að hjóla í vinnuna í miðbænum. Umhverfið í kringum okkur er frábært. Við erum með skóg og tjörn og rétt hjá okkur er stór almenningsgarður með leikvelli, grillaðstöðu og allskonar afþreyingu. Þangað er yndislegt að hjóla á sumrin með nesti og sleikja sólina. Við hjólum allan ársins hring og það er frábært hvað veturinn er mildur og sumarið langt. Jótland hefur upp á margt að bjóða en þeir staðir sem við höfum sótt eru aðallega skemmtigarðar og barnvænir staðir. Svo höfum við líka farið nokkra túra til Þýsklands. Það tekur ekki nema rúma klukkustund að keyra til Flensborgar héðan. Það er mikill kostur að geta farið á bílnum í frí til Evrópu í stað þess að fljúga allt eins og þegar við bjuggum á Íslandi. Við vorum t.d. í Þýskalandi um páskana og stefnum á túr um Evrópu fljótlega.“
Lalandia er við hliðin á Legolandi og er innandyra vatnaveröld, ásamt skautasvelli, skíðabraut, keilu, og ýmislegu fleiru. Þangað förum við mest yfir vetrartímann, helst til að fara í baðlandið.
Djurs Sommerland
Djurs er okkar uppáhaldsstaður, við höfum keypt okkur árspassa í garðinn síðustu tvö ár og stefnum á að gera það sama í ár. Við erum rúman klukkutíma að keyra þangað, förum að morgni með nestispakka eða kjöt á grillið og komum heim að kvöldi. Garðurinn er blanda af vatnsrennibrauta- og skemmtigarði, risastór með fjölbreyttum grasflötum þar sem hægt er að sitja og njóta. Einnig er fjöldinn allur af grillstæðum. Nóg er af tækjum og afþreyingu fyrir alla aldurshópa og við foreldrarnir skemmtum okkur alveg jafnvel og börnin. Það sem hann hefur fram yfir aðra garða er að maður finnur ekki eins mikið fyrir fjöldanum og raðirnar verða ekki eins langar.
Lalandia
Lalandia er við hliðin á Legolandi og er innandyra vatnaveröld, ásamt skautasvelli, skíðabraut, keilu, og ýmislegu fleiru. Þangað förum við mest yfir vetrartímann, helst til að fara í baðlandið. Maður fær svolítið á tilfinninguna að vera á sólarströnd; það er heitt þarna inni og sólbekkir úti um allt. Svo fer maður bara á sundfötum og kaupir sér að borða eða ís, mjög kósí. Þarna er fjöldinn allur af rennibrautum, öldulaug, smábarnalaug og barnaveröld. Einnig eru heitir pottar og gufuböð.
Randers Regnskov
Í Randers sem er í fjörutíu mínútna akstursfjarlægð frá Horsens er flottur innandyra regnskógur sem skiptist í þrjár hvelfingar; Asíu, Suður-Ameríku og Afríku. Þar er hægt að sjá helstu dýrin sem lifa í þessum regnskógum. Mínum börnum finnst fiðrildaveröldin skemmtilegust en þar fljúga fiðrildi í öllum stærðum, gerðum og litum allt í kringum mann. Fyrir utan er hefðbundið skátaleiksvæði með alls konar þrautum. Fræðandi og skemmtileg upplifun fyrir bæði börn og fullorðna.
Saksild strand
Legoland er frábær garður og margt mjög skemmtilegt að sjá.
Hér í Horsens er lítil strönd í nánast göngufæri við okkur og þar finnst krökkunum meðal annars svakalega gaman að fara á krabbaveiðar. Ef veðrið er virkilega gott þá pökkum við í kæliboxið og keyrum á einn af mínum uppáhaldsstöðum, Saksild-ströndina, sem er dásemd með algerlega hreinni strönd og blágrænum sjó. Þar getur hitinn orðið mikill og okkur líður oft eins og við séum á Spáni. Sjórinn er grunnur langt út, þannig að börnin geta vaðið eins og þau vilja meðan foreldrarnir liggja í leti. Stundum förum við nokkrar fjölskyldur saman og tökum grillið með og förum ekki heim fyrr en sólin sest. Þarna eru líka veitingastaðir og ísbúðir. Þetta er ódýr og frábær fjölskylduskemmtun.
