Það er mikið áfall fyrir fólk að komast að því að það hafi verið rangfeðrað.

Því síður er auðvelt fyrir sömu einstaklinga að þurfa að höfða dómsmál til að fá réttan uppruna sinn staðfestan. Ráðast þarf í úrbætur á barnalöggjöfinni þegar mál þessa fólks eru til meðferðar og auka þarf rétt feðra til þess að höfða faðernismál sem er lítill sem enginn núna að mati lögfræðings. Mannlíf ræddi við karl og konu sem bæði voru rangfeðruð og segja þá reynslu mjög erfiða.

„Ég fékk staðfestingu á því að ég væri sonur annars manns 2013 kominn langt á sjötugsaldur. Mig hafði grunað þetta frá því ég var 17 ára þegar móðir mín gaf í skyn að ég væri ekki sonur föður míns en nefndi aldrei nafn míns rétta föður. Ég komst bara að því nýlega,“ segir maður í samtali við Mannlíf sem treystir sér ekki til að koma fram undir nafni vegna þessa máls.

„Þetta þykir öllum í fjölskyldunni minn afskaplega viðkvæmt og hefur legið þungt á mér alla tíð. Ég vil meina að þetta hafi mótað mig sem einstakling, allur þessi efi og þrá mín eftir réttum föður í marga áratugi. Þegar ég fékk loks staðfestingu á því með lífsýnaprófi að ég væri sonur annars manns var þungu fargi af mér létt. Ég eignaðist við það fimm systkini sem hafa tekið mér vel sem er dýrmætt. Þetta er ólýsanleg tilfinning að þekkja ekki uppruna sinn og ég held það sé ómögulegt að skýra það út fyrir nokkrum sem ekki hefur upplifað það,“ segir hann.

Veigrar sér við dómsmáli

Það sem hann hins vegar þráir núna, kominn á áttræðisaldur, er að hann sé rétt feðraður í þjóðskrá. Hann reyndi að fá faðerninu breytt í þjóðskrá en stofnunin hefur hafnað beiðni hans þar sem ekki liggur fyrir dómsúrskurður um rétt faðerni. Það er hins vegar ansi flókið ferli. Fyrst þyrfti hann að höfða svokallað véfengingarmál þar sem upphaflegu faðerni yrði hnekkt fyrir dómi með lífsýnaprófi því til staðfestingar. Að því loknu þyrfti hann að höfða faðernismál sem er annað dómsmál til að staðfesta faðernið með lífsýnaprófi því til sönnunar. Bæði dómsmál og mannerfðafræðileg rannsókn á blóðsýnum eru niðurgreidd af ríkissjóði. Barnalögin segja um þessar aðstæður að einstaklingur sem leitar faðerni síns þurfi að stefna þeim manni eða mönnum sem taldir eru hafa haft samfarir við móður á getnaðartíma. Sé sá maður látinn áður en málið er höfðað er lögerfingjum hans stefnt.

„Ég get … ekki hugsað mér að stefna systkinum mínum fyrir dóm sem ég hef nýlega kynnst. Ég þrái það heitt að vera rétt feðraður og skráður sem slíkur í opinberum skrám en mér finnst það of mikið lagt á alla í kringum mig.“

Líffræðileg móðir og faðir viðmælanda Mannlífs eru bæði látin og maðurinn sem hann var upphaflega feðraður líka. Þetta þýðir að hann þarf að höfða dómsmál á hendur systkinum sínum, móður megin, til að hnekkja upphaflegu faðerni og svo yrði hann knúinn til að stefna nýjum systkinum sínum fyrir dóm í faðernismálinu.

„Ég get einfaldlega ekki hugsað mér að stefna systkinum mínum fyrir dóm sem ég hef nýlega kynnst. Ég þrái það heitt að vera rétt feðraður og skráður sem slíkur í opinberum skrám en mér finnst það of mikið lagt á alla í kringum mig,“ segir hann. „Ef ég fengi að skrá nafnið mitt rétt yrði ég sáttur. Meira færi ég ekki fram á. Mér finnst þetta hrein mismunun að geta ekki framvísað lífsýnaprófi sem staðfestir svo ekki verður um villst að ég er hálfbróðir systkina minna. Með því að höfða opinbert dómsmál óttast ég að ættingjar mínir taki því illa svo viðkvæmt er þetta mál eins og gefur að skilja.“

Gat ekki hætt að leita föður síns

Benedikta Eik Eiríksdóttir var rúmlega þrítug að aldri þegar hún komst að því að hún var rangfeðruð. „Ég fékk áfall við að heyra að ég væri ekki dóttir mannsins sem ég var feðruð en

mig hafði alltaf grunað það. Ég var þá ekki galin en það tók mikið á að horfast í augu við það eitt og sér,“ segir Benedikta sem hefur í tvígang með átta ára millibili sagt viðburðaríka sögu sína í Kastljósi, nú síðast í desember síðastliðnum. Henni var greint frá því fyrir rúmum tuttugu árum að hún væri ekki dóttir mannsins sem hún taldi vera föður sinn. Sá maður sem móðir hennar taldi vera líffræðilegan föður hennar reyndist ekki heldur vera rétti líffræðilegi faðir hennar þegar blóðsýni þeirra voru rannsökuð. Fram undan var löng og erfið leit.

„Mig grunaði aldrei að ég þyrfti að leita að honum og hvað þá að þetta tæki allan þennan tíma. Ég var samt alltaf sannfærð um að ég yrði að finna út hverra manna ég væri. Ég gat ekki hætt þarna,“ segir hún. Leitinni lauk í fyrra þegar hún fékk nafnlaust símtal sem kom henni á sporið við að finna sinn rétta föður sem síðar var staðfest með lífsýnarannsókn. Faðir hennar hét Eiríkur Ragnar Guðjónsson og lést árið 2013.

„Ég náði aldrei að hitta hann því miður. Ég mun bara þekkja pabba minn í gegnum hans nánustu. Mér tókst hins vegar að finna hann og fyrir það er ég gríðarlega þakklát. Ég græddi fimm systkini í viðbót og mömmu þeirra líka. Þau hafa tekið mér rosalega vel, ég finn hvað ég er velkomin í fjölskylduna og ég reyni að rækta sambandið við þau,“ segir hún.

Vandinn við dómsmál er tilfinningalegs eðlis

Benedikta hefur verið ófeðruð í þjóðskrá í tuttugu ár eftir að hún höfðaði véfengingarmál gegn móður sinni og manninum sem hún var upphaflega feðruð. Hún ákvað í samráði við hin nýju fimm systkini sem hún eignaðist á einni nóttu að höfða faðernismál og fá það staðfest fyrir dómi að Eiríkur væri réttur líffræðilegur faðir sinn. „Ég hef ekki getað kallað mig dóttur neins í tuttugu ár og get núna loksins kallað mig Eiríksdóttur í þjóðskrá samkvæmt úrskurði héraðsdóms og það er mjög mikilvægt fyrir mig. „Þegar ég sá fram á að þurfa að stefna nýju systkinum mínum fyrir dóm og gera þetta mál opinbert þá setti ég mig í stellingar og hélt að þau yrðu ósátt við það. Það varð aldrei og þau sýndu mér fullan skilning og fyrir það er ég óendanlega þakklát. Kostnaðurinn við dómsmeðferðina er ekki vandinn í sjálfu sér því hann er að mestu niðurgreiddur heldur er hann tilfinningalegs eðlis. Þótt þau hafi öll samþykkt málsmeðferðina fyrir dómi vitandi að hún væri bara formlegs eðlis þá er ekki alltaf hlaupið að því að stefna nýjum ættingjum sínum fyrir dóm sem svo er gerður opinber,“ segir Benedikta. „Ég er enn þá að reyna að ná utan um þetta allt saman, ég næ því kannski einn daginn.“

Ríkið greiði fyrir mannerfðafræðilegar rannsóknir

Á tuttugu árum hefur Benedikta látið bera lífsýni sitt við fimm menn í leitinni að réttum föður því móðir hennar sýndi ekki mikla viðleitni til að aðstoða hana við leitina. Tvær blóðrannsóknir voru greiddar úr ríkissjóði af því þær reyndust réttar, annars vegar í

véfengingarmálinu og hins vegar í faðernismálinu en hin þrjú sem sýndu engin blóðtengsl greiddi hún úr eigin vasa.

Anna Margrét Pétursdóttir útskrifaðist sem lögfræðingur frá Háskólanum í Reykjavík í fyrravor og skrifaði meistararitgerð um feðrunarreglur barnalaga. Hún telur meðal annars að það þurfi að endurskoða reglur um niðurgreiðslu á mannerfðafræðilegum rannsóknum. En þær fást ekki endurgreiddar nema dómur hafi gengið í málinu og eingöngu ef niðurstaða staðfestir blóðtengsl. „Þegar einstaklingur leitar uppruna síns, liggja fyrir í mörgum tilfellum aðeins orð móður eða jafnvel sögusagnir um hver það sé sem sé mögulegur faðir. Fenginn er úrskurður héraðsdóms fyrir því að taka megi sýni svo unnt sé að framkvæma rannsókn. Leiði sú rannsókn í ljós að útilokað sé að viðkomandi sé faðir einstaklingsins þýðir það að hann þurfi sjálfur að bera kostnað af málinu. Það skiptir því máli að kostnaður vegna slíkra mála falli alltaf á ríkissjóð óháð niðurstöðu í rannsóknum, annars veigra einstaklingar sér við að höfða mál og fá því ekki svarað þeirri mikilvægu spurningu sem legið hefur þungt á þeim. Íslenska ríkinu ber skylda til að uppfylla ákvæði mannréttindasáttmála og Barnasáttmála sem lögfestir eru hér á landi þar sem kveðið er á um að barn eigi rétt á að þekkja foreldra sína. Mín skoðun er því sú að ríkinu beri skylda til að tryggja þessi réttindi,“ segir Anna Margrét.

Feður hafa takmarkaðan rétt til höfða faðernismál

Anna Margrét ákvað að skoða feðrunarreglur í barnalögum í sínu lokaverkefni meðal annars vegna þess að náinn ættingi hennar hefur reynt að komast að réttu faðerni í fjöldamörg ár án árangurs. „Það eru mannréttindi að þekkja uppruna sinn og þau réttindi eru ekki nægilega tryggð í gildandi barnalöggjöf. Að mínu mati er nauðsynlegt að ráðast í úrbætur svo umrædd réttindi verði tryggð með fullnægjandi hætti.“ Hún segir að mörgum þyki þetta flókið, kostnaðarsamt og íþyngjandi ferli að þurfa fara fyrir dómstól til að sækja þennan rétt.

„Raunveruleikinn er sá að börn eru ranglega feðruð hér á landi. Það er skortur á úrræðum fyrir rangfeðraðra einstaklinga og að auki hafa karlmenn sem telja sig föður barns enga möguleika á að láta á faðerni sitt reyna.“ Hún segir að faðernisregla barnalaga, svokölluð pater-est-regla feli í sér að eiginmaður eða maður sem skráður er í sambúð með móður telst sjálfkrafa faðir barns hennar. Ákvarðanir fólks um sambúðarform hafi því áhrif á feðrun barna. Í flestum tilvikum teljist eðlilegt að svo sé en það geti þó komið fyrir að börn séu ranglega feðruð af þessum sökum. Þótt konan sé ekki í sambúð eða í hjónabandi þegar barnið er getið þá hefur faðir barnsins engan rétt ef konan hefur sambúð eða gengur í hjónaband með öðrum manni áður en barnið fæðist.

„Barn er sjálfkrafa ranglega feðrað eiginmanni eða manni sem móðir þess er skráð í sambúð með sem veldur því að sá sem réttilega telur sig vera faðir barns getur ekki höfðað faðernismál þar sem barnið hefur þegar verið feðrað. Þessu þarf að breyta og eru tillögur mínar þær að rýmka skuli málshöfðunarheimildir barnalaga til að tryggja manni sem telur sig föður barns heimild til að höfða faðernismál og/eða véfengingar- og ógildingarmál. Með því yrði réttindum barns til að þekkja uppruna sinn gert hærra undir höfði og opnuð sú leið að heimila mönnum að láta á faðerni reyna fyrir dómstólum,“ segir Anna Margrét.

Texti / Helga Arnardóttir
Aðalmynd / Heiðdís Guðbjörg Gunnarsdóttir

Helga Arnardóttir, yfirritstjóri Birtíngs, og stjórn félagsins hafa komist að samkomulagi um starfslok hennar.

Helga hóf nýlega störf hjá útgáfunni en sameiginleg ákvörðun aðila var að slíta samstarfinu og vill stjórn Birtíngs þakka henni fyrir samstarfið.

Birtíngur gefur út tímaritin Hús og híbýli, Gestgjafann, Vikuna og fríblaðið Mannlíf. Auk þess heldur félagið úti lífstílsvefnum man.is, en Lilja Katrín Gunnarsdóttir hefur verið ráðin til starfa á vefnum.

Ég er ofboðslega nýjungagjörn manneskja og þegar að annar hver maður, og amma þeirra, var farinn að fasta í lengri eða skemmri tíma þá bara varð ég að prófa.

