Nýkjörinn forsætisráðherra Grænlands hefst handa við sína fyrstu opinberu heimsókn til Danmerkur í dag, á sama tíma og Donald Trump, forseti Bandaríkjanna, sýnir sjálfstjórnarsvæði Dana vaxandi áhuga.

Jens-Frederik Nielsen leiðir nýja samsteypustjórn Grænlands eftir að mið-hægri flokkur hans, Demokraterne, sigraði í þingkosningum í mars. Þetta verður hans fyrsta heimsókn til Danmerkur frá því hann tók við embætti.

Heimsóknin kemur í kjölfar ferðar danska forsætisráðherrans, Mette Frederiksen, til Grænlands í byrjun apríl. Þar sagði hún við Bandaríkin að „þið getið ekki innlimað annað land“.

„Fyrst og fremst mun ég halda áfram samtölum við forsætisráðherrann um alþjóðlega stöðu og samstarf,“ sagði Nielsen í yfirlýsingu í vikunni, með skírskotun til Frederiksen.
„Það er mikilvægt að við skipuleggjum framtíðarsamstarf okkar á þessum tímum,“ bætti hann við.

Spennan á milli Bandaríkjanna og Danmerkur hefur aukist eftir að Trump lýsti ítrekað yfir áhuga á að ná yfirráðum yfir auðugri norðurey Grænlands.

Trump hefur fullyrt að Bandaríkin þurfi að hafa stjórn á Grænlandi af öryggisástæðum og hefur ekki útilokað að beita afli til að ná því fram.

„Alþjóðlegur friður“

„Ég tel að við þurfum á því að halda fyrir alþjóðlegan frið, og ef við höfum það ekki, þá er það mikil ógn við heiminn. Því held ég að Grænland skipti miklu máli fyrir alþjóðlegan frið,“ sagði Trump við blaðamenn á fimmtudag á sameiginlegum blaðamannafundi með norska forsætisráðherranum Jonas Gahr Støre.

Í yfirlýsingu danskra stjórnvalda um heimsóknina sagði að samstarf Grænlands og Danmerkur yrði í brennidepli.

„Við verðum að styðja hvort annað í þeirri erfiðu utanríkismálastöðu sem Grænland og danska ríkið standa frammi fyrir,“ sagði Frederiksen.

JD Vance, varaforseti Bandaríkjanna, heimsótti einnig Grænland í mars, en bæði í Nuuk og Kaupmannahöfn var sú heimsókn talin ögrun.

Á ferð sinni á bandaríska herstöðina Pituffik gagnrýndi Vance Dani fyrir að hafa „vanrækt hagsmuni Grænlendinga“ og „öryggisuppbyggingu“ á svæðinu.

„Þið hafið vanfjárfest í Grænlendingum og í öryggisinnviðum þessarar ótrúlegu, fallegu eyju,“ sagði hann á blaðamannafundi.

Lars Løkke Rasmussen, utanríkisráðherra Danmerkur, svaraði á samfélagsmiðlum: „Við erum opin fyrir gagnrýni, en ég verð að vera hreinskilinn – okkur líkar illa við tóninn sem hún er sett fram í.“

Nielsen sjálfur sagði að „Bandaríkin muni ekki fá Grænland“.

„Við eigum okkur sjálf. Við ákveðum okkar eigin framtíð,“ skrifaði hann á Facebook.

Á meðan á tveggja daga heimsókninni stendur mun Nielsen einnig hitta Friðrik Danakonung og fulltrúa dönsku þjóðþingsins.

Í sérstakri yfirlýsingu sagði konungshöllin að Friðrik myndi síðan fylgja Nielsen aftur til Grænlands í heimsókn á eyjuna.

Skoðanakannanir sýna að stór meirihluti íbúa Grænlands, sem telja um 57.000 manns, vilja sjálfstæði frá Danmörku – en ekki verða hluti af Bandaríkjunum.