Givskud ZOO
Rétt hjá okkur er skemmtilegur dýragarður sem bæði er hægt að keyra í gegnum og rölta um. Þar er hægt að sjá allt frá fiskum og músum upp í fíla, ljón og gíraffa. Einu sinni sáum við þegar ljónin fengu sebrahest að éta og það er upplifun sem börnin gleyma seint. Okkur finnst alltaf gaman að ganga í gegnum apagarðinn þar sem aparnir eru svolítið að stríða og við sáum einu sinni apa taka snuð af barni, setja það upp í sig og hlaupa í burtu. Ég mæli með því að þeir sem eru að ferðast á Jótlandi gefi sér tíma til þess að kíkja í Giveskud sem er ekki í nema fimmtán mínútna akstursleið frá Legolandi. Á öllum bílastæðunum í garðinum eru nestis- og grillaðstæður og ég mæli með að fólk taki með sér nesti eða eitthvað á grillið í garðana því verðið á mat og drykk þar inni er í hærri kantinum.
Legoland
Legoland þekkja sennilega flestir en það er staður sem allir þurfa auðvitað að heimsækja þegar þeir koma hingað. Þar er alltaf rosalega margt fólk og langar biðraðir í öll tæki. Sérstaklega á háannatíma. Við mælum með því við okkar gesti að koma frekar í júní eða eftir miðjan ágúst til þess að fá sem mest út úr heimsókninni. Legoland er frábær garður og margt mjög skemmtilegt að sjá. En takið með ykkur drykki og nesti, allavega eitthvað af því. Því tíuþúsundkallarnir eru fljótir að hverfa í mat og drykk þarna inni.
Sonja Bríe og Helgi Sævar (7 og 5 ára á myndinni) á Saksild-ströndinni á Jótlandi.
Myndatexti: Sonja Bríe og Helgi Sævar (7 og 5 ára á myndinni) á Saksild-ströndinni á Jótlandi.
Texti / Ragnhildur Aðalsteinsdóttir
Myndir / Hrönn Helgadóttir og www.pixabay.com
Vínsmökkun, vinsæl afþreying og vinalegt umhverfi einkennir Búrgúndí.
Myllan, eins og hún er kölluð, er í námunda við vínræktarhéraðið Chablis.
Búrgúndí er oft lýst sem vöggu víns- og matarmenningar í Frakklandi og frá bænum Commissey er stutt í öll helstu vínhéruð landsins. Þar er hægt að leigja gamla uppgerða myllu með öllum nútímaþægindum.
Myllan, eins og hún er kölluð, er í námunda við vínræktarhéraðið Chablis, í tveggja tíma akstursfjarlægð frá París í norðurhluta Búrgúndíhéraðs. Húsið sem var byggt árið 1838 var upphaflega mylla til að framleiða hnetuolíu en var síðar breytt í sögunarmyllu. Um miðja síðustu öld keypti fjölskylda sem bjó í París húsið og notaði það sem sumardvalarstað.
Landareign Myllunnar er í skógi vöxnum ávaxtagarði við ána Armancon sem rann á árum áður við Mylluna en þegar Búrgúndískipaskurðurinn, sem liggur frá Ermasundi í Miðjarðarhaf, var tekinn í notkun árið 1832 var árfarveginum breytt.
Myllunni hefur verið vel viðhaldið og þar eru öll helstu nútímaþægindi. Þar eru átta rúmgóð svefnherbergi og tvær stofur. Hún er með franska glugga sem opnast út að uppistöðulóni og notalegur árniður berst inn í húsið og á annarri hæðinni er útgengt á yfirbyggða verönd.
Myllunni hefur verið vel viðhaldið og þar eru öll helstu nútímaþægindi. Þar eru átta rúmgóð svefnherbergi og tvær stofur. Hún er með franska glugga sem opnast út að uppistöðulóni og notalegur árniður berst inn í húsið og á annarri hæðinni er útgengt á yfirbyggða verönd.