Það eru auðvitað til alls kyns föstur og verður hver og einn að finna föstuna í lífi sínu. Það er hægt að fasta ákveðið marga tíma á sólarhring, það er hægt að fasta með því að borða ekki vissar fæðutegundir í ákveðinn tíma eða það er hægt að fasta þannig að maður borðar akkúrat ekki neitt og drekkur bara vökva. Ég ákvað að velja seinasta kostinn. Eftir að hafa vafrað endalaust á internetinu og lesið mér til um föstur ákvað ég að fasta tvo sólarhringa í hverri viku og drekka ekkert nema vatn, kaffi og stöku dós af Pepsi Max. Ég hefði líklegast átt að sleppa mínu yndislega Max-i líka en mér fannst það fullmikið af því góða!

Ég valdi að fasta á mánudögum og fimmtudögum að vel ígrunduðu máli. Mánudagar fannst mér fullkomnir því þá er maður búinn að gúffa í sig öllu sem maður kemst í yfir helgina og er með smá kolvetnamóral, eins fáránlegt og það hljómar. Svo valdi ég fimmtudaga því ég vildi alls ekki fasta um helgar, út af fyrrnefndu gúfferíi, en vildi samt að það liði smá tími á milli fasta. Þetta ákvað ég síðan að gera í þrjár vikur til að geta skrifað þennan pistil um mína reynslu.

Það var samt alveg dýpri ástæða á bak við það að ég vildi prófa að fasta. Mig langaði að ná aftur í sjálfsagann og viljastyrkinn sem mér fannst ég hafa tapað. Ég var sem sagt orðin drullulöt, svo ég segi það hreint út. Og eitthvað sagði mér að fasta væri alveg málið. Ef ég gæti neitað mér um mat í marga klukkutíma, gæti ég nú gert ansi margt.

Vika 1 – Kökubakstur á fastandi maga

Það var pínulítið skrýtið að vakna á mánudagsmorgun í fyrstu vikunni og eiga heilan dag og kvöld framundan þar sem ég myndi ekki svo mikið sem narta í eitt tekex. Ég var alveg búin að undirbúa mig andlega, og reyndar líkamlega líka (gúfferíið, þið munið), kvöldið áður og var mjög peppuð fyrir þessu. Og viti menn, þessi mánudagur leið hjá eins og ekkert væri. Ég var bara ekkert svöng. Fyrr en klukkan sló fjögur. Búmm! Þá kom svengdin sem aldrei fyrr og heltók heilann á mér. Ég sá mat alls staðar og hefði léttilega getað borðað tölvuna mína. En það magnaða var að eftir sirka klukkutíma var þessi yfirgengilega svengdartilfinning liðin hjá. Auðvitað kom nartlöngunin um kvöldið en ekkert sem ég réð ekki við.

Fimmtudagsfastan var erfiðari. Bæði þriðjudag og miðvikudag var ég búin að borða, algjörlega ósjálfrátt, miklu minna en vanalega. Ég var ekkert búin að narta eftir klukkan átta á kvöldin þannig að ég vaknaði hálfsvöng á fimmtudagsmorgun. Og allur dagurinn var eiginlega kvöl og pína. Mig langaði svo mikið til að borða. Bara eitthvað. Allan daginn var ég að finna ný og ný verkefni til að gleyma því að mig langaði til að borða. Og þá gerði ég einmitt stóru mistökin – ég bakaði köku! Bakaði afmælisköku fyrir móður mína. Ómótstæðilega köku með fullt af smjörkremi og fallegum nammiskreytingum. Var ég haldin sjálfspíningarhvöt? Eða var ég bara svona nautheimsk? Þegar klukkan sló tólf gat ég ekki annað en dýft mér ofan í kökuafskurð og smjörkrem. Ekki mín fallegasta stund, ég viðurkenni það fúslega.

Vika 2 – Meiri orka og meira vatn

Allt í einu fann ég fyrir orku sem ég hafði ekki haft í langan tíma. Ég var farin að stunda líkamsrækt nokkrum sinnum í viku, meira að segja á dögunum sem ég var að fasta. Þá daga tók ég reyndar ekkert svakalega mikið á því, þar sem ég var hreinilega hrædd um að það myndi líða yfir mig. Ég var farin að drekka miklu meira af vatni en áður og ég var farin að spá meira í því hvað ég væri að láta ofan í mig þá daga sem ég var ekki að fasta. Það var eins og líkaminn kallaði frekar á hollan mat heldur en sætindi og kökur, sem ég er ansi svag fyrir.

Hins vegar var sama uppá tengingnum þegar kom að fimmtudagsföstunni. Hún var svakalega erfið. Þúsund sinnum erfiðari en mánudagsfastan. Þannig að þegar klukkan sló tólf fór ég rakleiðis inní eldhús að næra mig. En í þetta sinn var það ekki kaka og krem sem varð fyrir valinu til að dúndra blóðsykrinum uppí tungl og til baka. Ó, nei. Í þetta sinn valdi skynsama ég hnetur og eitthvað Goji-berja hrástykki sem var búið að safna ryki uppí skáp. Jey fyrir mér!

Vika 3 – Fimm kílómetra hlaup og enginn svefn

Síðasta vikan var klárlega átakaminnst. Ég var farin að reyna aðeins meira á mig í ræktinni þá daga sem ég var að fasta og einn daginn hljóp ég meira að segja fimm kílómetra án þess að finna fyrir höfuðverk eða óþægindum (#humblebrag).

Það var þó eitt sem var pínulítið erfitt. Okkur fjölskyldunni var boðið í matarboð á mánudeginum þannig að ég ákvað að fasta frekar á þriðjudegi. Ég hefði ekki getað trúað því hvað það var erfitt að skipta um dag til að fasta. Það var eins og fösturnar mínar væru orðnar partur af líkamsklukkunni og það að skipta um daga var eins og ég myndi henda þessari blessuðu klukku í vegg og síðan traðka á henni í hermannaklossum með stáltá.

Ég var hætt að sofna yfir sjónvarpinu eins og ég gerði nánast hvert einasta kvöld fyrir föstutímabilið mitt og ég kunni vel við alla þessa orku sem ég hafði.

Eina sem skyggði á þessa síðustu viku var að yndislega, tveggja ára dóttir mín átti erfitt með svefn aðfaranótt föstudags og var ég með hana uppá arminum bróðurpart næturinnar. Þá er ég fyrst að viðurkenna að ég nartaði í kex og súkkulaði á milli þess sem hún vældi í eyrað á mér og klíndi hori í náttfötin mín. Mér fannst ég bara eiga það frekar mikið skilið.

Líkaminn hefur gott af gúffpásu

Þegar öllu er á botninn hvolft fannst mér mjög gaman að fasta. Það voru margir sem spurðu mig hvort ég hefði eitthvað grennst á þessu og ég held ekki. Ég allavega finn engan mun á fötunum mínum. En munurinn sem ég finn er sá að ég er ánægðari með mig. Ég er stolt af mér að hafa getað þetta og sú tilfinning finnst mér miklu yndislegri og mannbætandi en nokkur grömm til eða frá. Það kom mér líka á óvart hve mikla orku ég hefði þó ég væri ekki að borða mat. Nú gætuð þið haldið að ég hefði kannski drukkið tólf lítra af kaffi á dag og 250 dósir af Pepsi Max, en svo var ekki. Kaffibollarnir urðu yfirleitt ekki fleiri en fjórir á dag og dósirnar í mesta lagi þrjár.

Það erfiðasta við að fasta er samt ekki svengdartilfinningin. Það er nefnilega félagslegi parturinn. Það var ofboðslega erfitt að setjast niður með fjölskyldunni og horfa á þau borða. Maðurinn minn var reyndar mjög klókur að elda bara það sem mér finnst vont á þeim dögum sem ég var að fasta, eins og bjúgu og kálböggla, þannig að mig langaði ekkert sérstaklega í matinn. Það er bara svo stór partur af deginum að setjast niður, allir saman, borða, hlæja og tala um daginn og veginn. Þegar ég var ekki að borða þá fannst mér ég ekki vera að taka almennilega þátt í þessari heilögu stund.

En ætla ég að halda þessu áfram? Já, ég held það bara. Eftir þessar þrjár vikur er fasta komin í hálfgerðan vana. Þetta er orðið eðlilegt. Mér líður vel af þessu og mér finnst líkami minn hafa gott af því að fá smá gúffpásu.

Hvað segir næringarfræðingurinn?

„Það eru skiptar skoðanir um föstur hjá næringarfræðingum en ég er mjög hlynnt þessu. Það sem gerist þegar við föstum er að við erum að hvíla kerfið, hjálpa frumum að heila sig, jafna blóðsykurinn og endurstilla hormónastarfsemi. Ennfremur erum við að endurstilla hausinn okkar og verðum fyrir vikið meðvitaðri um það sem við látum ofan í okkur dags daglega,“ segir Elísabet Reynisdóttir, næringarfræðingur.

Hún segir það hafa góð áhrif á líkamann að fasta, hvort sem það er í einhverja klukkutíma á dag eða heilu sólarhringana, en mælir þó ekki með að fasta í viku, eða lengri tíma, án þess að vera undir eftirliti læknis. 

„Hins vegar er hægt að taka létta föstu í viku eða hálfan mánuð á ári þar sem við hvílum líkamann á kaffi, unnum mat og kolvetnum og drekkum frekar vatn og grænmetisdrykki og borðum hreinan mat. Þannig hreinsum við líkamann þó við séum að borða mat.“

Elísabet hvetur fólk til að prófa að fasta ef það hefur áhuga á því. 

„Ef að fólk finnur takt til betri heilsu og líður vel þá bara: “Go for it”. Það er engin ein ríkisleið til. Það er gott að hafa einhver viðmið og nýta heilbrigða skynsemi en svo finnur hver og einn þá leið sem hentar honum best.“

Texti / Lilja Katrín
[email protected]

Seinni undankeppni í Söngvakeppninni fer fram í Háskólabíói laugardagskvöldið 17. febrúar. Í gær fengum við að kynnast þeim flytjendum sem keppa um sæti í úrslitunum 3. mars í fyrri undankeppninni en nú er komið að því að spyrja flytjendur í seinni undankeppninni spjörunum úr.

Lífið og tónlistin stoppar ekki í Eurovision

Söngvarinn Aron Hannes syngur lagið Golddigger og stígur fyrstur á svið í Háskólabíói þann 17. febrúar næstkomandi. Hann keppti líka í fyrra og komst alla leið í úrslitakeppnina. Hann segist mjög spenntur yfir því að fá að upplifa ævintýrið í kringum Söngvakeppnina aftur.

Af hverju Eurovision?

Frábær vettvangur til að koma sér á framfæri sem tónlistarmaður.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Lagið hreyf mig við fyrstu hlustun og gaf mér tækifæri til að hallast meira að nútíma funki sem að mig hefur langað að gera í langan tíma.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Að sjálfsögðu mjög spenntur að fá að upplifa ævintýrið í kringum Söngvakeppnina aftur.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Ætli það sé ekki Tell Me sem að Einar Ágúst og Telma tóku árið 2000. Frábært lag.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

In my dreams, WigWam. Geggjað lag sem hefur fylgt mér alla tíð síðan það var í keppninni árið 2005.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Ef að fólki líkar vel við lagið og atriðið þá má það endilega henda atkvæði á strákinn.

Hvernig áttu eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Eflaust í skýjunum með það að fá að fara fyrir Íslands hönd í Eurovision.

En ef þú tapar?

Áfram gakk! Lífið og tónlistinni stoppar ekki þar.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Ríkur af reynslu og svo veit maður aldrei hversu stór tækifæri Eurovision býður uppá fyrir mann.

Númer 1,2 og 3 er að njóta augnabliksins

Gríngúbban Áttan, með Sonju Valdín og Egil Ploder í broddi fylkingar, keppir í Söngvakeppninni með lagið Hér með þér, eða Here For You. Þau Sonja og Egill segja að lagið sé ekki típískt Áttulag og telja að flutningurinn í beinni útsendingu muni koma á óvart.

Af hverju Eurovision?

Af því að við höfum alltaf haldið mikið upp á keppnina og horft á hana frá því við vorum krakkar. Svo finnst okkur gaman að taka að okkur ný og krefjandi verkefni og Söngvakeppnin passar vel inn í það.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Við vildum gera eitthvað öðruvísi. Eitthvað sem Áttan hafði ekki gert áður og fórum úr þessu típíska Áttulagi yfir í eitthvað allt annað. Lagið fjallar um fyrstu skrefin í ástinni og við vonum að fólk finni þá tilfinningu þegar það hlustar.

Hvernig var tilfinningin þegar þið komust að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Það var gjörsamlega frábært tilfinning! Alltaf gaman að ná markmiðum sínum.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Egill: Fyrsta lagið sem ég man eftir er Tell Me! með Einari Ágústi og Telmu. Það var svo skemmtilega grillað atriði. Svo að sjálfsögðu frábært lag!

Sonja: Sylvía Nótt – Congratulations. Af því að ég var Sylvíu Nótt fan #1.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Egill: Uppáhalds Eurovision lagið mitt kemur frá Belgíu. Tók þátt árið 2010 með lagið Me and my guitar. Hlusta reglulega á það ennþá í dag. Þetta er svona skemmtilega mjúkt lag. Er mikið fyrir það! Svo gleymi ég reyndar oft að nefna lagið You með Robin Stjernberg. Tók þátt fyrir Svíþjóð árið eftir Euphoria. Fékk þar af leiðandi ekki verðskuldaða athygli! Mikið spilað í vinahópnum mínum!

Sonja: Euphoria af því að það var svo öðruvísi og ég hlusta ennþá á það í dag.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Það eru þrotlausar æfingar fram að keppni og leggjum við mikið upp úr flutningnum og erum nokkuð viss um að við komum áhorfendum á óvart þar.

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Það er einhvern veginn ómögulegt að gera sér grein fyrir því. Við höfum eiginlega enga hugmynd. Það væri nátturulega rosalegt! En númer 1,2 og 3 er að njóta augnabliksins.

En ef þið tapið?

Það er mikið af frábærum atriðum í keppninni. Við munum samgleðjast þeim sem fer út og keppir í Eurovision fyrir Íslands hönd. Svo höldum við áfram okkar striki og nýtum okkur meðbyrinn sem Söngvakeppnin vonandi gefur okkur.

Er líf eftir Eurovision?

Já við skulum rétt vona það!

Grenjar í hálftíma ef hann tapar

Söngvarinn Dagur Sigurðarson stígur sín fyrstu skref í Söngvakeppninni með lagið Í stormi, eða Saviours. Höfundur lagsins er Júlí Heiðar Halldórsson en hann samdi íslenska textann ásamt Þórunni Ernu Clausen og enska textann með Guðmundi Snorra Sigurðarsyni. Dagur segir lagið eins og samið fyrir sig.

Af hverju Eurovision?

Það hefur alltaf verið smá draumur hjá mér að fá prófa að syngja í Söngvakeppninni og lagið hentaði mér fullkomlega.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Lagið er eins og það sé samið ofan í mig, fullkomin öskur powerballaða með nóg af dramatík.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Fyrsta lagið sem ég man eftir er Minn hinsti dans sem Páll Óskar flutti og er þetta í rauninni fyrsta minningin mín um Eurovision.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Ég ætla að segja að uppáhalds Eurovision lagið mitt sé In my dreams með hljómsveitinni Wig Wam, alvöru glys geðveiki

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Fólk á að kjósa það lag sem því finnst flottast og taka inn í dæmið öryggi í flutningi.

Hvernig áttu eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Ég á örugglega eftir að sturlast úr ánægju

En ef þú tapar?

Grenja í svona hálftíma og held svo áfram með lífið.

Gleyma sér í gleðinni og lifa ekki í eftirsjá

Stefanía Svavarsdóttir, Agnes Marinósdóttir og Regína Lilja Magnúsdóttir flytja lagið Svaka stuð, eða Heart Attack. Þær segja áhorfendur mega búast við óvæntum uppákomum í sínum flutningi og segja engan tapa í Eurovision.

Af hverju Eurovision?

Því í Eurovision er bara gleði, glimmer og svaka stuð – og hver vill ekki vera með í því?

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Agnes er skúffuskáld sem er búin að bíða eftir spotlighti fyrir þetta lag. Þýðingin er að þora og gera, gleyma sér í gleðinni og lifa ekki í eftirsjá.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Stefanía: All out of Luck. Ég var 7 ára og horfði á keppnina með öðru auganu á meðan fullorðna fólkið fylgdist með og man hvað mér fannst Selma stórkostleg.

Agnes: Páll Óskar – Minn hinsti dans. Ég man hvað mér fannst hann töff að hafa brotið niður múra og ögrað.

Regína: Páll Óskar. Þetta var eiginlega í fyrsta skiptið sem ég sá svona risastóra söngvakeppni og ég var algjör sökker fyrir söngvakeppnum. Ég man að ég hugsaði að ég ætlaði að vera í þessari söngvakeppni þegar ég yrði stór en kannski aðeins öðruvísi fötum, var pínu sjokkeruð en fannst hann samt eitthvað vandræðalega töff.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Euphoria er besta Eurovision-lag fyrr og síðar, við erum allar sammála um það.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Ó já, heldur betur. Verið viðbúin.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Útaf því að við erum með svaka stuðlag! Við viljum deila gleðinni og glimmerinu með sem flestum og hver vill ekki taka þátt í því partýi?

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Stefanía á eftir að fara að grenja, Agnes mun hugga Stefaníu og Regína fær taugaáfall = we got this.

En ef þið tapið?

Það tapar enginn í Eurovision.

Er líf eftir Eurovision?

Við erum spenntar að komast að því. Eflaust aðeins rólegra líf en vonandi jafn mikið glimmer.

Gott silfur var gulli betra

Knattspyrnukappinn og tónlistarmaðurinn Guðmundur Þórarinsson flytur lagið Liti, eða Colours, sem hann samdi með félaga sínum, Fannari Frey Magnússyni, en þeir eiga annað lag í keppninni; Brosa sem flutt er af Þóri og Gyðu. Guðmundur verður alveg brjálaður ef hann tapar en líka ríkur af góðum og skemmtilegum upplifunum.

Af hverju Eurovision?

Fannar sem semur lögin með mér sendi þau inn til að koma okkar tónlist á framfæri, það var engin djúp pæling á bak við það, meira að við vildum koma okkur áfram í tónlistinni.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Spennandi hugsaði ég. Ég bý erlendis svo að ég vissi að þetta yrði krefjandi en þetta hefur gengið mjög vel hingað til.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Sennilega Selma Björns með All out of luck. Þetta er svo minnisstætt því fjölskyldan var orðin mjög gíruð heima að við værum að fara að vinna en gott silfur var gulli betra í það skiptið.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Í síðasta skipti með Friðrik Dór. Flott lag sem passar alltaf sama hver stemningin er og Stattu upp með Bláum Ópal, ef maður setur það á í partýi þá verður kvöldið gott.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Það verður hver einn að fá að ákveða það með sjálfum sér, ég reyni að syngja vel og hafa atriðið flott og þá vonandi finnst fólki lagið flott.

Hvernig átt þú eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Ég hreinlega veit það ekki, ég hugsa ekki svo langt fram í tímann lengur, ég hef sem betur fer loksins lært að reyna að gera mitt besta í augnablikinu og ekki pæla of mikið í framtíðinni.

En ef þú tapar?

Þá verð ég reyndar alveg brjálaður.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Ríkur af góðum og skemmtilegum upplifunum.

Er líf eftir Eurovision?

Já, pælingin mín var að tónlistarferillinn myndi hefjast með Eurovision. Ég á mörg lög og finnst gaman að gefa af mér, vonandi verður þetta bara byrjunin.

Fallegur boðskapur sem höfðar til allra

Söngkonan Rakel Pálsdóttir snýr aftur í Söngvakeppnina, en hún flutti lagið Til mín ásamt Arnari Jónssyni í fyrra. Í ár syngur hún ballöðuna Óskin mín, eða My Wish, sem samið er af Hallgrími Bergssyni. Hún segist í fyrstu ekki hafa getað sungið lagið því hún fór alltaf að gráta, svo sterkt tengir hún við það.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Lagið hefur sterka þýðingu fyrir mig. Ég hef aldrei tengt eins vel við lag eins og þetta. Ég varð móðir árið 2015 og þá upplifir maður nýjar tilfinningar. Þetta lag var samið um tvo afastráka sem Hallgrímur eignaðist og er þetta um það að móðir syngi til barns síns, óski þess að það elti drauma sína og treysti á sína eigin dómgreind. Ofsalega fallegur boðskapur. Í fyrstu bara gat ég ekki sungið lagið, fór alltaf að gráta. Svo sterkt tengi ég við það.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að þú værir að fara að syngja lag í Söngvakeppninni?

Tilfinningin að fá símtalið var yndisleg! Ég var búin að hugsa með mér hversu leiðinlegt það væri að vera ekki með í keppninni í ár. En svo fæ ég símtal frá Hallgrími og hoppa af kæti. Ég hlusta svo á lagið og verð enn glaðari. Þetta lag hentar mér svo vel.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Fyrsta lagið sem ég man eftir er Another summernight sem var framlag Möltu árið 2001. Ég var að byrja að horfa á Eurovision á þessum tíma og þetta lag situr enn fast í minninu.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Þau eru mörg en þessa stundina er það lagið Undo sem Sanna Nielsen flutti fyrir Svíþjóð árið 2014 og hafnaði í 3. sæti. Annars eru lögin Je nai que mon âme, Frakkland 2001 og lag Serbíu árið 2007 – Molitva.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Lagið er einlægt og fallegt og hefur fallegan boðskap. Við Íslendingar þurfum að senda rólegt lag í þetta skiptið í Eurovision. Það er svo mikið stress í þjóðfélaginu. Ég held að það sé góð leið til þess að ná ró innra með okkur og anda léttar. Svo er þessi boðskapur svo fallegur og höfðar til allra.

Hvernig átt þú eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Hoppa af kæti og fá svo stresskast.

En ef þú tapar?

Hugsa að maður á aldrei að svekkja sig yfir einhverju, heldur halda áfram, það kemur annað tækifæri.

Texti / Lilja Katrín
[email protected]

Líf Maríu Hlínar Eyjólfsdóttur tók stakkaskiptum eftir að hún leitaði sér aðstoðar.

Fyrir fimm árum var María Hlín Eyjólfsdóttir illa á sig komin og undirlögð af verkjum. Hún ákvað að leita sér aðstoðar til að brjótast úr ástandinu og hefur með dugnaði, elju og skynsemi náð undraverðum árangri.

„Mikilvægast af öllu er að halda í gleðina. Að missa aldrei sjónir af henni. Ef mér hefði ekki tekist að halda í hana í gegnum þetta allt þá veit ég hreinlega ekki hvernig þetta hefði farið. Kannski hefði ég bara gefist upp,“ segir María Hlín Eyjólfsdóttir, starfsmaður á leikskólanum Jöklaborg.

Fyrir fimm árum tók María ákvörðun um að breyta um lífsstíl eftir að hafa glímt við ofþreytu og verki um langt skeið. Hún skellti sér í heimsókn til Heilsuborgar en í stað þess að undir-gangast heilusmat hjá hjúkrunarfræðingi og láta skoða mataræði, hreyfinu og svefn eins og margir gera, skráði hún sig í Heilsulausnir – hóptíma þar sem lögð er áhersla á alhliða hreyfingu.

„Auðvitað var ekkert grín að byrja,“ játar hún. „Ég hafði ekki stundað neina hreyfingu lengi og var í engu formi, gat varla gengið og leið illa með sjálfa mig. Fyrir utan að ég var með alls konar verki. Meðal annars krónískan höfuðverk vegna gamalla meiðsla á hálsi. En ég var staðráðin í að gefast ekki upp og fékk góða hvatningu frá þjálfurum og þátttakendum á námskeiðinu.“

„Ég held nefnilega að stærstu mistökin sem fólk gerir þegar það ákveður að snúa við blaðinu sé að ætla sér of mikið á of skömmum tíma …. Ég held að það sé ein helsta ástæða þess að fólk gefst oft upp.“

Í samráði við þjálfarana segist María hafa ákveðið að gera allar breytingar rólega. Hún mætti til dæmis í ræktina þrisvar í viku til að byrja með á meðan hún var að koma því upp í vana og tók mataræðið smám saman í gegn og var ekkert að mæla árangurinn í lækkaðri fituprósentu heldur bættri líðan. „Með öðrum orðum var ég ekkert að umturna lífi mínu með einhverjum öfgum,“ segir hún. „Ég held nefnilega að stærstu mistökin sem fólk gerir þegar það ákveður að snúa við blaðinu sé að ætla sér of mikið á of skömmum tíma. Allt á að gerast á einu bretti. Eins og í Biggest Looser. Ég held að það sé ein helsta ástæða þess að fólk gefst oft upp.“

Ekki leið á löngu þar til María fór að verða vör við breytingar á sjálfri sér. Á einu ári varð hún líkamlega hraustari en hún hafði verið um langt skeið og það sem meira er: andleg líðanin tók stakkaskiptum. Hún hélt því áfram með skynsemina að leiðarljósi og fimm árum síðar kveðst hún vera allt önnur en þegar hún steig fyrst inn á stöðina illa á sig komin og undirlögð af verkjum.

„Lífið er allt annað í dag. Ég er léttari en það sem skiptir meiru er að ég er í betra formi og mér líður betur andlega. Reyndar fæ ég enn höfuðverki af og til en með reglulegri hreyfingu hefur mér tekist að draga úr þeim,“ segir hún og kveðst enn stunda hóptímana af fullum krafti. Að auki er hún byrjuð að hlaupa og fara í fjallgöngur á sumrin til að brjóta upp rútínuna.

„Lífið er allt annað í dag. Ég er léttari en það sem skiptir meiru er að ég er í betra formi og mér líður betur andlega.“

Spurð hvort hún eigi einhver ráð handa fólk sem er í svipuðum sporum og hún var sjálf í segir María að fyrsta skrefið sé að leita sér aðstoðar. „Taktu skrefið og fáðu hjálp. Faglega hjálp. Það er ekkert að því. Ég veit það getur verið erfitt. En treystu mér, það margborgar sig,“ segir hún glaðlega.

Texti / Roald Eyvindsson

Sex lög keppa í fyrra undankeppni Söngvakeppninnar þann 10. febrúar næstkomandi í Háskólabíó og freista þess að komast í úrslitakeppnina þann 3. mars, og jafnvel alla leið í aðalkeppni Eurovision í Lissabon í maí.