Hægt er að fá matreiðslukonu sem sérhæfir sig í matreiðslu á Búrgúndíréttum til að sjá um innkaup og elda mat úr hráefnum staðarins í eitt eða fleiri skipti.
Vínsmökkun og veitingastaðir
Vínakrar eru allt í kring á svæðinu. Commissey liggur í nokkurra kílómetra fjarlægð frá vínhéruðunum Chablis og Irancy og um klukkutímaaakstur er til vínhéraðanna við Beaune, Côte d´Or, Sancerre og Champagne. Aðstandendur geta útvegað enskumælandi leiðbeinanda um vínsmökkun í heimsóknir á áhugaverða staði og til bænda og vínkaupmanna. Hægt er að gera frábær kaup á góðum vínum en mikilvægt er að fá góðar upplýsingar, enda eru vín á svæðinu misjöfn að gæðum.
Bærinn Flavigny-sur-Ozerain, þar sem kvikmyndin Chocolat var tekin, er í um klukkustundar akstursfjarlægð frá Myllunni.
Matur er ódýr og það sama á við um veitingastaði. Víða er boðið upp á frábæran mat á viðráðanlegu verði og aðstandendur myllunnar geta útvegað lista yfir áhugaverða veitingastaði og vínbændur.
Frægar borgir og fallegar hallir
Auðvelt er að taka lest til Parísar, Dijon, Lyon, Euro Disney eða jafnvel að Miðjarðarhafinu og bærinn Troyes er í 60 kílómetra fjarlægð.
Svæðið hefur að geyma stórkostlega sögu, fallegar hallir, klaustur og fleira. Bæirnir Auxerre, Avallon, Dijon, Semur-en-Auxois, Noyers, Saulieau, Vezelay, Beaune, Autun eru innan seilingar ásamt bænum Flavigny-sur-Ozerain þar sem kvikmyndin Chocolat var tekin. Á svæðinu eru mörg flott listasöfn. Höllin í Tanley er í göngufjarlægð og örstutt er í höllina í Ancy-le-Franc, Epoisses og klaustrið í Fontenay þar sem sumir telja að iðnbyltingin hafi hafist.
Heimsókn í kirkjuna í Vezelay er ógleymanleg en frá henni er ein frægasta pílagrímaleið í Evrópu. Staðhæft er að líkamsleifar Maríu Magdalenu liggi í kirkjunni og bæði klaustrið og kirkjan eru á heimsminjaskrá UNESCO. Stórkostleg upplifun er að sjá líknarstofnanirnar Hospice í Beaune sem stofnað var árið 1443 og hótel guðs í Tonnerre sem stofnað var árið 1298.
Útivist og sport
Góð afþreying er fyrir börn á svæðinu sem geta leikið sér við uppistöðulónið hjá Myllunni og vinsælt er á sumrin að hoppa út í Armancon-ána. Níu holu mjög ódýr golfvöllur er í Tanlay sem er í um eins kílómetra fjarlægð og fleiri golfvellir eru á svæðinu. Í Tanlay eru einnig tennisvellir, körfubolta- og fótboltavöllur og fjölbreytt vatnasport er stundað í Armancon-ánni og Búrgúndískurðinum. Nokkur vötn eru skammt frá og þar er fjölbreytt þjónusta fyrir ferðamenn. Frábærar göngu- og hjólaleiðir eru í nágrenninu og hægt að leigja hesta eða stunda veiðar. Fimm reiðhjól fylgja húsinu og borðtennis og körfubolta er hægt að spila í skemmu sem fylgir myllunni. Tveggja tíma akstur er í ýmsa skemmtigarða svo sem Disneyland og Nicloland.
Veturinn hefur sína töfra þar sem villibráðin kemur á matseðilinn. Kalt getur verið í veðri en húsið er vel kynnt, notalegt er að sitja við kertaljós fyrir framan eld í kamínunni eftir góðan kvöldverð.