Við ákváðum að kynnast flytjendunum sem stíga á stokk þetta fyrra undanúrslitakvöld og spyrja þá spjörunum úr áður en Eurovision-tryllingurinn heltekur þá alveg.

Fékk martraðir um finnsku sveitina Lordie

Ari Ólafsson flytur lagið Heim, sem heitir á ensku Our Choice, og er samið af Þórunni Ernu Clausen. Hann hefur alltaf verið mikill aðdáandi Eurovision og finnst að íslenska þjóðin eigi að fylgja hjartanu þegar hún kýs sín eftirlætislög.

Af hverju Eurovision?

Ég hef alltaf verið mikill aðdáandi Eurovision og ég fékk flott tækifæri með lag sem mér þótti afskaplega fallegt, svo ég kýldi á það!

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Lagið er um þennan valmöguleika sem við höfum öll; að hjálpa til og að borga áfram með jákvæðni og samúð, i stað þess að dæma, gagnrýna og meiða.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Mjög góð. Ég varð mjög spenntur mjög hratt þegar ég fattaði: Já… djók! Ég er að fara að keppa!

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Hard Rock Hallelujah með Lordie. Ég man það þvi ég var svo sjúklega hræddur við þá að ég fékk martraðir um þá.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Fairytale með Alexander Rybak. Það lag var bara svo sjúklega fallegt og flott á sviðinu. Ég mun aldrei gleyma þvi atriði.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Mér finnst að fólk eiga alltaf að fylgja hjartanu sínu og ef þeim finnst lagið vera fallegt og ég syngja það vel þá ætti það að kjósa mig.

Er líf eftir Eurovision?

Já að sjálfsögðu. Lífið heldur alltaf áfram.

Hrópuðu af gleði í hópsímtali

Fókus hópurinn, sem skipar þau Sigurjón Örn Böðvarsson, Rósu Björg Ómarsdóttur, Hrafnhildi Ýr Víglundsdóttur, Karitas Hörpu Davíðsdóttur og Eirík Þór Hafdal, flytur taktfasta popplagið Aldrei gefast upp, eða Battleline. Þrettán ár eru á milli elsta og yngsta flytjandans og lofa litríku atriði á stóra sviðinu.

Af hverju Eurovision?

Langþráður draumur flestra í hópnum og einn stærsti stökkpallur tónlistarfólks á Íslandi og þótt víðar væri leitað

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Fyrir okkur er lagið um að fylgja draumum sínum og ástríðum og gefast ekki upp á þeim og sjálfum sér, en lagið má túlka á fleiri en einn veg.

Hvernig var tilfinningin þegar þið komust að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Ofboðslega glöð og spennt, við hringdumst á og skiptumst á að hrópa af gleði og enduðum í einu stóru hópsímtali þar sem við vorum stödd á mismunandi stöðum í heiminum.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Þar sem það eru 13 ár milli yngsta og elsta í hópnum eru minningar okkar mismunandi, allt frá Söndru Kim til Selmu Björns. Sandra var í eftirminnilegum bleikum jakkafötum, eins yngsti keppandi sem hafði keppt og Selma var bara svo gaddem gordjöss.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Við fórum strax að rífast um það og því ómögulegt að segja um hvert uppáhaldslag hópsins er, en við erum sammála um að þau eru fáránlega mörg.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Já, það gæti brugðið fyrir nekt, eld, sirkusdýrum og/eða konfetti. Mikilvægt að horfa! Rósa verður einnig í einangrunarplasti þar sem í fyrra gleypti hún konfetti og allar líkur á að hún slasi sig í beinni.

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Það er ómögulegt að segja, líkur eru á því að við myndum mennskan pýramída og Sigurjón fari úr fötunum en að öllu gríni slepptu munum við, alveg ekki spurning, brjótast út í einhverri óstjórnlegri hysterískri gleði.

En ef þið tapið?

Er hægt að tapa? Sigurinn var að komast inn í keppnina, allt annað er bónus.

Breytir tárum í stjörnur

Söngkonan Þórunn Antonía Magnúsdóttir er Íslendingum kunn, en hún syngur lagið Ég mun skína, eða Shine, sem hún samdi ásamt Agnari Friðbertssyni. Þórunn varð lífshættulega veik þegar hún fæddi dóttur sína fyrir nokkrum árum, en hún finnur enn fyrir slæmum áhrifum veikindanna. Texti lagsins fæddist eitt kvöldið þegar henni leið illa og táknar hann von um betri líðan.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Ég samdi textann bæði á ensku og íslensku um persónulega reynslu og viljann og vonina að komast upp úr erfiðleikum. Ég varð lífshættulega lasin þegar ég fæddi dóttur mína fyrir nokkrum árum og ónæmiskerfið mitt hefur ekki alveg hlýtt mér síðan. Ég hef verið lasin og þreyttari en áður og það dregur mig oft niður, en eitt kvöldið kom þessi texti út frá von um betri líðan. Ég notaði tunglið og stjörnurnar sem einskonar myndlíkinu fyrir þessar tilfinningar. Að breyta tárum í stjörnur og að skína þrátt fyrir allt. Við dílum öll við allskonar rugl en vonin og gleðin má ekki slökkna.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Nei eða Já? með Stjórninni. Ég lifði fyrir Siggu og Grétar sem barn – þau voru langflottustu.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Euphoria, af því að það er bara tryllt lag.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi þínum í beinni útsendingu?

Já svo sannarlega. Ég segi ekki meir.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Það held ég að sé ansi hæpið en það varpar hinsvegar ljósi á listamenn og það eykur líkur á giggum og tækifærum til að græða peninga. Peningar eru líka yfirleitt það síðasta sem listamenn hugsa um en það fyrsta sem þá vantar. Allir halda að listamenn eigi peninga, sérstaklega ef þeir eru þekktir, og oft er verið að biðja fólk um að koma ókeypis fram því það er svo “góð kynning”. Þetta er vinna eins og öll önnur en svo snýst ekki allt um peninga. Ef maður fer saddur að sofa og á í sig og á er það flott. Mér finnst til dæmis tími með dóttur minni dýrmætari en allir peningar.

Er líf eftir Eurovision?

Það ætla ég rétt að vona, nema ég drepist á sviðinu..sem væri nú ansi dívulegur dauðdagi.

Pössum okkur að festast ekki í snjallskjánum

Nýliðarnir Þórir Geir Guðmundsson og Gyða Margrét Kristjánsdóttir syngja dúettinn Brosa, eða With You, sem samið er af Fannari Frey Magnússyni og Guðmundi Þórarinssyni, sem eiga reyndar líka lag í seinni undankeppninni. Sterkasta Eurovision-minning þeirra beggja er af hinni einu, sönnu Silvíu Nótt.

Af hverju Eurovision?

Af hverju ekki?

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Okkur finnst lagið tilheyra okkar kynslóð svo vel. Það er að segja sérstaklega íslenski textinn þar sem hann fjallar um þær hugsanir sem fara í gegnum kollinn á manni þegar maður skoðar samfélagsmiðla nútímans, þar sem fólki hættir til að bera sig saman við aðra. Og sá boðskapur að við megum ekki gleyma því að hugsa um allt það sem er í kringum okkur og fólkið sem er í kringum okkur; passa sig að festast ekki í skjánum.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Við erum sammála um það að fyrsta og sterkasta minningin sé Silvía Nótt – Til hamingju Ísland. Það er mjög minnisstætt vegna þess hversu öðruvísi það var. Við vorum líka á þeim aldri þar sem maður tók öskudaginn á þetta. Öll umfjöllunin í kringum lagið, atriðið sjálft og karakterinn Silvía Nótt.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Sko, uppáhaldslagið hans Þóris er Open Your Heart – Birgitta eða Gleðibankinn. Uppáhaldslag Gyðu er hinsvegar Verka Serduchka – Dancing Lasha Tumbai.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Já, ætli atriðið muni ekki koma örlítið á óvart. Kannski ekki, en það verður að minnsta kosti alveg geggjað!

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Ef fólk fílar lagið, ekki hika við að kjósa það. Við myndum kunna sjúkt mikið að meta það! Það er ómetanlegur stuðningur. En við ætlum fyrst og fremst að hafa gaman að þessu og vonum að allir sem horfa munu gera það líka. Við segjum: Ef þið eruð brosandi í lok lags = kjósið’a.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Ríkur af nýjum vinum, nýrri reynslu og geggjuðum minningum já. Moldríkur.

Er líf eftir Eurovision?

Hvurslags spurning, auðvitað! Heillangt og geggjað líf framundan og í þokkabót er maður reynslunni ríkari.

Grét í fyrsta sinn yfir Eurovision í fyrra

Sólborg Guðbrandsdóttir syngur lagið Ég og Þú, eða Think It Through, með Tómasi Helga Wehmeier. Þau sömu lagið og enska textann ásamt Rob Price en Davíð Guðbrandsson á heiðurinn af íslenska textanum. Hún segist ganga sátt frá borði, sama hvort þau komist áfram eður ei.

Af hverju Eurovision?

Eurovision er mikil áskorun og við Tómas höfum gaman af þeim. Við ákváðum bara að kýla á þetta og sendum lag í keppnina án þess að búast endilega við því að komast í gegn. Söngvakeppnin hérna heima er ótrúlega fagleg, hún nýtur mikilla vinsælda og er bara ógeðslega skemmtileg. Við erum mjög þakklát fyrir það að hafa fengið þetta tækifæri.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Þetta lag er ólíkt þeirri tónlist sem við Tómas erum vön að syngja. Við sömdum það ásamt Rob, vini okkar, í London í ágúst síðastliðnum og ég held að þetta lag muni alltaf minna okkur á þá ævintýraferð. Textinn í laginu minnir mann á það að þetta verði allt saman allt í lagi á endanum, sama hvað. „Trúum að við verðum, hvað sem verður, ég og þú.“

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Ætli það sé ekki „All out of luck“ með Selmu Björns. Það er einhvern veginn alltaf fyrsta lagið sem ég hugsa um þegar ég heyri minnst á Eurovision. Ég var líka svo heppin að fá að syngja það í annarri undankeppninni árið 2013 með hljómsveit sem ég var í þá, White Signal. Það er eitthvað sem ég gleymi seint.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

„Amar Pelos Dois“ með Salvador Sobral sem sigraði í fyrra, það er eina skiptið sem ég hef grátið yfir Eurovision. Mitt uppáhalds íslenska lag er „Ég á líf“.

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Ég veit það ekki, ætli við yrðum ekki lengi að átta okkur á því. Við höfum þó reynt að taka eitt skref í einu frá því þetta byrjaði allt saman. Við ætlum bara að njóta þess að syngja fyrir þjóðina í undanúrslitunum og hafa gaman, ef við komumst svo áfram í úrslitin er það bara algjör bónus.

En ef þið tapið?

Þá munum við ganga sátt frá borði. Þetta ferli er búið að vera algjört ævintýri og við erum búin að kynnast helling af dásamlegu fólki, maður getur ekki kvartað yfir því.

Er líf eftir Eurovision?

Eftir Eurovision er lífið rétt að byrja.

Eiga erindi í Eurovision

Ólafía Hrönn Jónsdóttir, Elva Ósk Ólafsdóttir, Katla Margrét Þorgeirsdóttir og Vigdís Gunnarsdóttir skipa sveitina Heimilistóna sem hefur verið starfrækt um árabil. Þær segja lagið fjalla um það hversdagslega, sem er þó jafnframt afar mikilvægt, nefnilega vináttuna í öllum sínum myndum.

Af hverju Eurovision?

Eurovision er eins og hannað fyrir Heimilistóna. Við elskum litina og gleðina kringum þessa keppni og síðast en ekki síst hvað hún höfðar til breiðs aldurs.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Kveikir í gleðinni og fjallar um það hversdagslega en þó mikilvæga; vináttuna með öllum sínum kostum og göllum

Hvernig var tilfinningin þegar þið komust að því að lagið væri komið í undanúrslitk?

Eftirvænting og mikil gleði. Sú okkar sem fékk símtalið brunaði af stað á bílnum og færði fréttirnar.

Má búast við að eitthvað komi á óvart í ykkar flutningi?

Tjaaa, það hefur ekki verið ákveðið, ekki enn sem komið er. Hver veit?

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Ef fólk kann að meta lagið og kýs okkur út þá lofum við að standa okkur með sóma og gera okkar besta. Við eigum erindi

En ef þið tapið?

Þá er bara að brosa gegnum tárin og svo höldum við áfram okkar góða samstarfi

Verður einhver ríkur af að taka þátt í Eurovision?

Kannski ekki í veraldlegum skilningi en þetta gefur heilmikla gleði

Er líf eftir Eurovision?

Já, það er líf eftir Eurovision og af nægu að taka í vinnu og leik hjá okkur Heimilistónum.

Texti / Lilja Katrín
[email protected]

Myndir / Íris Dögg Einarsdóttir

Það er mikið áfall fyrir fólk að komast að því að það hafi verið rangfeðrað.

Því síður er auðvelt fyrir sömu einstaklinga að þurfa að höfða dómsmál til að fá réttan uppruna sinn staðfestan. Ráðast þarf í úrbætur á barnalöggjöfinni þegar mál þessa fólks eru til meðferðar og auka þarf rétt feðra til þess að höfða faðernismál sem er lítill sem enginn núna að mati lögfræðings. Mannlíf ræddi við karl og konu sem bæði voru rangfeðruð og segja þá reynslu mjög erfiða.

„Ég fékk staðfestingu á því að ég væri sonur annars manns 2013 kominn langt á sjötugsaldur. Mig hafði grunað þetta frá því ég var 17 ára þegar móðir mín gaf í skyn að ég væri ekki sonur föður míns en nefndi aldrei nafn míns rétta föður. Ég komst bara að því nýlega,“ segir maður í samtali við Mannlíf sem treystir sér ekki til að koma fram undir nafni vegna þessa máls.

„Þetta þykir öllum í fjölskyldunni minn afskaplega viðkvæmt og hefur legið þungt á mér alla tíð. Ég vil meina að þetta hafi mótað mig sem einstakling, allur þessi efi og þrá mín eftir réttum föður í marga áratugi. Þegar ég fékk loks staðfestingu á því með lífsýnaprófi að ég væri sonur annars manns var þungu fargi af mér létt. Ég eignaðist við það fimm systkini sem hafa tekið mér vel sem er dýrmætt. Þetta er ólýsanleg tilfinning að þekkja ekki uppruna sinn og ég held það sé ómögulegt að skýra það út fyrir nokkrum sem ekki hefur upplifað það,“ segir hann.

Veigrar sér við dómsmáli

Það sem hann hins vegar þráir núna, kominn á áttræðisaldur, er að hann sé rétt feðraður í þjóðskrá. Hann reyndi að fá faðerninu breytt í þjóðskrá en stofnunin hefur hafnað beiðni hans þar sem ekki liggur fyrir dómsúrskurður um rétt faðerni. Það er hins vegar ansi flókið ferli. Fyrst þyrfti hann að höfða svokallað véfengingarmál þar sem upphaflegu faðerni yrði hnekkt fyrir dómi með lífsýnaprófi því til staðfestingar. Að því loknu þyrfti hann að höfða faðernismál sem er annað dómsmál til að staðfesta faðernið með lífsýnaprófi því til sönnunar. Bæði dómsmál og mannerfðafræðileg rannsókn á blóðsýnum eru niðurgreidd af ríkissjóði. Barnalögin segja um þessar aðstæður að einstaklingur sem leitar faðerni síns þurfi að stefna þeim manni eða mönnum sem taldir eru hafa haft samfarir við móður á getnaðartíma. Sé sá maður látinn áður en málið er höfðað er lögerfingjum hans stefnt.

„Ég get … ekki hugsað mér að stefna systkinum mínum fyrir dóm sem ég hef nýlega kynnst. Ég þrái það heitt að vera rétt feðraður og skráður sem slíkur í opinberum skrám en mér finnst það of mikið lagt á alla í kringum mig.“

Líffræðileg móðir og faðir viðmælanda Mannlífs eru bæði látin og maðurinn sem hann var upphaflega feðraður líka. Þetta þýðir að hann þarf að höfða dómsmál á hendur systkinum sínum, móður megin, til að hnekkja upphaflegu faðerni og svo yrði hann knúinn til að stefna nýjum systkinum sínum fyrir dóm í faðernismálinu.

„Ég get einfaldlega ekki hugsað mér að stefna systkinum mínum fyrir dóm sem ég hef nýlega kynnst. Ég þrái það heitt að vera rétt feðraður og skráður sem slíkur í opinberum skrám en mér finnst það of mikið lagt á alla í kringum mig,“ segir hann. „Ef ég fengi að skrá nafnið mitt rétt yrði ég sáttur. Meira færi ég ekki fram á. Mér finnst þetta hrein mismunun að geta ekki framvísað lífsýnaprófi sem staðfestir svo ekki verður um villst að ég er hálfbróðir systkina minna. Með því að höfða opinbert dómsmál óttast ég að ættingjar mínir taki því illa svo viðkvæmt er þetta mál eins og gefur að skilja.“

Gat ekki hætt að leita föður síns

Benedikta Eik Eiríksdóttir var rúmlega þrítug að aldri þegar hún komst að því að hún var rangfeðruð. „Ég fékk áfall við að heyra að ég væri ekki dóttir mannsins sem ég var feðruð en

mig hafði alltaf grunað það. Ég var þá ekki galin en það tók mikið á að horfast í augu við það eitt og sér,“ segir Benedikta sem hefur í tvígang með átta ára millibili sagt viðburðaríka sögu sína í Kastljósi, nú síðast í desember síðastliðnum. Henni var greint frá því fyrir rúmum tuttugu árum að hún væri ekki dóttir mannsins sem hún taldi vera föður sinn. Sá maður sem móðir hennar taldi vera líffræðilegan föður hennar reyndist ekki heldur vera rétti líffræðilegi faðir hennar þegar blóðsýni þeirra voru rannsökuð. Fram undan var löng og erfið leit.

„Mig grunaði aldrei að ég þyrfti að leita að honum og hvað þá að þetta tæki allan þennan tíma. Ég var samt alltaf sannfærð um að ég yrði að finna út hverra manna ég væri. Ég gat ekki hætt þarna,“ segir hún. Leitinni lauk í fyrra þegar hún fékk nafnlaust símtal sem kom henni á sporið við að finna sinn rétta föður sem síðar var staðfest með lífsýnarannsókn. Faðir hennar hét Eiríkur Ragnar Guðjónsson og lést árið 2013.

„Ég náði aldrei að hitta hann því miður. Ég mun bara þekkja pabba minn í gegnum hans nánustu. Mér tókst hins vegar að finna hann og fyrir það er ég gríðarlega þakklát. Ég græddi fimm systkini í viðbót og mömmu þeirra líka. Þau hafa tekið mér rosalega vel, ég finn hvað ég er velkomin í fjölskylduna og ég reyni að rækta sambandið við þau,“ segir hún.

Vandinn við dómsmál er tilfinningalegs eðlis

Benedikta hefur verið ófeðruð í þjóðskrá í tuttugu ár eftir að hún höfðaði véfengingarmál gegn móður sinni og manninum sem hún var upphaflega feðruð. Hún ákvað í samráði við hin nýju fimm systkini sem hún eignaðist á einni nóttu að höfða faðernismál og fá það staðfest fyrir dómi að Eiríkur væri réttur líffræðilegur faðir sinn. „Ég hef ekki getað kallað mig dóttur neins í tuttugu ár og get núna loksins kallað mig Eiríksdóttur í þjóðskrá samkvæmt úrskurði héraðsdóms og það er mjög mikilvægt fyrir mig. „Þegar ég sá fram á að þurfa að stefna nýju systkinum mínum fyrir dóm og gera þetta mál opinbert þá setti ég mig í stellingar og hélt að þau yrðu ósátt við það. Það varð aldrei og þau sýndu mér fullan skilning og fyrir það er ég óendanlega þakklát. Kostnaðurinn við dómsmeðferðina er ekki vandinn í sjálfu sér því hann er að mestu niðurgreiddur heldur er hann tilfinningalegs eðlis. Þótt þau hafi öll samþykkt málsmeðferðina fyrir dómi vitandi að hún væri bara formlegs eðlis þá er ekki alltaf hlaupið að því að stefna nýjum ættingjum sínum fyrir dóm sem svo er gerður opinber,“ segir Benedikta. „Ég er enn þá að reyna að ná utan um þetta allt saman, ég næ því kannski einn daginn.“

Ríkið greiði fyrir mannerfðafræðilegar rannsóknir

Á tuttugu árum hefur Benedikta látið bera lífsýni sitt við fimm menn í leitinni að réttum föður því móðir hennar sýndi ekki mikla viðleitni til að aðstoða hana við leitina. Tvær blóðrannsóknir voru greiddar úr ríkissjóði af því þær reyndust réttar, annars vegar í

véfengingarmálinu og hins vegar í faðernismálinu en hin þrjú sem sýndu engin blóðtengsl greiddi hún úr eigin vasa.

Anna Margrét Pétursdóttir útskrifaðist sem lögfræðingur frá Háskólanum í Reykjavík í fyrravor og skrifaði meistararitgerð um feðrunarreglur barnalaga. Hún telur meðal annars að það þurfi að endurskoða reglur um niðurgreiðslu á mannerfðafræðilegum rannsóknum. En þær fást ekki endurgreiddar nema dómur hafi gengið í málinu og eingöngu ef niðurstaða staðfestir blóðtengsl. „Þegar einstaklingur leitar uppruna síns, liggja fyrir í mörgum tilfellum aðeins orð móður eða jafnvel sögusagnir um hver það sé sem sé mögulegur faðir. Fenginn er úrskurður héraðsdóms fyrir því að taka megi sýni svo unnt sé að framkvæma rannsókn. Leiði sú rannsókn í ljós að útilokað sé að viðkomandi sé faðir einstaklingsins þýðir það að hann þurfi sjálfur að bera kostnað af málinu. Það skiptir því máli að kostnaður vegna slíkra mála falli alltaf á ríkissjóð óháð niðurstöðu í rannsóknum, annars veigra einstaklingar sér við að höfða mál og fá því ekki svarað þeirri mikilvægu spurningu sem legið hefur þungt á þeim. Íslenska ríkinu ber skylda til að uppfylla ákvæði mannréttindasáttmála og Barnasáttmála sem lögfestir eru hér á landi þar sem kveðið er á um að barn eigi rétt á að þekkja foreldra sína. Mín skoðun er því sú að ríkinu beri skylda til að tryggja þessi réttindi,“ segir Anna Margrét.

Feður hafa takmarkaðan rétt til höfða faðernismál

Anna Margrét ákvað að skoða feðrunarreglur í barnalögum í sínu lokaverkefni meðal annars vegna þess að náinn ættingi hennar hefur reynt að komast að réttu faðerni í fjöldamörg ár án árangurs. „Það eru mannréttindi að þekkja uppruna sinn og þau réttindi eru ekki nægilega tryggð í gildandi barnalöggjöf. Að mínu mati er nauðsynlegt að ráðast í úrbætur svo umrædd réttindi verði tryggð með fullnægjandi hætti.“ Hún segir að mörgum þyki þetta flókið, kostnaðarsamt og íþyngjandi ferli að þurfa fara fyrir dómstól til að sækja þennan rétt.

„Raunveruleikinn er sá að börn eru ranglega feðruð hér á landi. Það er skortur á úrræðum fyrir rangfeðraðra einstaklinga og að auki hafa karlmenn sem telja sig föður barns enga möguleika á að láta á faðerni sitt reyna.“ Hún segir að faðernisregla barnalaga, svokölluð pater-est-regla feli í sér að eiginmaður eða maður sem skráður er í sambúð með móður telst sjálfkrafa faðir barns hennar. Ákvarðanir fólks um sambúðarform hafi því áhrif á feðrun barna. Í flestum tilvikum teljist eðlilegt að svo sé en það geti þó komið fyrir að börn séu ranglega feðruð af þessum sökum. Þótt konan sé ekki í sambúð eða í hjónabandi þegar barnið er getið þá hefur faðir barnsins engan rétt ef konan hefur sambúð eða gengur í hjónaband með öðrum manni áður en barnið fæðist.

„Barn er sjálfkrafa ranglega feðrað eiginmanni eða manni sem móðir þess er skráð í sambúð með sem veldur því að sá sem réttilega telur sig vera faðir barns getur ekki höfðað faðernismál þar sem barnið hefur þegar verið feðrað. Þessu þarf að breyta og eru tillögur mínar þær að rýmka skuli málshöfðunarheimildir barnalaga til að tryggja manni sem telur sig föður barns heimild til að höfða faðernismál og/eða véfengingar- og ógildingarmál. Með því yrði réttindum barns til að þekkja uppruna sinn gert hærra undir höfði og opnuð sú leið að heimila mönnum að láta á faðerni reyna fyrir dómstólum,“ segir Anna Margrét.

Texti / Helga Arnardóttir
Aðalmynd / Heiðdís Guðbjörg Gunnarsdóttir

Helga Arnardóttir, yfirritstjóri Birtíngs, og stjórn félagsins hafa komist að samkomulagi um starfslok hennar.

Helga hóf nýlega störf hjá útgáfunni en sameiginleg ákvörðun aðila var að slíta samstarfinu og vill stjórn Birtíngs þakka henni fyrir samstarfið.

Birtíngur gefur út tímaritin Hús og híbýli, Gestgjafann, Vikuna og fríblaðið Mannlíf. Auk þess heldur félagið úti lífstílsvefnum man.is, en Lilja Katrín Gunnarsdóttir hefur verið ráðin til starfa á vefnum.

Ég er ofboðslega nýjungagjörn manneskja og þegar að annar hver maður, og amma þeirra, var farinn að fasta í lengri eða skemmri tíma þá bara varð ég að prófa.

Það eru auðvitað til alls kyns föstur og verður hver og einn að finna föstuna í lífi sínu. Það er hægt að fasta ákveðið marga tíma á sólarhring, það er hægt að fasta með því að borða ekki vissar fæðutegundir í ákveðinn tíma eða það er hægt að fasta þannig að maður borðar akkúrat ekki neitt og drekkur bara vökva. Ég ákvað að velja seinasta kostinn. Eftir að hafa vafrað endalaust á internetinu og lesið mér til um föstur ákvað ég að fasta tvo sólarhringa í hverri viku og drekka ekkert nema vatn, kaffi og stöku dós af Pepsi Max. Ég hefði líklegast átt að sleppa mínu yndislega Max-i líka en mér fannst það fullmikið af því góða!