Í um 50 kílómetrafjarlægð er Morvan-þjóðgarðurinn sem er náttúruperla og þar er mikið af söfnum og allskonar afþreyingu. Við Morvan-þjóðgarðinn er þorpið Veselay sem er með vinsælustu ferðastöðum í Frakklandi.
Verslun og þjónusta
Mikil kyrrð er á svæðinu en samt sem áður er stutt í helstu þjónustu. Matarmarkaðir eru í næsta nágrenni flesta morgna og stutt í stórborgina Dijon eða Troyes. Útsölumarkaðirnir í Troyes eru þess virði að heimsækja en þar er einn stærsti útsölumarkaður Frakklands (outlet) með merkjavöru á borð við Levis, Lacoste, Charles Jordan, Laura Ashley, Diesel, Adidas, Petit Bateau, Timberland og Cyrillus svo dæmi séu tekin. Í Auxerre, sem meðal annars er þekkt fyrir ostagerð, er einn þekktasti fótboltaklúbbur í Frakklandi. Þá er vert að hafa í huga að Formúlu eitt kappakstur fer fram í byrjun júlímánaðar í borginni Nevers.
Mild veðrátta
Í Búrgúndí er meginlandsloftslag. Veðráttan á vorin er afar þægileg, fallegir akrar og allt er í blóma. Þar sem Commissey er á hásléttu eru sumrin mildari en sunnar í álfunni og húsið er hannað þannig að það er svalt þótt heitt sé úti. Mörgum þykir haustin samt fallegasti árstíminn. Vínuppskera fer fram um mánaðamótin september-október og á þessum tíma er veðrið milt, hiti á bilinu 18°–20°C yfir daginn. Veturinn hefur sína töfra þar sem villibráðin kemur á matseðilinn. Kalt getur verið í veðri en húsið er vel kynnt, notalegt er að sitja við kertaljós fyrir framan eld í kamínunni eftir góðan kvöldverð. Myllan er leigð til félagasamtaka júní, júlí og ágúst en vorin og haustin eru frábær tími á svæðinu.
Troyes er afar sjarmerandi bær og þar er hægt að gera góð kaup á risastórum útsölumörkuðum. Mynd / commons.wikimedia.org
Þegar fólk hugsar um byggingarlist Parísar þá dettur því yfirleitt í hug Eiffel-turninn, Notre Dame eða jafnvel Pompidou-safnið. Í úthverfum borgarinnar leynast hins vegar gjörólíkar og mjög framúrstefnulegar byggingar sem vert er að skoða.
Í kjölfar loka seinni heimsstyrjaldar hófst gríðarlegur fólksflutningur til Parísar, bæði úr sveitum Frakklands og frá öðrum löndum. Borgaryfirvöld brugðu á það ráð að byggja stórar fjölbýlishúsasamstæður, grands ensembles, í úthverfum borgarinnar. Á sjötta áratugnum voru reistar byggingar í hinum hagnýta móderníska stíl, stórir háir turnar sem voru umluktir opnum grænum svæðum. Fljótlega upp úr 1970 byrjuðu arkitektar að aðhyllast frekar póstmódernisma sem einkenndist af fjölbreytileika, skrauti, húmor og vísun í fortíðina.
Á árunum á eftir risu fjölmargar skrautlegar samstæður. Hópur ungra frambærilegra arkitekta sá tækifæri í skipulagsuppdráttum fyrir ný úthverfi, villes nouvelles, til að láta ljós sitt skína. Þeir notuðu nútímalega byggingartækni til að sýna fram á að hægt væri að byggja fjölbýli fyrir félagsíbúðir á stórum skala án þess að fórna fegurðinni og glæsileikanum.
Ríflega þrjátíu árum eftir að þær voru byggðar liggja langflestar þessara bygginga undir skemmdum, enda hafa þær bara uppskorið háð og spott Parísarbúa í mörg ár. Því verður þó ekki neitað að arkitektunum tókst ætlunarverk sitt, að gera fólki kleift að búa í fallegum byggingum sem voru á viðráðanlegu verði. Þeir einbeittu sér þó kannski of mikið að útliti bygginganna og minna að því að skapa samfélag fyrir íbúana.