Ég valdi að fasta á mánudögum og fimmtudögum að vel ígrunduðu máli. Mánudagar fannst mér fullkomnir því þá er maður búinn að gúffa í sig öllu sem maður kemst í yfir helgina og er með smá kolvetnamóral, eins fáránlegt og það hljómar. Svo valdi ég fimmtudaga því ég vildi alls ekki fasta um helgar, út af fyrrnefndu gúfferíi, en vildi samt að það liði smá tími á milli fasta. Þetta ákvað ég síðan að gera í þrjár vikur til að geta skrifað þennan pistil um mína reynslu.

Það var samt alveg dýpri ástæða á bak við það að ég vildi prófa að fasta. Mig langaði að ná aftur í sjálfsagann og viljastyrkinn sem mér fannst ég hafa tapað. Ég var sem sagt orðin drullulöt, svo ég segi það hreint út. Og eitthvað sagði mér að fasta væri alveg málið. Ef ég gæti neitað mér um mat í marga klukkutíma, gæti ég nú gert ansi margt.

Vika 1 – Kökubakstur á fastandi maga

Það var pínulítið skrýtið að vakna á mánudagsmorgun í fyrstu vikunni og eiga heilan dag og kvöld framundan þar sem ég myndi ekki svo mikið sem narta í eitt tekex. Ég var alveg búin að undirbúa mig andlega, og reyndar líkamlega líka (gúfferíið, þið munið), kvöldið áður og var mjög peppuð fyrir þessu. Og viti menn, þessi mánudagur leið hjá eins og ekkert væri. Ég var bara ekkert svöng. Fyrr en klukkan sló fjögur. Búmm! Þá kom svengdin sem aldrei fyrr og heltók heilann á mér. Ég sá mat alls staðar og hefði léttilega getað borðað tölvuna mína. En það magnaða var að eftir sirka klukkutíma var þessi yfirgengilega svengdartilfinning liðin hjá. Auðvitað kom nartlöngunin um kvöldið en ekkert sem ég réð ekki við.

Fimmtudagsfastan var erfiðari. Bæði þriðjudag og miðvikudag var ég búin að borða, algjörlega ósjálfrátt, miklu minna en vanalega. Ég var ekkert búin að narta eftir klukkan átta á kvöldin þannig að ég vaknaði hálfsvöng á fimmtudagsmorgun. Og allur dagurinn var eiginlega kvöl og pína. Mig langaði svo mikið til að borða. Bara eitthvað. Allan daginn var ég að finna ný og ný verkefni til að gleyma því að mig langaði til að borða. Og þá gerði ég einmitt stóru mistökin – ég bakaði köku! Bakaði afmælisköku fyrir móður mína. Ómótstæðilega köku með fullt af smjörkremi og fallegum nammiskreytingum. Var ég haldin sjálfspíningarhvöt? Eða var ég bara svona nautheimsk? Þegar klukkan sló tólf gat ég ekki annað en dýft mér ofan í kökuafskurð og smjörkrem. Ekki mín fallegasta stund, ég viðurkenni það fúslega.

Vika 2 – Meiri orka og meira vatn

Allt í einu fann ég fyrir orku sem ég hafði ekki haft í langan tíma. Ég var farin að stunda líkamsrækt nokkrum sinnum í viku, meira að segja á dögunum sem ég var að fasta. Þá daga tók ég reyndar ekkert svakalega mikið á því, þar sem ég var hreinilega hrædd um að það myndi líða yfir mig. Ég var farin að drekka miklu meira af vatni en áður og ég var farin að spá meira í því hvað ég væri að láta ofan í mig þá daga sem ég var ekki að fasta. Það var eins og líkaminn kallaði frekar á hollan mat heldur en sætindi og kökur, sem ég er ansi svag fyrir.

Hins vegar var sama uppá tengingnum þegar kom að fimmtudagsföstunni. Hún var svakalega erfið. Þúsund sinnum erfiðari en mánudagsfastan. Þannig að þegar klukkan sló tólf fór ég rakleiðis inní eldhús að næra mig. En í þetta sinn var það ekki kaka og krem sem varð fyrir valinu til að dúndra blóðsykrinum uppí tungl og til baka. Ó, nei. Í þetta sinn valdi skynsama ég hnetur og eitthvað Goji-berja hrástykki sem var búið að safna ryki uppí skáp. Jey fyrir mér!

Vika 3 – Fimm kílómetra hlaup og enginn svefn

Síðasta vikan var klárlega átakaminnst. Ég var farin að reyna aðeins meira á mig í ræktinni þá daga sem ég var að fasta og einn daginn hljóp ég meira að segja fimm kílómetra án þess að finna fyrir höfuðverk eða óþægindum (#humblebrag).

Það var þó eitt sem var pínulítið erfitt. Okkur fjölskyldunni var boðið í matarboð á mánudeginum þannig að ég ákvað að fasta frekar á þriðjudegi. Ég hefði ekki getað trúað því hvað það var erfitt að skipta um dag til að fasta. Það var eins og fösturnar mínar væru orðnar partur af líkamsklukkunni og það að skipta um daga var eins og ég myndi henda þessari blessuðu klukku í vegg og síðan traðka á henni í hermannaklossum með stáltá.

Ég var hætt að sofna yfir sjónvarpinu eins og ég gerði nánast hvert einasta kvöld fyrir föstutímabilið mitt og ég kunni vel við alla þessa orku sem ég hafði.

Eina sem skyggði á þessa síðustu viku var að yndislega, tveggja ára dóttir mín átti erfitt með svefn aðfaranótt föstudags og var ég með hana uppá arminum bróðurpart næturinnar. Þá er ég fyrst að viðurkenna að ég nartaði í kex og súkkulaði á milli þess sem hún vældi í eyrað á mér og klíndi hori í náttfötin mín. Mér fannst ég bara eiga það frekar mikið skilið.

Líkaminn hefur gott af gúffpásu

Þegar öllu er á botninn hvolft fannst mér mjög gaman að fasta. Það voru margir sem spurðu mig hvort ég hefði eitthvað grennst á þessu og ég held ekki. Ég allavega finn engan mun á fötunum mínum. En munurinn sem ég finn er sá að ég er ánægðari með mig. Ég er stolt af mér að hafa getað þetta og sú tilfinning finnst mér miklu yndislegri og mannbætandi en nokkur grömm til eða frá. Það kom mér líka á óvart hve mikla orku ég hefði þó ég væri ekki að borða mat. Nú gætuð þið haldið að ég hefði kannski drukkið tólf lítra af kaffi á dag og 250 dósir af Pepsi Max, en svo var ekki. Kaffibollarnir urðu yfirleitt ekki fleiri en fjórir á dag og dósirnar í mesta lagi þrjár.

Það erfiðasta við að fasta er samt ekki svengdartilfinningin. Það er nefnilega félagslegi parturinn. Það var ofboðslega erfitt að setjast niður með fjölskyldunni og horfa á þau borða. Maðurinn minn var reyndar mjög klókur að elda bara það sem mér finnst vont á þeim dögum sem ég var að fasta, eins og bjúgu og kálböggla, þannig að mig langaði ekkert sérstaklega í matinn. Það er bara svo stór partur af deginum að setjast niður, allir saman, borða, hlæja og tala um daginn og veginn. Þegar ég var ekki að borða þá fannst mér ég ekki vera að taka almennilega þátt í þessari heilögu stund.

En ætla ég að halda þessu áfram? Já, ég held það bara. Eftir þessar þrjár vikur er fasta komin í hálfgerðan vana. Þetta er orðið eðlilegt. Mér líður vel af þessu og mér finnst líkami minn hafa gott af því að fá smá gúffpásu.

Hvað segir næringarfræðingurinn?

„Það eru skiptar skoðanir um föstur hjá næringarfræðingum en ég er mjög hlynnt þessu. Það sem gerist þegar við föstum er að við erum að hvíla kerfið, hjálpa frumum að heila sig, jafna blóðsykurinn og endurstilla hormónastarfsemi. Ennfremur erum við að endurstilla hausinn okkar og verðum fyrir vikið meðvitaðri um það sem við látum ofan í okkur dags daglega,“ segir Elísabet Reynisdóttir, næringarfræðingur.

Hún segir það hafa góð áhrif á líkamann að fasta, hvort sem það er í einhverja klukkutíma á dag eða heilu sólarhringana, en mælir þó ekki með að fasta í viku, eða lengri tíma, án þess að vera undir eftirliti læknis. 

„Hins vegar er hægt að taka létta föstu í viku eða hálfan mánuð á ári þar sem við hvílum líkamann á kaffi, unnum mat og kolvetnum og drekkum frekar vatn og grænmetisdrykki og borðum hreinan mat. Þannig hreinsum við líkamann þó við séum að borða mat.“

Elísabet hvetur fólk til að prófa að fasta ef það hefur áhuga á því. 

„Ef að fólk finnur takt til betri heilsu og líður vel þá bara: “Go for it”. Það er engin ein ríkisleið til. Það er gott að hafa einhver viðmið og nýta heilbrigða skynsemi en svo finnur hver og einn þá leið sem hentar honum best.“

Texti / Lilja Katrín
[email protected]

Seinni undankeppni í Söngvakeppninni fer fram í Háskólabíói laugardagskvöldið 17. febrúar. Í gær fengum við að kynnast þeim flytjendum sem keppa um sæti í úrslitunum 3. mars í fyrri undankeppninni en nú er komið að því að spyrja flytjendur í seinni undankeppninni spjörunum úr.

Lífið og tónlistin stoppar ekki í Eurovision

Söngvarinn Aron Hannes syngur lagið Golddigger og stígur fyrstur á svið í Háskólabíói þann 17. febrúar næstkomandi. Hann keppti líka í fyrra og komst alla leið í úrslitakeppnina. Hann segist mjög spenntur yfir því að fá að upplifa ævintýrið í kringum Söngvakeppnina aftur.

Af hverju Eurovision?

Frábær vettvangur til að koma sér á framfæri sem tónlistarmaður.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Lagið hreyf mig við fyrstu hlustun og gaf mér tækifæri til að hallast meira að nútíma funki sem að mig hefur langað að gera í langan tíma.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Að sjálfsögðu mjög spenntur að fá að upplifa ævintýrið í kringum Söngvakeppnina aftur.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Ætli það sé ekki Tell Me sem að Einar Ágúst og Telma tóku árið 2000. Frábært lag.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

In my dreams, WigWam. Geggjað lag sem hefur fylgt mér alla tíð síðan það var í keppninni árið 2005.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Ef að fólki líkar vel við lagið og atriðið þá má það endilega henda atkvæði á strákinn.

Hvernig áttu eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Eflaust í skýjunum með það að fá að fara fyrir Íslands hönd í Eurovision.

En ef þú tapar?

Áfram gakk! Lífið og tónlistinni stoppar ekki þar.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Ríkur af reynslu og svo veit maður aldrei hversu stór tækifæri Eurovision býður uppá fyrir mann.

Númer 1,2 og 3 er að njóta augnabliksins

Gríngúbban Áttan, með Sonju Valdín og Egil Ploder í broddi fylkingar, keppir í Söngvakeppninni með lagið Hér með þér, eða Here For You. Þau Sonja og Egill segja að lagið sé ekki típískt Áttulag og telja að flutningurinn í beinni útsendingu muni koma á óvart.

Af hverju Eurovision?

Af því að við höfum alltaf haldið mikið upp á keppnina og horft á hana frá því við vorum krakkar. Svo finnst okkur gaman að taka að okkur ný og krefjandi verkefni og Söngvakeppnin passar vel inn í það.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Við vildum gera eitthvað öðruvísi. Eitthvað sem Áttan hafði ekki gert áður og fórum úr þessu típíska Áttulagi yfir í eitthvað allt annað. Lagið fjallar um fyrstu skrefin í ástinni og við vonum að fólk finni þá tilfinningu þegar það hlustar.

Hvernig var tilfinningin þegar þið komust að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Það var gjörsamlega frábært tilfinning! Alltaf gaman að ná markmiðum sínum.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Egill: Fyrsta lagið sem ég man eftir er Tell Me! með Einari Ágústi og Telmu. Það var svo skemmtilega grillað atriði. Svo að sjálfsögðu frábært lag!

Sonja: Sylvía Nótt – Congratulations. Af því að ég var Sylvíu Nótt fan #1.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Egill: Uppáhalds Eurovision lagið mitt kemur frá Belgíu. Tók þátt árið 2010 með lagið Me and my guitar. Hlusta reglulega á það ennþá í dag. Þetta er svona skemmtilega mjúkt lag. Er mikið fyrir það! Svo gleymi ég reyndar oft að nefna lagið You með Robin Stjernberg. Tók þátt fyrir Svíþjóð árið eftir Euphoria. Fékk þar af leiðandi ekki verðskuldaða athygli! Mikið spilað í vinahópnum mínum!

Sonja: Euphoria af því að það var svo öðruvísi og ég hlusta ennþá á það í dag.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Það eru þrotlausar æfingar fram að keppni og leggjum við mikið upp úr flutningnum og erum nokkuð viss um að við komum áhorfendum á óvart þar.

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Það er einhvern veginn ómögulegt að gera sér grein fyrir því. Við höfum eiginlega enga hugmynd. Það væri nátturulega rosalegt! En númer 1,2 og 3 er að njóta augnabliksins.

En ef þið tapið?

Það er mikið af frábærum atriðum í keppninni. Við munum samgleðjast þeim sem fer út og keppir í Eurovision fyrir Íslands hönd. Svo höldum við áfram okkar striki og nýtum okkur meðbyrinn sem Söngvakeppnin vonandi gefur okkur.

Er líf eftir Eurovision?

Já við skulum rétt vona það!

Grenjar í hálftíma ef hann tapar

Söngvarinn Dagur Sigurðarson stígur sín fyrstu skref í Söngvakeppninni með lagið Í stormi, eða Saviours. Höfundur lagsins er Júlí Heiðar Halldórsson en hann samdi íslenska textann ásamt Þórunni Ernu Clausen og enska textann með Guðmundi Snorra Sigurðarsyni. Dagur segir lagið eins og samið fyrir sig.

Af hverju Eurovision?

Það hefur alltaf verið smá draumur hjá mér að fá prófa að syngja í Söngvakeppninni og lagið hentaði mér fullkomlega.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Lagið er eins og það sé samið ofan í mig, fullkomin öskur powerballaða með nóg af dramatík.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Fyrsta lagið sem ég man eftir er Minn hinsti dans sem Páll Óskar flutti og er þetta í rauninni fyrsta minningin mín um Eurovision.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Ég ætla að segja að uppáhalds Eurovision lagið mitt sé In my dreams með hljómsveitinni Wig Wam, alvöru glys geðveiki

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Fólk á að kjósa það lag sem því finnst flottast og taka inn í dæmið öryggi í flutningi.

Hvernig áttu eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Ég á örugglega eftir að sturlast úr ánægju

En ef þú tapar?

Grenja í svona hálftíma og held svo áfram með lífið.

Gleyma sér í gleðinni og lifa ekki í eftirsjá

Stefanía Svavarsdóttir, Agnes Marinósdóttir og Regína Lilja Magnúsdóttir flytja lagið Svaka stuð, eða Heart Attack. Þær segja áhorfendur mega búast við óvæntum uppákomum í sínum flutningi og segja engan tapa í Eurovision.

Af hverju Eurovision?

Því í Eurovision er bara gleði, glimmer og svaka stuð – og hver vill ekki vera með í því?

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Agnes er skúffuskáld sem er búin að bíða eftir spotlighti fyrir þetta lag. Þýðingin er að þora og gera, gleyma sér í gleðinni og lifa ekki í eftirsjá.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Stefanía: All out of Luck. Ég var 7 ára og horfði á keppnina með öðru auganu á meðan fullorðna fólkið fylgdist með og man hvað mér fannst Selma stórkostleg.

Agnes: Páll Óskar – Minn hinsti dans. Ég man hvað mér fannst hann töff að hafa brotið niður múra og ögrað.

Regína: Páll Óskar. Þetta var eiginlega í fyrsta skiptið sem ég sá svona risastóra söngvakeppni og ég var algjör sökker fyrir söngvakeppnum. Ég man að ég hugsaði að ég ætlaði að vera í þessari söngvakeppni þegar ég yrði stór en kannski aðeins öðruvísi fötum, var pínu sjokkeruð en fannst hann samt eitthvað vandræðalega töff.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Euphoria er besta Eurovision-lag fyrr og síðar, við erum allar sammála um það.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Ó já, heldur betur. Verið viðbúin.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Útaf því að við erum með svaka stuðlag! Við viljum deila gleðinni og glimmerinu með sem flestum og hver vill ekki taka þátt í því partýi?

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Stefanía á eftir að fara að grenja, Agnes mun hugga Stefaníu og Regína fær taugaáfall = we got this.

En ef þið tapið?

Það tapar enginn í Eurovision.

Er líf eftir Eurovision?

Við erum spenntar að komast að því. Eflaust aðeins rólegra líf en vonandi jafn mikið glimmer.

Gott silfur var gulli betra

Knattspyrnukappinn og tónlistarmaðurinn Guðmundur Þórarinsson flytur lagið Liti, eða Colours, sem hann samdi með félaga sínum, Fannari Frey Magnússyni, en þeir eiga annað lag í keppninni; Brosa sem flutt er af Þóri og Gyðu. Guðmundur verður alveg brjálaður ef hann tapar en líka ríkur af góðum og skemmtilegum upplifunum.

Af hverju Eurovision?

Fannar sem semur lögin með mér sendi þau inn til að koma okkar tónlist á framfæri, það var engin djúp pæling á bak við það, meira að við vildum koma okkur áfram í tónlistinni.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Spennandi hugsaði ég. Ég bý erlendis svo að ég vissi að þetta yrði krefjandi en þetta hefur gengið mjög vel hingað til.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Sennilega Selma Björns með All out of luck. Þetta er svo minnisstætt því fjölskyldan var orðin mjög gíruð heima að við værum að fara að vinna en gott silfur var gulli betra í það skiptið.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Í síðasta skipti með Friðrik Dór. Flott lag sem passar alltaf sama hver stemningin er og Stattu upp með Bláum Ópal, ef maður setur það á í partýi þá verður kvöldið gott.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Það verður hver einn að fá að ákveða það með sjálfum sér, ég reyni að syngja vel og hafa atriðið flott og þá vonandi finnst fólki lagið flott.

Hvernig átt þú eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Ég hreinlega veit það ekki, ég hugsa ekki svo langt fram í tímann lengur, ég hef sem betur fer loksins lært að reyna að gera mitt besta í augnablikinu og ekki pæla of mikið í framtíðinni.

En ef þú tapar?

Þá verð ég reyndar alveg brjálaður.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Ríkur af góðum og skemmtilegum upplifunum.

Er líf eftir Eurovision?

Já, pælingin mín var að tónlistarferillinn myndi hefjast með Eurovision. Ég á mörg lög og finnst gaman að gefa af mér, vonandi verður þetta bara byrjunin.

Fallegur boðskapur sem höfðar til allra

Söngkonan Rakel Pálsdóttir snýr aftur í Söngvakeppnina, en hún flutti lagið Til mín ásamt Arnari Jónssyni í fyrra. Í ár syngur hún ballöðuna Óskin mín, eða My Wish, sem samið er af Hallgrími Bergssyni. Hún segist í fyrstu ekki hafa getað sungið lagið því hún fór alltaf að gráta, svo sterkt tengir hún við það.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Lagið hefur sterka þýðingu fyrir mig. Ég hef aldrei tengt eins vel við lag eins og þetta. Ég varð móðir árið 2015 og þá upplifir maður nýjar tilfinningar. Þetta lag var samið um tvo afastráka sem Hallgrímur eignaðist og er þetta um það að móðir syngi til barns síns, óski þess að það elti drauma sína og treysti á sína eigin dómgreind. Ofsalega fallegur boðskapur. Í fyrstu bara gat ég ekki sungið lagið, fór alltaf að gráta. Svo sterkt tengi ég við það.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að þú værir að fara að syngja lag í Söngvakeppninni?

Tilfinningin að fá símtalið var yndisleg! Ég var búin að hugsa með mér hversu leiðinlegt það væri að vera ekki með í keppninni í ár. En svo fæ ég símtal frá Hallgrími og hoppa af kæti. Ég hlusta svo á lagið og verð enn glaðari. Þetta lag hentar mér svo vel.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Fyrsta lagið sem ég man eftir er Another summernight sem var framlag Möltu árið 2001. Ég var að byrja að horfa á Eurovision á þessum tíma og þetta lag situr enn fast í minninu.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Þau eru mörg en þessa stundina er það lagið Undo sem Sanna Nielsen flutti fyrir Svíþjóð árið 2014 og hafnaði í 3. sæti. Annars eru lögin Je nai que mon âme, Frakkland 2001 og lag Serbíu árið 2007 – Molitva.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Lagið er einlægt og fallegt og hefur fallegan boðskap. Við Íslendingar þurfum að senda rólegt lag í þetta skiptið í Eurovision. Það er svo mikið stress í þjóðfélaginu. Ég held að það sé góð leið til þess að ná ró innra með okkur og anda léttar. Svo er þessi boðskapur svo fallegur og höfðar til allra.

Hvernig átt þú eftir að bregðast við ef þú vinnur?

Hoppa af kæti og fá svo stresskast.

En ef þú tapar?

Hugsa að maður á aldrei að svekkja sig yfir einhverju, heldur halda áfram, það kemur annað tækifæri.

Texti / Lilja Katrín
[email protected]

Líf Maríu Hlínar Eyjólfsdóttur tók stakkaskiptum eftir að hún leitaði sér aðstoðar.

Fyrir fimm árum var María Hlín Eyjólfsdóttir illa á sig komin og undirlögð af verkjum. Hún ákvað að leita sér aðstoðar til að brjótast úr ástandinu og hefur með dugnaði, elju og skynsemi náð undraverðum árangri.

„Mikilvægast af öllu er að halda í gleðina. Að missa aldrei sjónir af henni. Ef mér hefði ekki tekist að halda í hana í gegnum þetta allt þá veit ég hreinlega ekki hvernig þetta hefði farið. Kannski hefði ég bara gefist upp,“ segir María Hlín Eyjólfsdóttir, starfsmaður á leikskólanum Jöklaborg.

Fyrir fimm árum tók María ákvörðun um að breyta um lífsstíl eftir að hafa glímt við ofþreytu og verki um langt skeið. Hún skellti sér í heimsókn til Heilsuborgar en í stað þess að undir-gangast heilusmat hjá hjúkrunarfræðingi og láta skoða mataræði, hreyfinu og svefn eins og margir gera, skráði hún sig í Heilsulausnir – hóptíma þar sem lögð er áhersla á alhliða hreyfingu.

„Auðvitað var ekkert grín að byrja,“ játar hún. „Ég hafði ekki stundað neina hreyfingu lengi og var í engu formi, gat varla gengið og leið illa með sjálfa mig. Fyrir utan að ég var með alls konar verki. Meðal annars krónískan höfuðverk vegna gamalla meiðsla á hálsi. En ég var staðráðin í að gefast ekki upp og fékk góða hvatningu frá þjálfurum og þátttakendum á námskeiðinu.“

„Ég held nefnilega að stærstu mistökin sem fólk gerir þegar það ákveður að snúa við blaðinu sé að ætla sér of mikið á of skömmum tíma …. Ég held að það sé ein helsta ástæða þess að fólk gefst oft upp.“

Í samráði við þjálfarana segist María hafa ákveðið að gera allar breytingar rólega. Hún mætti til dæmis í ræktina þrisvar í viku til að byrja með á meðan hún var að koma því upp í vana og tók mataræðið smám saman í gegn og var ekkert að mæla árangurinn í lækkaðri fituprósentu heldur bættri líðan. „Með öðrum orðum var ég ekkert að umturna lífi mínu með einhverjum öfgum,“ segir hún. „Ég held nefnilega að stærstu mistökin sem fólk gerir þegar það ákveður að snúa við blaðinu sé að ætla sér of mikið á of skömmum tíma. Allt á að gerast á einu bretti. Eins og í Biggest Looser. Ég held að það sé ein helsta ástæða þess að fólk gefst oft upp.“

Ekki leið á löngu þar til María fór að verða vör við breytingar á sjálfri sér. Á einu ári varð hún líkamlega hraustari en hún hafði verið um langt skeið og það sem meira er: andleg líðanin tók stakkaskiptum. Hún hélt því áfram með skynsemina að leiðarljósi og fimm árum síðar kveðst hún vera allt önnur en þegar hún steig fyrst inn á stöðina illa á sig komin og undirlögð af verkjum.

„Lífið er allt annað í dag. Ég er léttari en það sem skiptir meiru er að ég er í betra formi og mér líður betur andlega. Reyndar fæ ég enn höfuðverki af og til en með reglulegri hreyfingu hefur mér tekist að draga úr þeim,“ segir hún og kveðst enn stunda hóptímana af fullum krafti. Að auki er hún byrjuð að hlaupa og fara í fjallgöngur á sumrin til að brjóta upp rútínuna.

„Lífið er allt annað í dag. Ég er léttari en það sem skiptir meiru er að ég er í betra formi og mér líður betur andlega.“

Spurð hvort hún eigi einhver ráð handa fólk sem er í svipuðum sporum og hún var sjálf í segir María að fyrsta skrefið sé að leita sér aðstoðar. „Taktu skrefið og fáðu hjálp. Faglega hjálp. Það er ekkert að því. Ég veit það getur verið erfitt. En treystu mér, það margborgar sig,“ segir hún glaðlega.

Texti / Roald Eyvindsson

Sex lög keppa í fyrra undankeppni Söngvakeppninnar þann 10. febrúar næstkomandi í Háskólabíó og freista þess að komast í úrslitakeppnina þann 3. mars, og jafnvel alla leið í aðalkeppni Eurovision í Lissabon í maí.

Við ákváðum að kynnast flytjendunum sem stíga á stokk þetta fyrra undanúrslitakvöld og spyrja þá spjörunum úr áður en Eurovision-tryllingurinn heltekur þá alveg.