Les Espaces d’Abraxas er hugarfóstur spænska arkitektsins Ricardos Bofill.
Les Espaces d’Abraxas er hugarfóstur spænska arkitektsins Ricardos Bofill. Hann vildi hanna glæsilegan minnisvarða fyrir hið nýja úthverfi Marne-La-Vallée sem einnig væri búið í. Byggingarstíllinn vísar mikið í klassískan franskan byggingarstíl en með nútímalegum stílbrigðum. Íbúðirnar í samstæðunni eru 591 talsins og skiptast í þrjá hluta. Le Palacio er 18 hæða blokkarbygging sem hýsir 441 íbúði. Le Théatre er bogadregin bygging sem myndar torg í miðjunni sem svipar til rómversks leikhúss og hýsir 130 íbúðir sem allar vísa bæði inn að torginu og út að París. Að lokum er L’Arc, lítil bygging í miðju torgsins, eins og sigurbogi, en sú bygging hýsir 20 íbúðir á 9 hæðum.
Byggingasamstæðan við Place Pablo Picasso.
Byggingasamstæðan við Place Pablo Picasso er steinsnar frá Les Espaces d’Abraxas. Byggingarnar raðast í átthyrning og á sitthvorum endanum eru mjög sérstakar 17 hæða hringlaga byggingar. Samstæðan hýsir 540 íbúðir, leikskóla, gagnfræðaskóla, íþróttavelli og nokkrar verslanir. Heiðurinn af þessari heildrænu og metnaðargjörnu hönnun á Manolo Nunez Yanowsky en hann segir að hringlaga byggingarnar tákni hjól á vagni sem hefur hvolft.
Les Orgues de Flandre er byggingasamstæða í 19. hverfi Parísar.
Les Orgues de Flandre, sem þýðir í raun líffæri Flanders, er byggingasamstæða í 19. hverfi Parísar. Byggingarnar voru hannaðar af arkitektinum Martin van Trek um miðbik áttunda áratugarins en byggingu þeirra lauk árið 1980. Fjórir himinháir turnar einkenna samstæðuna þó að flestar bygginganna séu um fimmtán hæðir en þær ná yfir 6 hektara landsvæði.
Les Tours Aillaud samstæðan samanstendur af 18 turnum sem eru allt frá 13 og upp í 20 hæðir.
Á útjaðri La Défense-viðskiptahverfisins rísa Les Tours Aillaud, nefndir eftir hönnuði þeirra Émile Aillaud. Samstæðan samanstendur af 18 turnum sem eru allt frá 13 og upp í 20 hæðir. Fyrir utan hæðarmismuninn er lögun turnanna sú sama, nokkrir samsettir sívalningar. Utan á klæðningunni eru freskur með skýjum og þess vegna eru byggingarnar stundum kallaðar Les Tours Nuages í daglegu tali, sem útleggst sem skýjaturnarnir á íslensku.
Byggingasamstæða frá Ricardo Bofill.
Önnur stórkostleg byggingasamstæða frá Ricardo Bofill er í úthverfinu Saint-Quentin-en-Yvelines skammt frá Versalahöll. Eins og Les Espaces d’Abraxas skiptist þessi byggingasamstæða í þrjá hluta: Le Viaduc samanstendur af 74 íbúðum í sex blokkum sem reistar eru í röð út í vatnið, tengdar samar með göngugötu og litlum brúm. Les Arcades du Lac eru fjórar kassalaga byggingar með sameiginlegum garði í miðjunni á hverri þeirra. Íbúðirnar eru 389 talsins, á þremur hæðum, sem allar snúa bæði inn að garði og út að umhverfinu. Le Temple er svo á hinum enda vatnsins en sá hluti samanstendur af meginbyggingu og tveimur bogadregnum byggingum sem hýsa 200 íbúðir. Bofill segist hafa viljað útfæra franskan garð, líkt og þann sem er við Versalahöll, þar sem byggingar kæmu í stað snyrtra runna og ef svæðið er skoðað úr lofti má sjá hvað hann átti við.