Fékk martraðir um finnsku sveitina Lordie

Ari Ólafsson flytur lagið Heim, sem heitir á ensku Our Choice, og er samið af Þórunni Ernu Clausen. Hann hefur alltaf verið mikill aðdáandi Eurovision og finnst að íslenska þjóðin eigi að fylgja hjartanu þegar hún kýs sín eftirlætislög.

Af hverju Eurovision?

Ég hef alltaf verið mikill aðdáandi Eurovision og ég fékk flott tækifæri með lag sem mér þótti afskaplega fallegt, svo ég kýldi á það!

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Lagið er um þennan valmöguleika sem við höfum öll; að hjálpa til og að borga áfram með jákvæðni og samúð, i stað þess að dæma, gagnrýna og meiða.

Hvernig var tilfinningin þegar þú komst að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Mjög góð. Ég varð mjög spenntur mjög hratt þegar ég fattaði: Já… djók! Ég er að fara að keppa!

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Hard Rock Hallelujah með Lordie. Ég man það þvi ég var svo sjúklega hræddur við þá að ég fékk martraðir um þá.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Fairytale með Alexander Rybak. Það lag var bara svo sjúklega fallegt og flott á sviðinu. Ég mun aldrei gleyma þvi atriði.

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa þig?

Mér finnst að fólk eiga alltaf að fylgja hjartanu sínu og ef þeim finnst lagið vera fallegt og ég syngja það vel þá ætti það að kjósa mig.

Er líf eftir Eurovision?

Já að sjálfsögðu. Lífið heldur alltaf áfram.

Hrópuðu af gleði í hópsímtali

Fókus hópurinn, sem skipar þau Sigurjón Örn Böðvarsson, Rósu Björg Ómarsdóttur, Hrafnhildi Ýr Víglundsdóttur, Karitas Hörpu Davíðsdóttur og Eirík Þór Hafdal, flytur taktfasta popplagið Aldrei gefast upp, eða Battleline. Þrettán ár eru á milli elsta og yngsta flytjandans og lofa litríku atriði á stóra sviðinu.

Af hverju Eurovision?

Langþráður draumur flestra í hópnum og einn stærsti stökkpallur tónlistarfólks á Íslandi og þótt víðar væri leitað

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Fyrir okkur er lagið um að fylgja draumum sínum og ástríðum og gefast ekki upp á þeim og sjálfum sér, en lagið má túlka á fleiri en einn veg.

Hvernig var tilfinningin þegar þið komust að því að lagið væri komið í undanúrslit?

Ofboðslega glöð og spennt, við hringdumst á og skiptumst á að hrópa af gleði og enduðum í einu stóru hópsímtali þar sem við vorum stödd á mismunandi stöðum í heiminum.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Þar sem það eru 13 ár milli yngsta og elsta í hópnum eru minningar okkar mismunandi, allt frá Söndru Kim til Selmu Björns. Sandra var í eftirminnilegum bleikum jakkafötum, eins yngsti keppandi sem hafði keppt og Selma var bara svo gaddem gordjöss.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Við fórum strax að rífast um það og því ómögulegt að segja um hvert uppáhaldslag hópsins er, en við erum sammála um að þau eru fáránlega mörg.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Já, það gæti brugðið fyrir nekt, eld, sirkusdýrum og/eða konfetti. Mikilvægt að horfa! Rósa verður einnig í einangrunarplasti þar sem í fyrra gleypti hún konfetti og allar líkur á að hún slasi sig í beinni.

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Það er ómögulegt að segja, líkur eru á því að við myndum mennskan pýramída og Sigurjón fari úr fötunum en að öllu gríni slepptu munum við, alveg ekki spurning, brjótast út í einhverri óstjórnlegri hysterískri gleði.

En ef þið tapið?

Er hægt að tapa? Sigurinn var að komast inn í keppnina, allt annað er bónus.

Breytir tárum í stjörnur

Söngkonan Þórunn Antonía Magnúsdóttir er Íslendingum kunn, en hún syngur lagið Ég mun skína, eða Shine, sem hún samdi ásamt Agnari Friðbertssyni. Þórunn varð lífshættulega veik þegar hún fæddi dóttur sína fyrir nokkrum árum, en hún finnur enn fyrir slæmum áhrifum veikindanna. Texti lagsins fæddist eitt kvöldið þegar henni leið illa og táknar hann von um betri líðan.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Ég samdi textann bæði á ensku og íslensku um persónulega reynslu og viljann og vonina að komast upp úr erfiðleikum. Ég varð lífshættulega lasin þegar ég fæddi dóttur mína fyrir nokkrum árum og ónæmiskerfið mitt hefur ekki alveg hlýtt mér síðan. Ég hef verið lasin og þreyttari en áður og það dregur mig oft niður, en eitt kvöldið kom þessi texti út frá von um betri líðan. Ég notaði tunglið og stjörnurnar sem einskonar myndlíkinu fyrir þessar tilfinningar. Að breyta tárum í stjörnur og að skína þrátt fyrir allt. Við dílum öll við allskonar rugl en vonin og gleðin má ekki slökkna.

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Nei eða Já? með Stjórninni. Ég lifði fyrir Siggu og Grétar sem barn – þau voru langflottustu.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Euphoria, af því að það er bara tryllt lag.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi þínum í beinni útsendingu?

Já svo sannarlega. Ég segi ekki meir.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Það held ég að sé ansi hæpið en það varpar hinsvegar ljósi á listamenn og það eykur líkur á giggum og tækifærum til að græða peninga. Peningar eru líka yfirleitt það síðasta sem listamenn hugsa um en það fyrsta sem þá vantar. Allir halda að listamenn eigi peninga, sérstaklega ef þeir eru þekktir, og oft er verið að biðja fólk um að koma ókeypis fram því það er svo “góð kynning”. Þetta er vinna eins og öll önnur en svo snýst ekki allt um peninga. Ef maður fer saddur að sofa og á í sig og á er það flott. Mér finnst til dæmis tími með dóttur minni dýrmætari en allir peningar.

Er líf eftir Eurovision?

Það ætla ég rétt að vona, nema ég drepist á sviðinu..sem væri nú ansi dívulegur dauðdagi.

Pössum okkur að festast ekki í snjallskjánum

Nýliðarnir Þórir Geir Guðmundsson og Gyða Margrét Kristjánsdóttir syngja dúettinn Brosa, eða With You, sem samið er af Fannari Frey Magnússyni og Guðmundi Þórarinssyni, sem eiga reyndar líka lag í seinni undankeppninni. Sterkasta Eurovision-minning þeirra beggja er af hinni einu, sönnu Silvíu Nótt.

Af hverju Eurovision?

Af hverju ekki?

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Okkur finnst lagið tilheyra okkar kynslóð svo vel. Það er að segja sérstaklega íslenski textinn þar sem hann fjallar um þær hugsanir sem fara í gegnum kollinn á manni þegar maður skoðar samfélagsmiðla nútímans, þar sem fólki hættir til að bera sig saman við aðra. Og sá boðskapur að við megum ekki gleyma því að hugsa um allt það sem er í kringum okkur og fólkið sem er í kringum okkur; passa sig að festast ekki í skjánum.

Hvert er fyrsta lagið sem þið munið eftir í Eurovision?

Við erum sammála um það að fyrsta og sterkasta minningin sé Silvía Nótt – Til hamingju Ísland. Það er mjög minnisstætt vegna þess hversu öðruvísi það var. Við vorum líka á þeim aldri þar sem maður tók öskudaginn á þetta. Öll umfjöllunin í kringum lagið, atriðið sjálft og karakterinn Silvía Nótt.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

Sko, uppáhaldslagið hans Þóris er Open Your Heart – Birgitta eða Gleðibankinn. Uppáhaldslag Gyðu er hinsvegar Verka Serduchka – Dancing Lasha Tumbai.

Má búast við að það komi eitthvað á óvart í flutningi ykkar í beinni útsendingu?

Já, ætli atriðið muni ekki koma örlítið á óvart. Kannski ekki, en það verður að minnsta kosti alveg geggjað!

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Ef fólk fílar lagið, ekki hika við að kjósa það. Við myndum kunna sjúkt mikið að meta það! Það er ómetanlegur stuðningur. En við ætlum fyrst og fremst að hafa gaman að þessu og vonum að allir sem horfa munu gera það líka. Við segjum: Ef þið eruð brosandi í lok lags = kjósið’a.

Verður einhver ríkur á að taka þátt í Eurovision?

Ríkur af nýjum vinum, nýrri reynslu og geggjuðum minningum já. Moldríkur.

Er líf eftir Eurovision?

Hvurslags spurning, auðvitað! Heillangt og geggjað líf framundan og í þokkabót er maður reynslunni ríkari.

Grét í fyrsta sinn yfir Eurovision í fyrra

Sólborg Guðbrandsdóttir syngur lagið Ég og Þú, eða Think It Through, með Tómasi Helga Wehmeier. Þau sömu lagið og enska textann ásamt Rob Price en Davíð Guðbrandsson á heiðurinn af íslenska textanum. Hún segist ganga sátt frá borði, sama hvort þau komist áfram eður ei.

Af hverju Eurovision?

Eurovision er mikil áskorun og við Tómas höfum gaman af þeim. Við ákváðum bara að kýla á þetta og sendum lag í keppnina án þess að búast endilega við því að komast í gegn. Söngvakeppnin hérna heima er ótrúlega fagleg, hún nýtur mikilla vinsælda og er bara ógeðslega skemmtileg. Við erum mjög þakklát fyrir það að hafa fengið þetta tækifæri.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir þér?

Þetta lag er ólíkt þeirri tónlist sem við Tómas erum vön að syngja. Við sömdum það ásamt Rob, vini okkar, í London í ágúst síðastliðnum og ég held að þetta lag muni alltaf minna okkur á þá ævintýraferð. Textinn í laginu minnir mann á það að þetta verði allt saman allt í lagi á endanum, sama hvað. „Trúum að við verðum, hvað sem verður, ég og þú.“

Hvert er fyrsta lagið sem þú manst eftir í Eurovision?

Ætli það sé ekki „All out of luck“ með Selmu Björns. Það er einhvern veginn alltaf fyrsta lagið sem ég hugsa um þegar ég heyri minnst á Eurovision. Ég var líka svo heppin að fá að syngja það í annarri undankeppninni árið 2013 með hljómsveit sem ég var í þá, White Signal. Það er eitthvað sem ég gleymi seint.

En uppáhalds Eurovision-lagið og af hverju?

„Amar Pelos Dois“ með Salvador Sobral sem sigraði í fyrra, það er eina skiptið sem ég hef grátið yfir Eurovision. Mitt uppáhalds íslenska lag er „Ég á líf“.

Hvernig eigið þið eftir að bregðast við ef þið vinnið?

Ég veit það ekki, ætli við yrðum ekki lengi að átta okkur á því. Við höfum þó reynt að taka eitt skref í einu frá því þetta byrjaði allt saman. Við ætlum bara að njóta þess að syngja fyrir þjóðina í undanúrslitunum og hafa gaman, ef við komumst svo áfram í úrslitin er það bara algjör bónus.

En ef þið tapið?

Þá munum við ganga sátt frá borði. Þetta ferli er búið að vera algjört ævintýri og við erum búin að kynnast helling af dásamlegu fólki, maður getur ekki kvartað yfir því.

Er líf eftir Eurovision?

Eftir Eurovision er lífið rétt að byrja.

Eiga erindi í Eurovision

Ólafía Hrönn Jónsdóttir, Elva Ósk Ólafsdóttir, Katla Margrét Þorgeirsdóttir og Vigdís Gunnarsdóttir skipa sveitina Heimilistóna sem hefur verið starfrækt um árabil. Þær segja lagið fjalla um það hversdagslega, sem er þó jafnframt afar mikilvægt, nefnilega vináttuna í öllum sínum myndum.

Af hverju Eurovision?

Eurovision er eins og hannað fyrir Heimilistóna. Við elskum litina og gleðina kringum þessa keppni og síðast en ekki síst hvað hún höfðar til breiðs aldurs.

Hvaða þýðingu hefur lagið fyrir ykkur?

Kveikir í gleðinni og fjallar um það hversdagslega en þó mikilvæga; vináttuna með öllum sínum kostum og göllum

Hvernig var tilfinningin þegar þið komust að því að lagið væri komið í undanúrslitk?

Eftirvænting og mikil gleði. Sú okkar sem fékk símtalið brunaði af stað á bílnum og færði fréttirnar.

Má búast við að eitthvað komi á óvart í ykkar flutningi?

Tjaaa, það hefur ekki verið ákveðið, ekki enn sem komið er. Hver veit?

Af hverju ætti íslenska þjóðin að kjósa ykkur?

Ef fólk kann að meta lagið og kýs okkur út þá lofum við að standa okkur með sóma og gera okkar besta. Við eigum erindi

En ef þið tapið?

Þá er bara að brosa gegnum tárin og svo höldum við áfram okkar góða samstarfi

Verður einhver ríkur af að taka þátt í Eurovision?

Kannski ekki í veraldlegum skilningi en þetta gefur heilmikla gleði

Er líf eftir Eurovision?

Já, það er líf eftir Eurovision og af nægu að taka í vinnu og leik hjá okkur Heimilistónum.

Texti / Lilja Katrín
[email protected]

Myndir / Íris Dögg Einarsdóttir